Fikret Başkaya

    “ Eğer bir sonununuz varsa ve çözümünü politik sınıftan bekliyorsanız, iki sorununuz var demektir”                                                                                                                                                 Albert Einstein   Korona Virüs salgını birçok şeyi açık etti. Ahlâkî değerlerin ne kadar aşındığını, değer ölçüsünün nasıl yok olduğunu, dayanışma- yardımlaşma duygusunun nasıl köreldiğini, ekonominin ne kadar kırılgan bir zemin üzerinde durduğunu, dinci iktidarın kendisi için krizi nasıl bir fırsata dönüştürdüğünü, …

      “Bütün eylemimiz emperyalizme karşı bir savaş narası ve insan soyunun büyük düşmanı ABD’ye karşı halkların birliği yönünde hararetli bir çağrı niteliği taşıyor.” Ernesto Che Guevera*   Kapitalizm varlığını büyümeye borçludur. Büyümek, genişlemek, yayılmak, derinleşmek bir ‘tercih sorunu’ değil, zorunluluktur… Sistemin mantığında içerilmiş bir temel eğilimdir. Başka türlü söylersek, büyüme veya yok olma ikilemi söz konusudur. Büyüme-yayılma-genişleme de …

      “Gönüllü yetingenlik tercihi yapmış, yıllardan beri öyle yaşayan biri olarak…” diyorsunuz. Gönüllü yetingenlikten ne anlamalıyız?   Azla yetinmek, insan refahının ve mutluluğun daha çok şey sahip olmaktan geçmediğini bilmek. Neyin gerçekten ihtiyaç olduğuna kendin karar vermek. Abuk-subuk şeylere sahip olmak için didinip durmamak. Tüketim saçmalığından uzak durmak. Reklamların nasıl rezil bir şey olduğunu bilmek…Tüketim yarışında başkalarını geçmeye …

      Savaş Barıştır, Özgürlük Köleliktir, Cahillik Güçtür.                                                                                                       …

      “ Ailede, erkek burjuvadır; kadın da proleter rolü oynar”1  Engels   Şimdilerde ‘dünya kadınlar günü’ olarak kutlanan, 8 Mart 1857 yılında ABD’nin New-York kentinde kadın işçilerin çalıştığı tekstil fabrikasında düşük ücret, uzun işgünü, berbat çalışma koşullarına, aşağılanmaya karşı başlattıkları direnişe polisin saldırısı ve fabrikada çıkan yangın sonucu 129 kadının yanarak ölmesine gönderme yapıyor. Daha doğrusu yapması gerekiyor! …

        Francis Bacon’a atfen ‘bigi güçtür, bilgi iktidardır’ denir. Esasen paraya ve iktidara giden yol, bilgiye sahip olmaktan geçiyor. Bilgiye sahip olan hem paraya ve hem de güce -iktidara- sahip olabiliyor… Başka türlü söylersek, bu ikisi arasında bir geçirgenlik var… Sınıflı toplumların tarihi bilgi sahibi, dolayısıyla güç ve iktidar sahibi olanların da tarihidir… İlkel toplumun ‘büyücüsü’, Firavun’un …

        “İyi bilinen şey, tam da iyi bilindiği için, aslında bilinir değildir. Bilgi sürecinde kişinin kendisini ve başkalarını yanlış yönlendirmesinin en yaygın yöntemi, bir şeyin iyi bilindiğini farz edip o şekilde kabul etmektir”                                                                                                                                                              Hegel   Burjuva siyaseti topluma tuzak kurmaktır ve bu işi de büyük ölçüde ‘siyasi parti’ denilenler sayesinde başarıyorlar… Hâkim söylem, siyasi partileri ‘demokrasinin …

        Frantz Fanon sonuncuların birinci oluşunu anlatırken “ Yolunuz üzerinde karşılaşacağınız bütün engelleri parçalamaya daha en baştan kararlı değilseniz hiç bir toplumu alt üst edemezsiniz “ diyor. Lanetli olmanın radikal olmaktan geçtiğinin önemini çiziyor.   Şeylerin gerçeğine nüfuz etmeyi iş edinendir Fikret hoca. Öğretileni öğreten değil , akıl yolu ile ürettiğini var eden bir yolun yolcusudur. Seçtiği …

