Cumartesi , 20 Nisan 2024

OzgurUniversite

“Ateş en çok dumanı sönerken çıkarır…” (1)

  ‘Savaş Barıştır/Özgürlük köleliktir/ Cehalet güçtür’.  George Orwell. Fikret Başkaya Politik İslamcı AKP (Saray) rejimi, beka ve terörle mücadele retoriğiyle iktidarını sürdürmeyi amaçlıyor. Eğer beka diye bir şey varsa, bekanın önündeki en büyük engel bizzat Saray rejiminin kendisidir… Terörle mücadeleye gelince, bugün itibariyle Türkiye’deki rejimin  katıksız bir devlet terör rejimi olduğu kesindir… Bir insanın, bir halk kesiminin, bir kurumun terörist …

Devamı »

Değişen İklimin Değiştiremedikleri – İsmail KÜÇÜK

        TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası II.Başkanı Son yıllarda iklim değişimi ile ilgili tartışmalar sürekli artmaktadır. Uluslararası politikalar nedeniyle kurumsal yapılar değiştirilmekte ve iklim değişimi ile ilgili oluşturulan projeler fonlar ile desteklenmektedir. Fonların desteklediği bazı projelerin adında sadece iklim değişimi olması yeterli görülürken, bazı projelerin ise belirlenmiş formatlara göre yapılması zorunlu kılınmaktadır. Proje olarak sunulan bu metinlerin bilinmeyen …

Devamı »

Ekonomik büyüme (2): Nereye kadar? – Mustafa Durmuş

          TÜİK tarafından Türkiye’deki ekonomik büyüme verilerinin açıklandığı günlerde, önce Dünya Bankası, ardından da OECD’nin dünya ekonomisinin gidişatına ilişkin raporları yayınlandı. Bu raporlar Ukrayna savaşı yüzünden genel olarak dünyada büyüme hızlarının yavaşlamasını, buna karşılık enflasyonun ve yaşam maliyetlerinin giderek artmasını öngörüyor. Ayrıca 2022 ve 2023 yılları için ülkelere ait ekonomik büyüme öngörüleri de paylaşılıyor. Bu raporlara …

Devamı »

Ekonomik büyüme (1): Ne pahasına? Mustafa Durmuş

  Türkiye ekonomisinin bu yılın ilk 3 ayında (ilk çeyrek) yüzde 7,3 oranında büyüdüğü TÜİK tarafından açıklandı. (1) Ardından, iktidar blokunca bu bir kez daha bir “başarı” hikâyesi olarak anlatıldı. Bunun gerçek bir başarı hikâyesi olup olmadığını anlayabilmek için, bu büyümenin hem niceliksel kaynaklarının neler olduğuna bakılması, hem de günümüz koşullarında kapitalist büyümenin, özelikle de emekçiler için, ne anlama geldiğinin …

Devamı »

Habeş Cemaati: “Lübnan’ın Fethullahçıları” – Faik Bulut

Kolaj: Independent Türkçe “Lübnan’da seçimleri etkileyen yerli ve yabancı çevreler” başlıklı yazımla ilintili kaynaklara bakarken, Arapçada “Habeşî” veya çoğul haliyle “Ehbeş” olarak anılan sufi bir hareketin Hizbullah–Emel seçim ittifakının yanında yer alarak Lübnan’da 2 milletvekili çıkardığını okudum. Bu Habeşî Cemaati’nin adını yıllar öncesinde de duymuştum. 2011 yılında Beyrut’taki bir konferansa katılmıştım. Farklı Arap ülkelerinden gelen siyasetçiler ve fikir adamları Ortadoğu’daki gelişmeleri değerlendiriyorlardı. Türkiye’nin gidişatına ilişkin yaptığım sunumda …

Devamı »

Siyasi Ekoloji: Yıkıma karşı mücadele çağrısı – Hakan Yurdanur – Röportaj: Fırat Can Arslan

ANKARA – Siyasi Ekoloji kitabını derleyen yazar Hakan Yurdanur, ekolojik saldırıların politik ve sınıfsal olduğunu belirterek, “Kapitalist sınıf hem sosyal adaletsizliği yaratır hem de çevrenizi yok eder. Buna karşı yeni bir dil üretmek gerekir” dedi. Akademisyen yazar Hakan Yurdanur’un derlediği ve 15 yazarın makalelerinden oluşan Siyasi Ekoloji kitabı raflardaki yerini aldı. Kitap, ekolojik yıkıma karşı çözüm önerileri sunuyor. Kitabın ön sözünde, …

Devamı »

Dil Kavşaklarında Kalıp Sözler – Güngör Şenkal

  [email protected] 1. Kalıplaşmış Dil Birimleri İnsan ilişkilerinde belirli durumlarda söylenen değişmeyen sözler vardır. Bunlar dilin gelişme sürecinde aynı durumlarda tekrarlanan sözler olduğundan, değişmeyen bir yapıya dönüşmüştür. Kalıplaşma dediğimiz bu değişmeme durumu hem konuşucu hem de dinleyici açısından kolaylıklar sağlar; karşılaşılan değişik durumlarda söylenmesi gereken sözleri hazır olarak sunar. Kalıplaşmış dil birimlerinin genel işlevi, bildirişim sırasında dilsel üretim ve anlamlandırma …

Devamı »

Gıda krizinin asıl nedeni savaş değil… Fikret Başkaya

Rusya-Ukrayna savaşı gıda krizinin asıl nedeni değil. Sadece krizi görünür hale getirdi.  Gıda krizi denilenin, başka türlü söylersek açlığın ve yetersiz beslenmenin asıl nedeni, neokolonyalizm/emperyalizm kavramlarını angaje ediyor. İkinci emperyalist savaşın sonunda tartışmasız hegemonik bir güç haline gelen ABD, Dünya Bankası’nı ve Uluslararası Para Fonu’nu (IMF) kurdu. Bu iki örgütün misyonu dünyanın geri kalanını (azgelişmiş ülkeler veya Üçüncü Dünya denilenler) …

Devamı »

Seçim sathı mailinde jeopolitik riskler de, kur da yükselişe geçti – Mustafa Durmuş

            Artık bir şey net olarak biliniyor: Ülkede bir süredir uygulanmakta olan, başta faiz politikası olmak üzere ülkeyi yönetenlerin sınıfsal ve siyasal çıkarlarını önde tutan bir dizi ekonomi politikası sonucunda işsizlik, gelir adaletsizlikleri ve yoksulluk iyice arttı. Bu politikalar sonucunda, aynı zamanda, hem dövize ve altına yönelim arttı, hem enflasyon yüzde 100’leri aştı, hem Merkez …

Devamı »

*Başörtülü kadın Vali de olabilir, Cumhurbaşkanı da ama türbanlıya… Yok öyle bir şey – Kadir Cangızbay

  Bir kadın, özel işlerinde ya da özel bir işte çalışıyorsa saçını ister tümüyle açsın, ister tek telini göstermeyecek şekilde kapatsın, kimse karışamaz; tabii kimliğini şu ya da bu şekilde kapatmayacak, yani kim olduğunu peçe, burka vs… ile örtmediği ölçüde. Ancak ne zaman ki devlet adına bir iş görüyor, işte orada saçını örtse bile, bunu belirli bir dinin sembolü olmayacak …

Devamı »

“Savaş Tanrıları” ABD, Ukrayna’yı Rusya’ya karşı nasıl silahlandırdı? T.J.COLES

Amerikan Birleşik Devletlerinin (ABD) Ukrayna’da tasarladığı 2013-14 darbesinden bu yana, ABD Siahlı Kuvvetleri mensupları, Neo-Nazi birlikleri de dâhil olmak üzere, Ukraynalı askerlere kentsel ve diğer sivil alanlarda nasıl savaşabileceklerini öğretiyorlar. ABD’nin Ukraynayı silahlandırma operasyonu, Washington Yönetiminin, ABD Silahlı Kuvvetler Genel Merkezi Pentagon’un “tam spektrum hâkimiyet” dediği politika arayışının bir parçasıdır. Ukrayna Topçu Birlikleri bir komutanı, 2016’da, ABD Ordu mensuplarından savaş …

Devamı »

Bir çöküşün kısa öyküsü… Fikret Başkaya

          Türkiye’nin mülk sahibi sınıfları ve yönetici elitleri insanlara 100 yıldır “muasır medeniyet seviyesini yakalamayı ve aşmayı” vadediyor. Lâkin hedef ufukta bir çizgi gibi hep uzaklara kayıyor… Şimdilerde dinci AKP 2053, değilse 2071’de amacın hasıl olacağından emin görünüyor… Aslında ‘muasır medeniyet’, dünyanın geri kalanını sömüren, yağmalayan, talan eden emperyalist-kolonyalist- ırkçı kapitalist ülkeler demek. Onların nesi sizi …

Devamı »

Finlandiya’nın NATO’ya katılma kararı: ABD’nin Rusya ile savaş yöneliminde büyük bir tırmanma – Jordan Shilton

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve Başbakan Sanna Marin, Perşembe günü yaptıkları ortak açıklamada, ülkenin ABD liderliğindeki NATO askeri ittifakına “vakit kaybetmeksizin” katılması gerektiğini duyurdular. Yetmiş yıldan fazla süredir devam eden resmi Fin tarafsızlığına son veren bu karar, Amerikan ve Avrupa emperyalizminin Rusya ile topyekûn savaş yöneliminde büyük bir tırmanışa işaret ediyor. Finlandiya’nın üyeliği, NATO’nun Rusya ile olan sınırını ikiye katlayacak. …

Devamı »

Ahmet Türk: HDP ve Kürtlerden uzak duran muhalefetin demokrasi projesi net değil. Helalleşme yerine yüzleşme lazım (2)

Muhammed Zahit Gül ve Faik Bulut Fotoğraf: Burak Ütücü/Independent Türkçe Faik Bulut: Siyasi durumu nasıl görüyorsunuz? Memleketin hali ne durumda? Zor bir dönemden geçiyoruz. Hukukun ve adaletin askıya alındığı, hak ve özgürlüklerin kısıtlandığı bir dönem bu… Elbette umutsuz değiliz. Biliyoruz ki bu ülkenin insanları hep eşit, özgür ve kardeşçe yaşamayı hedeflediler. Birlikte yaşamı güzelleştirmeye çalışıyorlar. Ama gerçekten de bugünkü mevcut …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ ATİNA-III – Mehmet Can

Yazının I ve II. bölümlerinde Atina Demokrasi’sinin kimlerini kapsadığını belirttim. III.bölümde ise Atina demokrasi’sinin dışında kalan kadınlar, köleler ve Atina’ya dışarıdan gelen turistler, mülteciler vb. Unsurlara değineceğim. Kadınlar, köleler ve vatandaş (yurttaş) olmayanlar Atina’da politik sürecin dışındaydılar. Bu kesimler Atina’da çoğunluğu oluşturmaktaydılar. Atina’da doğrudan demokrasiyle haşır neşir olanlar toplumun azınlık bir kesimini oluşturmaktaydı. Topumun %20’lik bir kesimi siyasal-katılım sürecinin içinde yer …