  “Karanlık bir çağda yaşıyoruz; doğa ve insanın hammadde yapıldığı bir çağda!”[1]   Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin, “Gösterişin, torpilin, kibrin ve sayamadığım binlerce putun kol gezdiği bu çağda; bir bakışın, bir duruşun, bir hayatın sadeliğine inanıyorum,” sözleri Fikret Başkaya içindir sanki; sahici entelektüel tevazuu, derinliği ve zulmün karşısında dik durup, diklenmesiyle… O; “… ‘Utançla devrim başlamaz.’ Sana yanıtım şu: Utancın kendisi …

HABER MERKEZİ – Fikret Başkaya’nın “Eko-Sosyalist Paradigma: Komünist Topluma Giden Yol” kitabı, mevcut sistemi anlayabilmek için okurun ufkuna katkı sunuyor. Başkaya, sosyal mahiyetteki sorunlar ile ekolojik sorunların iç içe olduğunu belirterek hem nedenleri hem de çözüm yolları üzerinde duruyor. Emperyalizm, kolonyalizm, “azgelişmişlik”, kalkınma ve kapitalizmden sosyalizme geçiş temaları üzerine çalışmalar yürüten, 1991’de Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi iken …

    09:05 1 Şubat 2021                 ANKARA –  Prof. Dr. Mete Kaan Kaynar’ın, yazar Fikret Başkaya ile yaptığı nehir söyleşisi, onu teoriler ve kavramların içine ya da zamansal bir akışa hapsetmiyor, onunla birlikte düşünmeye ve sohbetin parçası olmaya davet ediyor.  Sayılı sistem analistlerinden ve eleştirel düşüncenin temsilcilerinden yazar Fikret Başkaya’nın yaşamını anlatan “Türkiye’nin Lanetlisi: …

                                                                                         “Anlamak aşmaktır”       Fransız atasözü   Entellektüel faaliyetin misyonu ve varlık nedeni, şeylerin gerçeğine nüfuz etmek, görüntüyle gerçek (retorikle realite) arasındaki uyumsuzluğu teşhir etmektir… Türkiye’de bağnaz resmî ideoloji ve resmî tarih şeylerin anlaşılmasını, bilince çıkarılmasını engelliyor. Dolayısıyla, resmî tarihi, resmî ideolojiyi sorun etmeyenin önünü görmesi, yolunu bulması mümkün değildir…   Türkiye’de kökleri 1910’lu yıllara kadar geriye …

                                                                                                                        …

          “ Bir yoksul aç ise, bunun nedeni, zenginin zevk ve sefa içinde yaşamasıdır. Nerede bir bolluk görsem, onun yanı başında mutlaka çiğnenmiş bir hak görmüşümdür. Hz. Ali   “Kapitalizm yasal mafya, mafya da yasal olmayan kapitalizmdir.”                                                                                                                                 Dario Bötancourt- Maria Garcia   Zengin olmak, başkasının emeğinin ürününe el koymaktır. Bir insan ne kadar yetenekli, …

Patronların ve devletlerin elinde ücretlilere karşı işsizlikten daha şiddetli bir zor aracı yoktur. Hiçbir fiziksel baskı, coplayan, göz yaşartıcı bomba atan vb. hiçbir polis gücü… Sadece bir saygınlık talep etme, insan yerine konulma olasılığını hayata geçirme iradesine karşı hiçbir araç bu denli güçlü değildir. Gerçeklik, budur…” Henri Krasucki (Fransa Genel İşçi Konfederasyonu (CGT) eski genel sekreteri)   Kapitalizm, insanları üretmek …

‘İktidar gizlemesini bilenindir’ denmiştir. Gizleme işi de her dönemde eğitimli-diplomalı kesimler tarafından kotarılıyor. Gizleme, yalan, tahrifat, yok sayma, adıyla çağırmamayla, mümkün oluyor. Resmi tarihe, resmî ideolojiye dayalı bir eğmen ideoloji üretiliyor ve peydahlanan egemen veya resmî ideoloji kitleler tarafından içselleştirildiğinde amaç hasıl oluyor. Dolayısıyla, egemenlik sadece kaba kuvvete, çıplak şiddete, devlet terörüne dayanmıyor… Başka türlü söylersek, iktidarın sürekliliği, ezilen ve …