Devamı »

Ahmet Türk ile geçmiş ve gelecek üzerine siyasi bir söyleşi (1) – Faik Bulut

Ahmet Türk, Türkiye ve Batı siyasi çevrelerinde yakından tanınan bir politik şahsiyet. Kürtlerin yaşadıkları hemen her ülkede ise rûspî (ileri gelen, önder, bilge, deneyimli) ve âqıl (makul, aklı başında, aklıselim düşünen) yahut serwext (bilgili, bilinçli, umur görmüş) olarak bilinir. Otuz yıldan fazladır kendisiyle bir şekilde irtibat halindeyim. Yalnız gazeteci-siyasetçi ilişkisi değildir bu. Aynı zamanda kalıcı bir hukukumuz ve dostluğumuz vardır. Pandemi sırasında onunla buluşma şansım hiç olmadı. Independent Türkçe …

Devamı »

* Çıkış buradan Hakan Yurdanur

Fikret Başkaya‘nın “ÇIKIŞ BURADAN: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek” adlı yeni kitabı Yordam Kitap’tan çıktı. Fikret hocanın kendi deyimiyle “Paradigmanın İflası isimli kitap ile başlayan bir yolculuğun önemli bir durağı bu kitap.” Kitabın tanıtım yazısındaki sözler de bunu tamamlar nitelikte: “Çıkış Buradan, büyük bir yalanla hesaplaşan yetkin fikir insanı Fikret Başkaya’nın entelektüel yolculuğunun geldiği yeri delalet ediyor.“ Gelin biz de bu …

Devamı »

Ukrayna Savaşı, Çin ile Rusya’nın dostluk derecesini gösterdi: İttifak, mesafe ve eleştiri! Faik Bulut

Fotoğraf: AP Görünen o ki; Ukrayna’daki savaş uluslararası (büyük devletlerin müdahil oldukları) geniş bir boyut kazanıyor ve kriz giderek derinleşiyor. Rusyalı politik yorumcu Aleksandr Nazarov’un 29 Nisan 2022 tarihli makalesine bakılırsa; “Putin’in gerçek tutumu ve planını tam olarak bilmek imkânsız olsa bile, savaş çığırından çıkıyor ve kontrol edilemiyor.” Beyrut merkezli Al Ahbar gazetesi (29 Nisan) ile shaamtimes.net (27 Nisan) sitesinde konuya …

Devamı »

Emek, Barış, Demokrasi mücadelesi bir bütündür – Mustafa Durmuş

                                Dünyada askeri harcamalar (enflasyondan arındırılmış anlamda) 2021 yılında 2 trilyon doları aştı. Bu 2020 yılına göre binde 7’lik bir artış demek.(1) Bu aynı zamanda dünyada 2021 yılında üretilen toplam hasılanın (yaklaşık 94 trilyon dolar)  yüzde 2’sinden fazla bir kısmının savaş için ayrıldığı anlamına geliyor. …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ ATİNA-II Mehmet Can

”Biz Atinalılar, politika ile ilgili kararları uygun tartışmalardan sonra alırız; en kötü olan şey, sonuçları tartışılmadan bir politikanın uygulanmasıdır.” Thucydides Thucydides’in yüzyıllarca önce ifade ettiği bu durum Atina demokrasisinin nemenem bir şey olduğunu özetlemektedir bizlere. Kararların tartışılarak alınması ve bu süreç doğrultusunda bir sonuca varılması ve sorumluluğun, iktidarın, sorunların bu sayede Atinalı yurttaşlar arasında paylaşılması bu günümüzde varolan temsili demokrasiden çok farklı olan bir demokrasi …

Devamı »

TOPLUMSAL ÇELİŞKİLER SİSTEMİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ BİÇİMİ -7- Nazım Can

  [Güncel Bir Örnek] UKRAYNA SAVAŞI VE GEREKLİ KAVRAM ANALİZİ (V)   24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş, iki ayı aşkın süredir hala devam etmektedir. Bir önceki yazıda, Ukrayna’nın Temel Çelişki sürecine ait Çözülme Aşamasında, egemen sınıflar kutbunu temsil eden ABD-NATO, ırkçı neonazi Faşist Siyasal İşgalci Güçler (F-SİG) ile Rus ve Rus işbirlikçi güçler arasındaki kapitalist …

Devamı »

Kapitalizm – Ulus Devlet – Savaş Fikret Başkaya

Savaşlar sürekli tekrarlanyor zira kapitalizm emperyalizm peydahlamadan, emperyalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz. Kapitalizm vahşi rekabete dayanan, sınırsız büyüme-genişleme-yayılma dinamiğine ve eğilimine sahip bir sistemdir… Esasen biri yatay, diğeri dikey, ikili bir yayılma-genişleme seyri izliyor. Yatay yayılma, daha önce kapitalist üretim ilişkileriyle ‘tanışmamış’, prekapitalist ülkeleri, bölgeleri ektisi altına alma, dikey genişleme de halen kapitalist ilişkilerin geçerli olduğu alanda derinleşmedir…   Kapitalizm …

Devamı »

Ukrayna savaşı, gıda enflasyonu, artan yaşam maliyetleri ve kapıdaki açlık – Mustafa Durmuş

        Savaşların neden olduğu ekonomik sorunların başında yüksek enflasyon, yaşam maliyetlerindeki hızlı artış (ve yaşam standartlarındaki düşüş), yoksulluk ve açlık gibi sorunların geldiği tarihsel olarak kanıtlanmış bir gerçek.  Örneğin yüksek enflasyon, küresel üretimde fiziki olarak durma ya da kesintiler gibi arz yönlü nedenlerden kaynaklanabildiği gibi, savaşı finanse edebilmek için aşırı bir para basımına gidilmesi gibi parasal genişleme …