  Söylendiğine göre Türkiye bu yılın üçüncü çeyreğinde %6,7 büyümüş… Aslında bu bir rekor ve Türkiye’nin artık ‘muasır medeniyet seviyesini’ solladığı demeye geliyor… Dünya küçülürken Türkiye’yi büyütmek marifet ister. O maharet de bizim yöneticilerimize mahsus… Tabii insan sormadan da edemiyor: işsizlik çığ gibi büyürken, işyerleri, fabrikalar kapanır esnaf kitlesi feryat ederken, sanayi üretimi ve ihracat gerilerken %6,7 büyümenin sırrı nedir …

  Köyün birinde helva satan yaşlı bir bakkal varmış. İşini bir çırakla yürütürmüş. Köylüler çırak az helva veriyor, hile yapıyor diye şikâyet edermiş. Bakkal, çırağı kovar yenisi alırmış, onu da şikâyet ederlermiş ve bu böylece devam edip gidermiş… Sonunda terazinin bozuk olduğu anlaşılmış, terazi değiştirilmiş ve şikayetler son bulmuş… Bu anektodu Türkiye İşçi Partisinin genel başkanı rahmetli-saygıdeğer Mehmet Ali Aybar, …

FİKRET BAŞKAYA Covid-19 toplumun ne kadar kırılgan bir zemin üzerinde durduğunu, sosyal güvenceden yoksun olmanın ne demek olduğunu açık etti. Rejimin ne mene bir şey olduğunu sorgulamayı da potansiyel bir ‘olasılık’ haline getirmiş olmalıdır… Tabii kapitalizm koşullarında salgınla mücadele etmenin imkânsızlığı da anlaşıldı… ‘Fırsat eşitliği’ her sınıftan çocukların eğitim kurumlarından ‘eşit yararlanması’ demek. Eşitsizlik temeli üzerinde duran ve her sefirinde …

Hangi çağda olursa olsun, rıza üretmeden, gönüllü kabullenme olmadan yönetmek, iktidarı sürdürmek mümkün değildir. Sadece kaba kuvvete, çıplak şiddete, devlet terörüne dayanarak bir rejimin varlığını sürdürmesi mümkün değildir. Her çağda rızayı, gönüllü kabullenmeyi – egemen ideolojiyi densin- üreten de toplumun eğitimli kesimidir. Başka türlü söylersek, modern zamanlarda entelijansiya denilen kesimdir… O kesimin sayıca çok olması da önemli değildir. Saray rejimi, …

FİKRET BAŞKAYA “Amicus Plato, sed amica veritas”. (Eflatun’u severim ama, gerçeği daha çok severim) Latin atasözü Osmanlı İmparatorluğunda devlet ‘kutsaldı’… 1923 yılında devletin adı “Türkiye Cumhuriyeti” olarak değiştirildi. Devletin adının değiştiğinden halkın sonradan haberi oldu… O süreçte emekçi halk kitlelerinin hiçbir dahli olmadı. ‘Hakimiyet kayıtsız, şartsız milletindir’ dendi… Lâkin ‘hakimiyet’ çok sayıda ‘kayıt ve şart’ altında alınmıştı. Gerçek durum TBMM’nin …

Büyümeyle yatıp, büyümeyle kalkıyoruz. İşte ‘ekonomi bu yıl şu kadar büyüyecek, geçen yıl şu kadar büyüdü, üçüncü çeyrekte büyüme oranı şu kadar oldu, gelecek yılın büyüme tahmini yüzde şu kadar tahmin edildi. IMF Türkiye’nin büyüme oranını revize etti. Hazine ve Maliye Bakanı gelecek yıl Türkiye’nin büyüme rekoru kıracağını söyledi… Öyle ki, ekonomik büyüme tüm dertlerin devası sayılıyor… Genel anlayış da …

  Fikret Başkaya: “Kapitalizmden çıkış veya aynı anlama gelmek üzere eko-sosyalist bir geçiş süreci koşullarında bir küçülme programı sadece mümkün değil aynı zamanda gerekliliktir” Yusuf Gürsucu Ekosistem, insan, hayvan, bitki vd. tüm canlı cansız varlıkların tamamı kapitalizmin neden olduğu büyük bir yok oluş riski altında yaşama tutunmaya çalışıyor. Kapitalizmin büyümeye endeskli ekonomik yapısının neden olduğu krizler artık çözülebilir olmaktan çoktan …

Kapitalizm sınırsız büyüme ve genişleme eğilimine sahip bir sistem. Çılgın rekabete dayanıyor. Her kapitalist işletme varlığını daha çok üretmeye, daha çok büyümeye borçlu. Aksi halde yarışı terk etmek zorunda kalır. Bana bu kadarı yeter, burada durayım diyemez. Velhasıl büyüme ve yok olma ikilemi söz konusudur. Fakat sistem artık yeteri kadar büyüyemiyor. Yeteri kadar yeni değer, artı-değer, fazla değer üretmekte zorlanıyor. …

Darphane ve Danga Matbaası Genel Müdürlüğü, Ayasofya’nın ibadete açılması vesilesiyle, arka yüzünde Ayasofya’nın fotoğrafı ve “Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi 1453-2020 yazılı para basmış. 1 TL’ler 185 liradan, 10 bin bronz TL’ler de 55 liraya satışa sunulmuş… Türkiye açlık, yoksulluk, işsizlik, sefalet ve şiddet sarmalına hapsolmuşken, Korona virüs salgınıyla boğuşurken, bir müzeyi cami yapmanın mana ve mahiyeti ne olabilir? Şu sefil …

Profesör Kayıhan Pala bir halk sağlığı uzmanı. Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi. Türk Tabipler Birliği [TTB] Covid-19 İzleme Grubu üyesi. Kendi alanında yetkin bir araştırmacı. Özel olarak halk sağlığını ilgilendiren konularda, genel olarak da sağlık politikalarıyla ilgili önemli eleştiriler, uyarılar yapan bir akademisyen. Hükümetin pandemiyi yönetme tarzına ilişkin de eleştiriler, uyarılar yapıyor. Velhasıl, asıl yapması gerekeni, işini yapıyor. Bir haber sitesine …

Fikret Başkaya ile yeni kitabı “İklim Krizi ve Ekolojik Yıkım” üzerine konuştuk: ‘Vakitlice radikal bir anti-kapitalist cephe oluşturmak, eko-sosyalist paradigmaya endeksli bir rotaya girmek gerekiyor’ Ercan Kaplan/İstanbul– Yeniyaşam Fikret Başkaya, ülkenin önde gelen üretken aydınlarının başında geliyor. Yalın, sade ve anlaşılır üslubuyla kapitalist sistemin bam teline dokunan analizler yapıyor. Başkaya, bu kez, başka bir kriz üzerinden kapitalizmi ele alıyor: İklim …

Dün öğleye doğru Sakarya Hendek’te bir havai fişek fabrikasında şiddetli bir patlama oldu ve yangın çıktı. Söylendiğine göre Fabrikada 110 ton havai fişek ve patlayıcı bulunuyordu… 4 işçinin öldüğü, 114 işçinin yaralandığı, ağır yaralılar olduğu, ne demekse üç işçinin de kayıp olduğu söylendi… Benzer her durumda olduğu gibi, ‘yetkililer’ hemen olay yerine intikal etti. Demeçler verildi. Ölenlere Allahtan rahmet, yaralılara …

                                                                                              “ Kıvılcım dinamite ulaşmadan fitili kesmek gerekir.”                                                                                                                                               Walter Benjamin Sistem ne zaman ‘sıkışsa’, burjuva politikacılarının, egemen sınıfın sözcülerinin aklına “hepimiz aynı gemideyiz” tekerlemesi geliyor. Aslında ‘hepimiz aynı okyanustayız, aynı denizdeyiz ama aynı gemide değiliz… Kimileri lüks yatlarda, milyar dolarlık süper lüks gemilerde sefa sürerken, sıradan insanlar, sallarda,küçük kayıklarda alt-alta, üst-üste cefa çekiyor. Yeryüzünün lânetlileri  lastik botlarda ölümle boğuşuyor… …