Devamı »

İsrail askerlerinin ölümcül operasyonları: Filistin sokakları ateş, barut ve kan kokuyor Faik Bulut

Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Kolaj: Independent Türkçe Filistin sokaklarında yine kan ve ölüm var. Geçtiğimiz aylarda ve özellikle de son haftalarda, İsrail işgali altındaki Batı Şeria‘nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı ve Doğu Kudüs‘te sıra dışı şiddet olayları yaşanıyor. Son bir ayda meydana gelen şiddet olaylarının arka planını anlayabilmek için, biraz geriye gitmemiz gerekiyor, biz de bunu yapacağız. Mart ayı sonunda, ABD Dışişleri …

Devamı »

*Gerçekten Ukrayna için savaşan neo-Naziler var mı? Evet, ama bu uzun hikaye -Medea Benjamın – Nıcolas J.S. Davıes

Türkçeye Çeviren: Reha Alpay  Hayır, Putin Ukrayna’yı “Nazilerden temizlemek” için savaş açmadı – ancak bu ülkenin karanlık aşırı sağ milisleri büyük sorun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın işgalini hükümeti “Nazilerden temizlemek” için emrettiğini iddia ederken, ABD’nin eski Moskova büyükelçisi Michael McFaul gibi Batılı yetkililer bunu saf propaganda olarak nitelendirerek, “Ukrayna’da Nazi yok” diye ısrar etti. Rus işgali bağlamında, 2014 sonrası …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ-ATİNA- I- Mehmet Can

M.Ö. kimi tarihçilere göre.V. Bazı araştırmalcılara göre ise VI.yüzyılın başlarında Atina’da o ana kadar olmayan bir yönetim biçimi: Siyasal bir sistem vardı… Demokrasi  daha doğrusu doğrudan demokrasi. Demokratia diye de adlandırılan bu yönetim biçiminde Atinalı erkek yurttaşlara (vatandaşlara) özel yetkiler verilmişti. Kendi kendini yönetme yetkisi. Bu siyasal sistem M.Ö. 338’e kadar sürdü. Dönemin Yunanistan’ı birçok şehir devletinden, site devletinden oluşmaktaydı. Diğer …

Devamı »

Rusya-Ukrayna savaşı ve Ortadoğu’ya etkisi hakkında bazı kenar notları- Faik Bulut

Amerikalı akademisyen Prof. Marc Lynch, Ortadoğu’nun bu eski haritasının artık önemsiz ve geçersiz olduğunu ileri sürüyor Rusya’nın “askeri harekât” ve “operasyon” diye isimlendirdiği çatışma hali, Batılı devletler tarafından “Ukrayna’nın işgali” olarak tanımlanıyor. Savaşın 46’ncı gününde, durum henüz açıklık kazanabilmiş değil. Hemen herkes kendi meşrebi ve dünyaya bakış açısına göre yorum yapmayı sürdürüyor. Benim yazacaklarım ise hem geçmişe hem geleceğe ilişkin bazı kenar notlarından ibaret. Amerikalı …

Devamı »

Sosyal sefalet, ekolojik felaket, etik yozlaşma… Fikret Başkaya

                     “Yediği yoksul eti                                                                                           İçtiği kan olmuştur…” Yunus Emre                                                                                                                                Kapitalizm insanlığın ‘normal hali’ değil, bir sapmaydı. Araçlarla amaçlar ters-yüz olmuş, öküz arabanın arkasına koşulmuş durumdadır… Şimdilerde yüzleşmek zorunda olduğumuz sayısız sorunların, işte açlığın, yoksulluğun, sefaletin, ekolojik yıkımın, iklim krizinin, anlam kaybının, etik yozlaşmanın gerisinde söz konusu ters-yüz …

Devamı »

Ukrayna savaşı, dünya ekonomisi ve “barış” görüşmeleri -Mustafa Durmuş

            Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi ile başlayan savaş beşinci haftasını doldururdu. Bu savaş ile birlikte bir kez daha hayatımızdaki pek çok şeyin tehlike altında olduğunu görmemiz gerekiyor. Kaybedilen ve alt üst edilen hayatlar, yerlerinden, yurtlarından ayrılmak zorunda bırakılan insanlar, aksayan tedarik zincirleri ve bunun beraberinde gelen gıda ve enerji fiyatlarındaki devasa artışlar, kayıp ve kesintiye …

Devamı »

Zürih’te yaşayan ünlü Psikiyatr Fikret Zengin: İnsan, 100 yaşındayken bile beynini canlı tutup geliştirebilir (1)- Faik Bulut

Faik Bulut Independent Türkçe için Psikiyatr Fikret Zengin ile konuştu Kolaj: Independent Türkçe Bingöl‘ün Karlıova ilçesine bağlı Tuzluca köyünde 1957’de doğan Fikret Zengin, Mikail köyünde başladığı ilkokulu, 1966 depreminden sonra Solhan Yatılı bölge okulunda tamamladı. Ortaöğrenimini sırasıyla Tatvan (yatılı bölge okulu), Elazığ, Bingöl ve Diyarbakır’da yaptı. Dr. Psikiyatrist Zengin’in üniversitede okuduğu dönem, sağ-sol çatışmasının alabildiğine tırmandığı 1970’li yıllardı. O da bu …

Devamı »

Psikiyatrist Fikret Zengin’in “duygusal zehirlenme, travma, Batı’ya göç olayı ve vizyon” konusundaki sıra dışı önerileri (2)- Faik Bulut

Faik Bulut’un Psikiyatrist Fikret Zengin ile gerçekleştirdiği röportajın ikinci kısmı Röportajın ilk bölümünde esas olarak “beyni geliştirme” yöntemleri ile beynin duygu ve düşüncelerle olan bağının az bilinen yanlarına değindik. DAHA FAZLA OKU Zürih’te yaşayan ünlü Psikiyatr Fikret Zengin: İnsan, 100 yaşındayken bile beynini canlı tutup geliştirebilir (1) Şimdi de farklı psikolojik-psikiyatrik olayların tedavisine ilişkin görüşlerini sunacağız. – Duygusal zehirlenme üzerinde çalıştığınızı duydum. Nedir …

Devamı »

TOPLUMSAL ÇELİŞKİLER SİSTEMİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ BİÇİMİ -6-Nazım Can

 [Güncel Bir Örnek] ‘ABD’NİN UKRAYNA MANEVRASI’ ve RUSYA’NIN UKRAYNA İŞGALİ (IV)     24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Rus Ordusunun Ukrayna’yı işgali, bir aylık süreyi aşarak devam etmektedir. Bu işgal ile başlayan savaş, göründüğü veya bilindiği gibi Ukrayna ile Rusya arasındaki bir savaş değildir. 8 Mart 2022 tarihinde, Rusya Dış İşleri Bakanı Lavrov, “ABD ve Rusya barış içinde yaşama prensibine …

Devamı »

RESSAM HAYDAR ÖZAY’IN AŞIK VEYSEL RESİMLERİ

                                        Aşık Veysel’in 49. ölüm yıldönümü anısına ressam Haydar Özay’ın “Aşık Veysel Resimleri” sergisi 28 Mart’ta CRR’de açılıyor. Yoksulluklar içinde bir Anadolu köyünün ve köyü çevreleyen bozkırın biçimlendirdiği Sivaslı büyük halk ozanı Aşık Veysel’le ilgili sıra dışı resimler bunlar… Haydar Özay’ın …

Devamı »

Kıbrısta neler oluyor? Murat Kanatlı

Kıbrıs’ın kuzeyinde Türkiye’deki hegemonya değiştikçe ekonomik sosyal ilişkilerin de değişti süreçleri yaşayıp duruyor, hükümet değişikliği değil, hegemonya! 1974’te aslında Türkiye solunun da hesaplaşması gereken bir olaydı ama maalesef bu olmadı… TC’nin işgali ile başlayan süreç tam bir trajedi sürecini getirdi, tıpkı 1910’larda ve sonra farklı tarihlerde olduğu gibi, Kıbrıs’ın kuzeyinde de gayri Müslimlerin birikimlerine el konarak sermaye birikimi yaratılmaya çalışıldı, …

Devamı »

Basın Metni

  Özgür Üniversite’de 2022 Bahar  dönemi başlıyor! Seminerlerini online-zoom üzerinden yapmaya devam eden Özgür Üniversite’de bahar dönemi, 26 Mart’ta  Fikret Başkaya’nın ‘Çıkış Buradan: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek’ semineriyle başlıyor. Kayıtların alınmaya başlandığı ve Haziran ayının sonuna kadar sürecek  bahar dönemi; tarih, felsefe, psikoloji, edebiyat ve güncel tartışmaların yer aldığı seminerler dizisinden oluşuyor. Yaklaşık 30 yıldır, bilimsel ve estetik faaliyetin yozlaşmasına …

Devamı »

Halk düşmanı devlet! Fikret Başkaya

              Kapitalist toplumda devletin üç işlevi vardır: 1. Sermayenin hareketine uygun koşulları oluşturmak; 2. Özel sektör [sermaye] tarafından asgari düzeyde bile karşılanması mümkün olmayan ‘kamu hizmetlerini’ sağlamak; 3. Zenginleri yoksullardan korumak… Neoliberal küreselleşme çağında durum değişti. A’dan Z’ye her şey özelleştirildiğine, bir kâr aracına dönüştürüldüğüne, müştereklerin’ yerinde yeller estiğine göre, artık devletin işlevi ikiye …

Devamı »

*Savaş Avrupa’yı yeniden şekillendiriyor – Ümit Akçay

Ümit Akçay Polonya AB nezdinde yeniden itibar kazanırken Almanya 1945’ten beri ilk defa kayda değer silahlanmaya yöneliyor, savaş Keynesçiliği’ne kapı aralıyor. Ve akla Çehov’un ünlü sözünü getiriyor. Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın Avrupa’ya etkisine yakın plan… Tomasz Ciecierski, İsimsiz, 1990 Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi 15. gününü doldurdu. Bu süreçte yazdığım iki yazıda, ilk olarak yaşadığımız bu sürecin tarihsel bağlamına işaret etmek …

Devamı »

MÜKERREM BELKIS “İnsaniyetin İki Kanadı/ Feminizm-Sosyalizm” Çeviri: Osman Tiftikçi

 “Feminizm, sosyalizm, bir vücudun iki kanadı, bir vücudun iki kolu, iki ayağıdır.. Bu iki cereyan el ele vermiş iki kardeştir. Her ikisinin gayesi birdir.” Çevirenin notu: Mükerrem Belkıs hanım bu yazıyı Nisan 1918’de kaleme almıştı. O tarihte, Meşrutiyet döneminde Ermeni komünistler tarafından temsil edilen sol hareket zorla ezilmiş, 1910 yılında kurulan Osmanlı Sosyalist Fırkası da tarihe karışmıştı. Gene o tarihte …