‘Kutsal büyüme’ adına doğal çevre tahrip ediliyor. Yaşamın temeli hızla aşındırılıyor. Slogan şöyle: ekonomi büyüyecek, tüm sorunlar çözülecek… Büyüme tüm dertlerin devası sayılıyor ve tabii kutsanıyor’… Ekonomik büyüme için feda edilmeyecek hiçbir şey yok… birileri de çıkıp, ‘kapitalizm koşullarında ‘büyüme nedir, kimin için ne anlama geliyor, yüz yıldır hep büyüdünüz de ne oldu’ sorusunu sormuyor… Öyle bir şey ‘kutsala’ saldırı’ …

ANKARA – Yazar Fikret Başkaya, “kadavra medeniyeti” olarak tanımladığı ve birkaç on yıllık ömür biçtiği kapitalizme karşı mücadele etmeden, ekolojik mücadelenin sonuç alamayacağını, sistemi yeşile boyamanın da çözüm olmadığının altını çizdi. Eleştirel düşüncenin önemli temsilcilerinden Fikret Başkaya, ekolojik yıkım üzerinden kapitalizme yönelik eleştirilerini sürdürdüğü “Gençlerle Baş Başa: İklim Krizi ve Ekolojik Yıkım” kitabı Mayıs ayında Yordam yayınevinden çıktı. Çoğumuzun “Paradigmanın İflası: …

Eğer öyleyse, tartışmayı asıl bulunması gereken zemine çekmek gerekecek. Zira, kapitalist dünya sisteminin içine sürüklendiği durumu, kriz kavramı karşılamıyor. Artık  çöküşten söz etmek gerekiyor… Dolayısıyla ne ile cebelleştiğini bilmek önemlidir. Eğer söz konusu olan kriz olsaydı, geri dönüş potansiyel bir olasılık sayılabilirdi. Zira, kriz, ‘normal durumdan’, ‘genel denge durumundan’ bir sapma demektir ama ‘geri dönüşü’, ‘normale’ dönüşü de ima eder. …

“Kimse özgür olduğu yanılsamasına ikna olanlar (ya da kapılanlar) kadar umutsuzca köle değildir.” Goethe Yurttaş, bir ülkede yaşayan, bir nüfus cüzdanına- şimdilerde bir kimlik numarasına- sahip olan, beş yılda bir önüne konan sandığa oy atan mıdır? Eğer siyaset arenasında hiçbir etkinliği yoksa toplumsal yaşamda hiç bir dahli yoksa toplumun bu gününe ve geleceğine dair söyleyecek sözü, bir fikri yoksa, yasalar …

            “Hepsi ölmüyordu ama hepsi vurulmuştu”.                                                                       Jean de La Fontaine ​​    Öbek, öbek uzmanlar televizyonlarda saatlerce Koronavirüs’ü tartışıyor. Hiç birinin ağzından kapitalizm, neoliberalizm, kapitalist tarım, endüstriel hayvancılık, dünya topraklarının nasıl kapitalist tarım tekellerinin çiftliği haline getirildiği, eko-sistemin kâr hırsıyla nasıl  tahrip edildiği, sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesinin ne demeye geldiği, insan hastalığının nasıl bir kâr aracına dönüştürüldüğü, koruyucu hekimlik kavramının …

 “ Özgür halk, bu günkünden farklı şeyleri hâlâ tahayyül edebilen halktır”.                                                 Raymond Ruyer* Korona Virüs [Covit 19] ‘tartışmalarını’ sağlıklı bir zemine taşıyabilmek için, ‘kırılganlık’, ‘beklenmedik doğal olaylar’,  ‘risk’ ve ‘felaketten’ ne anlaşılması gerektiğine açıklık getirmek gerekiyor… Aksi halde, hamasetin ve egemen söylemen dışına çıkılamaz, havanda su dövmenin ötesine geçilemez…Beklenmedik doğal olaylar, ortaya çıktıkları anda insanların müdahale edemediği, işte, sel, …

“Eski dünya ölüyor; yenisi ise henüz ufukta   görünmüyor ve bu alacakaranlıkta canavarlar ürüyor”. Antonio Gramsci. Atmosfer ısınıyor, ekosistem bozuluyor, ekolojik yıkıma sosyal kötülükler [ işsizlik, açlık, yoksulluk, sefalet, iğretilik…] eşlik ediyor. Toplumsal eşitsizlikler skandal boyutlara ulaşmış durumda… Artık metalaşmamış, paralılaşmamış, şeyleşmemiş, özelleştirilmemiş, soysuzlaşmamış bir şey yok! Sağlığın ve eğitimin finansmanı için yeterli kaynak ayrılmıyor. Sayıları artan yaşlılar çaresiz. Gıda sanayileri insanları ‘doyururken’ zehirliyor… Evsizler …