Devamı »

2022 Bahar Dönemi Online Başlıyor!

                                        2022 BAHAR DÖNEMİ ONLINE SEMİNERLER Açılış Semineri: ÇIKIŞ BURADAN PERSPEKTİFİ VE PARADİGMAYI DEĞİŞTİRMEK Konuşmacı: FİKRET BAŞKAYA Tarih: 26 Mart Cumartesi Saat: 19.30   PROGRAM:  OSMANLI’DA MARKSİZM VE SOSYALİZM (1905-1919) EROL ÜLKER STEFO BENLİSOY Y. DOĞAN ÇETİNKAYA YAŞAR TOLGA CORA Y. …

Devamı »

Ukrayna’ya dair gerçeği söylemek! Fikret Başkaya

        ABD İkinci emperyalist savaşın sonunda tartışmasız hegemonik bir güç haline geldi. O kadar ki, bir başına dünya sanayi üretiminin yarıdan fazlasını sağlıyordu. Faşizmin yenilgisinde başat rol oynayan Sovyetler Birliği’nin de etkinlik alanı Avrupa’nın ortalarına kadar genişledi, prestiji arttı. ABD başkanı Roosevelt’le Stalin arasındaki bir kompromiye göre, “Hür Dünya”, ABD’nin, “Komünist Blok” da Sovyetler Birliğinin nüfuz bölgesi …

Devamı »

Samir Amin’le Söyleşi Fikret Başkaya

  “Amerikalıların istediği yegane şey, bölgenin kaos ortamına sokulmasıdır…”   Fikret Başkaya: Geçen yılın Eylül sonunda Cezayir’deki kollokyumdan 11 ay sonra seninle yeniden buluşmak güzel bir sürpriz oldu. Türkiye’ye hoş geldin. İstersen şöyle başlayalım. Emperyalist savaşlar söz konusu ama aslında “emperyalist saldırı savaşı” veya “emperyalist işgal” demek daha doğru. Sana göre bu savaşların asıl nedeni ne? Emperyalist kamp bu savaşlarla …

Devamı »

Siyasal İslam’ın Yükselişi ve 28 Şubat – Mehmet Can

28 Şubat 1997 tarihi Türkiye Cumhuriyeti yakın siyasal tarihi açısından bir dönüm noktasıdır. 28 Şubat 1997’deki MGK kararları siyasal tarihe geçecek ve Türkiye’de siyasetin farklı bir kulvara evrilmesinin önünü açacak gelişmelerin yaşandığı bir dönemin de adıdır aynı zamanda. Tarihe “Postmodern Darbe” olarak geçen müdahale ile siyasal İslamın ayrışmasını ve dönemin iktidar partisi olan Refah Partisi içinden farklı bir siyasal programın …

Devamı »

Seminer Katılımcılarının Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Üzerine Görüş ve Önerileri Görüş*

  Örgütlenme ve işleyişi ( tarihsel, sınıfsal, iktisadi, sosyal, kültürel, coğrafi, ideolojik vb)   ile ortaklaşılan anayasası ile meşruluğunu halkın olayından alan demokrasi; kapitalist devletin yönetsel ihtiyaçlarına göre daima yeniden biçimlenmektedir. Bu biçimleniş, sözde, gücünü halk onayından almaktadır ve çoğunlukla seçimde oy kullanmaya indirgenen bir meşruiyete haizdir. Özgürlük, eşitlik, katılımcılık, çoğulculuk ve benzeri ile bezenmiş gerçek bir demokrasiye ise yönelme görünmemektedir. …

Devamı »

Oxymore – Fikret Başkaya

    Oxymore, oxymoron, Kadim Grekçe bir kavram. Karşıt anlamlı (antinomik) iki kelimeyi veya kavramı yan yana getirmeye deniyor. İşte, gerçek yalanlar, gecenin aydınlığı, bakire anne, özel halk otobüsü, sürdürülebilir kalkınma gibi…  Sanatçıların, şairlerin, edebiyatçıların, eski dildeki tecâhül-i arifane [bilinen bir şeyi, edebî bir nükte ile bilinmiyormuş veyâ başka türlü biliniyormuş gibi gösterme sanatı) denilenin bir gereği olarak oxymore’a başvurmalarının …

Devamı »

Fiyat denetimleri enflasyonu düşürür mü? Mustafa Durmuş

        Yüksek enflasyon ve giderek çekilmez bir hal alan geçim sıkıntısı sadece genel olarak ülke ekonomisinin değil, geniş emekçi yığınların da gündemini belirlemeye devam ediyor. Ülkenin artık bir seçim atmosferine girdiği bu süreçte kuşkusuz yüksek enflasyon ülkeyi yönetenlerin de endişe kaynaklarından biri haline geldi. Bir gazetenin manşetinde bir kaç gün evvel şöyle bir haber vardı: “Türkiye genelinde …

Devamı »

Kriz, Pandemi, Şiddet Ve Kadınlar[*] Sibel Özbudun

    “Tarihsel gelişimi belirleyen kadınların özgürleşme oranıdır.”[1]   Gün gelecek, ortalığı bir duman kaplayacak, dabbet-ül arz (yeraltı canavarları) yeryüzüne çıkacaklar, güneş batıdan doğup doğudan batacak, Yecüc ve mecüc[2] ortalığa salınacak, büyük toprak hareketleri (deprem ve çökme) yaşanacak, Yemen tarafından başlayacak bir ateş kümesi ortalığı saracak… O zaman İsa Mesih yeryüzüne inerek Deccal’a karşı savaş açacak… Bunlar, “kıyamet alâmetleri”[3]… Tek …

Devamı »

İslam tarihi ve anlayışına farklı yaklaşan Sudanlı düşünür Mahmud Muhammed Taha, 37 yıl önce idam edilmişti – Faik Bulut

Mahmud Muhammed Taha’nın idama meydan okuduğunu simgeleyen karikatür Bağnaz kesimlerle despot yöneticilerin; inanç tarihine eleştirel bakan ve bu konuda resmi söyleme aykırı fikir yürüterek mantık silsilesi içinde ezberin dışında tespit yapan aydınlara dini gerekçelerle uyguladıkları baskı, zulüm ve cinayetlerin sayısı küçümsenemeyecek kadar fazladır. Sudanlı yazar Mahmud Muhammed Taha da fanatik önyargılarla hayatına son verilen binlerce, belki de on binlerce düşünürden biridir. Düşüncelerinden …

Devamı »

“KAPİTALİST KIYAMET” Sermeyi mi dünya mı? – Fikret Başkaya

                                         Yazının başlığı, Foti Benlisoy’un Habitus Yayıncılık’tan çıkan harika eserinin başlığı. Alt-başlık insanlığın ve uygarlığın nasıl bir ikilemle karşı karşıya olduğunu, nasıl tehlikeli bir kavşağa gelip dayandığını ima ediyor… Aslında kapakta ‘alarm çıkış kapısı’ da bir okla gösterilmiş. Kitap, altı bölüm, 341 sayfadan oluşuyor. Kitabı okuduğunuzda, Türkiye’de yapılan “tartışmaların” ne kadar saçma ne kadar anlamsız ne …

Devamı »

Hasekê’de IŞİD eylemi: Cihatçıların geleceğini ve yapabileceklerini anlamak (2) Faik Bulut

Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Boşluktan yararlanan IŞİD’in geri dönüşü tarşılıyor / Fotoğraf: EPA Önceki bölümde IŞİD‘in Hasekê Cezaevi’ne yaptığı baskın ile Suriye ve Irak’taki öldürücü askeri eylemlerinin bölgede yarattığı karmaşa ortamını ele aldık. Durumu fırsat bilen bölgedeki aktörlerle yabancı devletlerin farklı hesapları ve suçlamalarına da yer verdik. DAHA FAZLA OKU Hasekê’de IŞİD eylemi ve gelecekte cihatçıların durumu (1) Bugünkü …

Devamı »

Bir şey değişirse her şey değişir – Zafer Aydın*

          AKP iktidarı ilk dönemlerini, pembe dizi kıvamında dolaşıma soktuğu büyüme ve demokratikleşme illüzyonu ile oradan devşirdiği destekle geçirdi. Ne var ki her filmin olduğu gibi onun da sonu geldi. İzlediği neoliberal politikalarda deniz tükendi. Bu tükenmişlik içinde politikalarının yol açtığı yoksulluğu, işsizliği inkâr ederek gemisini yürütme peşinde. İnkâr siyaseti belli bir karşılık yaratmış olsa bile …

Devamı »

Hasekê’de IŞİD eylemi ve gelecekte cihatçıların durumu (1) – Faik Bulut

Hasekê’deki mahkum IŞİD’liler, 26 Ekim 2021 / Fotoğraf: AFP Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü militanları, 20 Ocak’ta Hasekê vilayetinin varoşu sayılan Xiwêran (Ğuweyran) mahallesindeki El Sinaa (Sanayi eğitim ve meslek okulu) merkezine nakledilen tutuklu örgüt elemanlarını kurtarmak üzere 20 Ocak’ta planlı bir eylem gerçekleştirdiler. Cezaevine dönüştürülen El Sinaa’da yatan mahkûmların içerideki battaniyeleri yakarak isyan çıkarması üzerine dışarıdan getirilen bomba yüklü …

Devamı »

YEREL EKOLOJİK MÜCADELELER VE DÖNEMLEŞTİRMELER – HAKAN YURDANUR

  Yerel politik savunma doğanın da savunulmasını içine alan geniş bir hat çizer. Bu hat gereklidir ve önemi sürece yayıldıkça artacaktır. Ormanın kıymetini arttıran coğrafi konumu kadar onunla birlikte yaşayan ve etkileşim de bulunan tüm canlıların varlığıdır. Ormanı savunmak sadece bir savunudan çok daha fazlasıdır. Ormanla iç içe yaşanmış gelenekleri , kültürel ve tarihsel mirasları , törel birliktelikleri de savunmak …

Devamı »

Halk ve ekmek ya da Halk Ekmek -Şükrü Aslan *

Halk ve ekmek sözcüklerinin her birinin kendine özgü bir etimolojisi, bağlamı ve tarihi vardır fakat ikisi birlikte son derece özgün sosyolojik bir durumu anlatırlar. Hatta bu iki sözcüğün birlikteliği tarihsel, ekonomik, kültürel bütün yaşam öykülerinin toplandığı bir anlam mecrası gibidir. Şu sıralar ülkenin gündemindeki Halk Ekmek büfelerini bu anlamsal mecranın mekânda cisimleşen örnekleri olarak düşünebiliriz. Halk, politik bir sözcüktür. Kapitalist …

Devamı »

Mutlak iktidar mutlak çürümeye yol açıyorsa çözüm katıksız demokrasidir! – Mustafa Durmuş