                                Şeyleri adıyla çağırmamak bir yalan söyleme yöntemidir! Örtülü ödenek, kanun dışı, ahlak dışı, gayri meşru, insanlık suçu kategorisine giren işler için bütçeye konan ödeneğe deniyor. Velhasıl, ‘üstü örtülmesi gereken’ ‘karanlık’ işlerin finansmanı için ödediğimiz vergilerden ayrılan pay… Parlamento’da [Mecliste] halkın duyması, bilmesi istenmeyen ‘işlerin’ kapalı kapılar ardında konuşulmasına da ‘kapalı oturum’ deniyor… Vekil, müvekkilden bir şeyleri ‘gizlerse’ müvekkilin ne …

Son günlerde kim Fetullahcı, ‘tartışması’ yapılıyor…  Feto’nun ayaklarını saya saya bitiremiyorlar… Eğer ayakları varsa, o ‘yaratığın’ bir gövdesi ve bir de  beyni vardır… Neden ayaklarla uğraşıp duruyorlar? Feto ‘devlete sızmışsa eğer, onu kim, nasıl peydahladı, kim palazlandırdı, kim neden sızdırdı? Neden hep ‘sızana’ odaklanılıyor da ‘sızdıranlar’ sorun edilmiyor? Türkiye’nin egemenleri, mülk sahibi sınıfların devleti, İkinci Emperyalist Savaş sonrasında ‘Hür Dünya’ …

“ İyi bilinen şey, tam da iyi bilindiği için, aslında bilinir değildir. Bilgi sürecinde kişinin kendisini ve başkalarını yanlış yönlendirmesinin en yaygın yöntemi, bir şeyin iyi bilindiğini farz edip o şekilde kabul etmektir”.                                                                                                          Georg W.F. HEGEL Hegel’den hareketle, ‘bildiğimizi sandıklarımız ’ gerçek durumla ne kadar ‘örtüşüyor?’ sorusu akla gelmelidir… Mesela İşte ‘sınıf mücadelesi’ aslında nedir? ‘İlkel Komün’ün’ sona ermesiyle başlayan …

“Zira, gerçekten özgür bir toplum, özerk bir toplum kendini sınırlamak zorundadır, yapılmaması gereken şeyler olduğunu veya denenmemesi, hatta denenmesinin arzulanmaması gereken şeyler olduğunu bilmesi gerekir.” Cornelius Costariadis ‘Kanal İstanbul’ dayatmasının sebebi ne? Bunca ısrarın, bunca inadın gerisinde ne var? Bir kere, daha baştan söyleyelim ki, ‘adlandırmada’ sorun var… Neden ‘İstanbul Kanalı’ değil de, Kanal İstanbul? Neden Süveyş Kanalı, Panama Kanalı …

“Bu arada, doğaya karşı zaferlerimizle fazla böbürlenmeyelim. Her birinin öcünü teker teker bizden alıyor. Her bir zafer hiç kuşku yok ki ilk kertede bize beklediğimiz sonuçları getiriyor ama ikinci ve üçüncü kertede çoğunlukla ilk sonuçları tahrip eden tümüyle farklı ve öngörülemeyen etkilere yol açıyor.” F. Engels Kapitalizm öncesi dönemin sosyal formasyonlarında, üretim tarzlarında, uygarlıklarda, doğaya verilen zararlar sınırlı ve lokaldi. …

Hocam siz Marksist bir sosyalistsiniz. Fakat, ekolojik sorun da düşünce sisteminizde merkezi bir yer işgal ediyor. Neden? Kapitalizm insana, topluma ve doğaya [yaşayan doğa densin] zarar vermeden yol alamaz. Kapitalizm dahlinde yaşamın iki kaynağını aşındırmak kaçınılmazdır. Eğer öyleyse, ekolojik veçheyi yok sayarak bir yere varmak mümkün değildir. O zaman sorunun öteki yarısını dikkate almamış olursun. Oysa ve eğer şeylerin gerçeğine …

Yerli ve milli söylemi, aslında milliyetçiliğinin AKPcesi. daha doğrusu Tayyip’cesi… Türkiye’de üç tür milliyetçilik vardır: Milliyetçi-dinciler, Dinci-milliyetçiler, bir de duruma göre sola gönderme yapanlar. Bunlardan birincisini, MHP ve türevleri, ikincisi AKP cenahı, üçüncüsünü de ‘ulusal sol’, Vatan Partisi vb. temsil, ediyor. Üçünün de ortak paydasını milliyetçilik oluşturuyor. Fakat “düzen partilerinin” geri kalanı da milliyetçidir. Zira, Cumhuriyet rejimi bidayette, Türk-Müslüman-Sünnî unsuru …

                                                   “Devrim anında tarih yeniden yürümeye başlar” Arnold Toynbee 1917 Şubatında Rusya’da büyük bir devrim oldu. Aslında 1905 Sovyet Devriminin görkemli bir tekrarı, muazzam bir emansipasyon şöleniydi. İşçiler, köylüler, askerler, Çarlık rejimi tarafından ezilen halklar ayağa kalkmıştı… Devrimler her zaman bir ‘iktidar ikiliği’ yaratır. Şubat devrimi Romanof dinastisinin 300 yıllık iktidarını sonlandırmıştı. Sekiz ay sonra, Ekim 1917’de  Bolşevik parti …

Sermayenin aşırılıklarına  direnme merkezleri olarak yararlı (lüzumlu) olan sendikalar, kapitalist  düzene  karşı sadece bir direniş savaşı vermekle yetindikleri ölçüde güçsüz (etkisiz) kalırlar. Yapmaları gereken, gün be gün sürdürdükleri bu savaştan vazgeçmeksizin, kapitalist toplumun dönüştürülmesi yolunda çalışmak, kendi örgütlü güçlerini işçi sınıfının  her türlü velayet ve vesayetten  kurtulması, yani  ücretliliğin ortadan kaldırılması (ilgası) yolunda bir kaldıraç olarak kullanmalarıdır.                                                                                     Karl Marx Her yıl Aralık ayında bir asgari ücret pazarlığı yapılıyor. İşte en …

İklim Zirveleri birbirini izliyor, bilim insanları uyarılarını artırıyor ve atmosfer ısınmaya, iklim krizi ve ekolojik yıkım derinleşmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler Örgütü ilki 1972’de Stockholm’de olmak üzere “Çevre ve Kalkınma Zirleri’ düzenliyor ve şeyler çığırından çıkmaya devam ediyor… Velhasıl, söylemle gerçek durum arasındaki uyumsuzluk büyüyor… Yeryüzünün egemenleri, küresel oligarşi densin, bu durumdan yoksullaştırılmış ülkeleri [şimdilerde onlara Güney deniyor] ve onların …

Fikret Başkaya’nın 22 Kasım 2019’da Ankara 21. Ağır Ceza Mahkemesinde yaptığı savunmadır… Sayın başkan, mahkeme heyetinin sayın üyeleri İlk duruşmada yaptığım savunma esas olmak kaydıyla, kısaca bazı hususlara açıklık getirmekle yetineceğim… Bundan üç yıl önce yayınlanan, asıl terör devlet terörüdür başlıklı yazıda, amaç, genel olarak terör ve terörist kavramlarına açıklık getirmektir. Zira, bu alanda yaygın bir kafa karışıklığı ve yanlış …

Bu coğrafyanın yetiştirdiği değerli entelektüellerden biri, Fikret Başkaya Hocamız, bir kez daha yargı karşısında. Kitaplarını okuyarak, Özgür Üniversite’deki derslerini izleyerek yetişmiş öğrenci kuşaklarının “Fikret Hoca”sı, gerçekten de doğru bildiğini eğip bükmeden, “başıma bir şey gelirse” kaygısına teslim olmadan söyleyebilmesi/yazabilmesiyle, devlet içi ya da dışı hiçbir kuruma biat etmeksizin özgürce kullandığı kalemiyle, aklının sınırsız eleştirelliğiyle, bu ülkede “entelektüel” sıfatını en çok …