          Türkiye toplumu bir yandan aylık yüzde 15’i bulan enflasyon altında ezilirken, diğer yandan bir süredir sürdürülmekte olan bir nepotizm (1) altında, devlet ile iş yapan bazı büyük müteahhitlerle ilgili milyarlarca lirayı bulan yolsuzluk iddialarıyla sarsılıyor. Yani ülkedeki sömürü düzeni sadece vergi ödeyen halkın cebinden, döviz kurundaki yükselişi durdurma gerekçesiyle, döviz garantili kur mevduatı sahibi zengin …

Devamı »

İhvan hareketinin sonbaharı: Görüş ayrılıkları, çekişme, çatışma ve bölünmeler- Faik Bulut

Mısırlı İhvancıların sokak gösterisi / Fotoğraf: Arab News İslam dünyasının önemli politik hareketlerinden biri sayılan Müslüman Kardeşler (İhvan) hakkında geçen yıldan bu yana çok sayıda makale yazıldı, yorum yapıldı. Değerlendirmeler esas olarak üç noktada yoğunlaştı: 1. Yüz yıla yakın zamandır politik İslam’ın simgesi haline gelmiş olan İhvan’ın siyasi başarısızlığı sonucunda kutsal haleye büründürülmüş büyüsünün bozulması yani kitleler nezdinde inandırıcılığının kalmaması… 2. Örgüt içindeki …

Devamı »

Ölü bilgilerin tahakkümünden kurtulmak! – Fikret Başkaya

          “… birçok kanıtın biriktiği, fakat düşüncenin geri kaldığı zamanlarda daima ansiklopediciler çağı başlar…”                                                                                                                                  Karl Marx “Eleştiri silahı, silahların eleştirisinin yerini alamaz. Maddi güç ancak maddi bir güçle yenilgiye uğratılmalıdır. yığınları etkisi altına aldığında, teori maddi bir güç durumuna gelir.” Karl Marx Şeyler, sosyal olgular sürekli değişen dinamik bir süreç olarak tezahür ediyor. Oysa onları …

Devamı »

CEMAAT TARİKAT FARKI/ CEMAATLER KAPATILSIN MI? – Osman Tiftikçi

        Cemaat ve tarikat kamuoyunda sürekli olarak birbirine karıştırılıyor, birbirinin yerine kullanılıyor. Her cemaat belli bir tarikata (çoğunluğu Nakşi)mensuptur ama bu cemaatle tarikatın aynı şeyler olduğu anlamına gelmez. Her cemaat belli bir mezhebe de mensuptur ve bu durum cemaatle mezhebin aynı şey oldukları demek değildir. Mezhepler, tarikatlar ve cemaatler birbirini izleyen tarihi Sünni oluşumlardır. Her yeni oluşum …

Devamı »

Irak Kürdistan’ında ekonomik kriz, siyasi çekişmeler, öğrenci protestoları ile radikal imamlar sürecinde iktidar-din âlimleri sürtüşmesi – Faik Bulut

Öğrenciler burs ve sosyal yardım talebiyle sokaklara çıktılar / Fotoğraf: Almayadeen.not Pandemi ve siyasi-ekonomik krizler nedeniyle Ortadoğu‘nun birçok ülkesinde istikrarsızlık ile huzursuzluk had safhaya ulaştı. Irak Kürdistan Bölgesi de bu krizlerden nasibini alıyor. Yaklaşık 13 yıl süren istikrarlı ekonomik canlanma ve güvenli bölge olmasından dolayı başta Türkiye olmak üzere komşu ülkeler ile batılı yatırımcıların çekim merkezi haline gelmiş olan Irak Kürdistan’ı, …

Devamı »

Enflasyonu düşüremedik, yerine ihracat verelim – Mustafa Durmuş

                                            Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde 2021 yılı toplam ihracat rakamına ait öngörüsünü açıklarken:  “Bu dünden bugüne ulaştığımız bir rekordur. Bundan 19 yıl önce 36 milyar dolardan devraldığımız ihracatı 2021 yılında sizlerle beraber altı kattan fazla artırarak 225 milyar 368 …

Devamı »

Dinci gericilik ‘gemi azıya almışken’… Fikret Başkaya

          Son Milli Eğitim Şurasında ana okulu çağındaki çocuklara (4-5 yaş) dini eğitim verme kararı alınmış. Aslında bu gidişle 2-3 yaşa da inebilirler… Böyle bir şey herhalde Taliban’ın bile aklına gelmezdi… Neyse bizim eğitimcilerimiz erken davranmışlar. Çocukların kimlere emanet edildiğini bir düşünün… Asgari pedagojik formasyona sahip biri bu kepazeliği kabullenebilir mi? Aslında bu kadarı bile Türkiye’de …

Devamı »

Türkiye ve Ortadoğu’da feminist dış politika uygulamaları (3)- Faik Bulut

İllustrasyon: YourStory Yazı dizimizin bu bölümünde Türkiye ile bazı Ortadoğu ve Asya ülkelerinin dış politikalarında kadın temsiliyetini ele alacağız. Görüşlerinden oldukça yararlandığımız Doç. Dr. Zehra Yılmaz’ın tespitleriyle başlayalım: Türkiye’de diplomaside kadınların temsil edilebilmesinin tarihi, dünya örnekleriyle uyumludur. Türkiye’nin ilk kadın diplomatı Adile Ayda, 1932 yılında bakanlığa girmiştir. Atama yoluyla diplomat olan Ayda, 1967 yılında Roma Büyükelçiliğinde görevlendirilmiştir. Dışişleri Bakanlığı’nın ilk …

Devamı »

Takvim

Nisan 2024
P S Ç P C C P
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  

timeline

Aylık

ÖZGÜR ÜNİVERSİTE YOUTUBE