12 Kasım 2019-  PEN International, Bugün Türk makamlarından, temelsiz suçlamalar nedeniyle uzun bir hapis cezasıyla karşı karşıya olan, önde gelen yazar ve akademisyen Fikret Başkaya’ya yönelik bütün suçlamaların düşürülmesini talep etti. Mahkûmiyet kararının 22 Kasım 2019 tarihinde gerçekleşecek olan bir sonraki duruşmada açıklanması bekleniyor. On yıllardır Türkiye’de ifade özgürlüğü için mücadele veren, uluslararası üne sahip yazar, akademisyen ve insan hakları …

                                 “Sınırlı bir dünyada sınırsız büyümenin mümkün olduğuna                                    inanan, ya deli, ya da iktisatçıdır”                                                                                                                               Kenneth Boulding* Şimdilerde yaşanan iklim krizinin, ekolojik yıkımın, sosyal sefaletin ve etik yozlaşmanın gerisinde, dizginlerinden boşanmış ekonomik büyüme var. Oysa insanlara, eğer “sabrederlerse” ekonomik büyüme sayesinde tüm sorunların çözüleceği söyleniyor… Büyümeyle yatıp, büyümeyle kalkıyoruz ama ekonomik büyümeye sayısız kötülükler, yıkımlar eşlik ediyor ve şimdilerde genel …

Son dönemde Dünyanın nerdeyse her yerinde mantar gibi biten halk isyanlarının, protestoların asıl nedeni, isyancıların, taleplerinden ibaret değil. İşte, vergi artışları, zamlar, yolsuzluk, kamu hizmetlerinin yetersizliği, vb. Aslında bu dünyada devrimlerin asıl nedeni, bardağı taşıran son damla değil, bardağın dolu olmasıdır… İtirazlar, çözdüğünden daha çok sorun yaratan ve genel bir ‘sürdürülemezlik durumu’  yaratmış olan ‘bunak kapitalizme’ yönelik… Artık hiç bir …

               “Savaş, birbirlerini tanıyan ama katletmeyenler  adına, birbirlerini tanımayanların birbirlerini  katletmesidir” Paul Valery Osmanlı İmparatorluğunda devlet kutsaldı. Onun bakiyesi, doğrudan devamı olan TC de daha da kutsaldır. Dolayısıyla, rejimin diline doladığı ‘modernlik’, ‘çağdaşlık’, ‘ilericilik’, ‘demokrasi’, vb… retoriğinin reel bir karşılığı yok. Bu rejim, bu devlet, halktan gelen hiç bir hak talebini kabul etmez, hiç bir demokratik açılıma izin vermez… Aksi halde …

                                                                               “Hiç bir şeyi değiştirmemek için, her şeyi                                                                          değiştirmek gerekiyordu”                                                                                               Sicilyalı Prens Lampedusa AKP yeni bir “hukuk reformuyla” daha gündemde. Reform dendiğinde ekseri hayırlı bir şey yapıldığı, yapılacağı beklentisi vardır. Reform demek, mevcut olana, var olana yeni şekil vermek, yeni biçim vermektir… Oysa, yapılan değişikliğin daha iyi olacağına dair bir kesinlik yoktur… Tam tersine daha da kötüleşme …

İsveçli ekoloji aktivisti, 16 yaşındaki Greta Thunberg öncülüğünde başlatılan gençlerin iklim grevleri dünya ölçeğinde yankılandı. BM genel kurulu da iklim gündemiyle toplandı… Bu, küresel ısınmaya ilginin ve duyarlılığın arttığının bir göstergesi. Sevindirici… Devletlerden, hükümetlerden acilen duruma müdahale etmeleri isteniyor. Aksi halde ve geç kalınırsa geriye kurtarılacak bir şey kalmaya bileceği ortada… İklim krizi bir tevatür değil… Birleşmiş Milletler Örgütü, aslında …

                “Biz Mısırı yönetmiyoruz, sadece Mısırı yönetenleri yönetiyoruz”                                                                                               Lord Cromer,                                                                         (İngiliz diplomat, istihbarat ajanı) Türkiye’de 1946′ “çok partili sisteme” geçildi. 1923’den beri iktidarın tek partisi olan CHP ikiye bölündü. İçinden Demokrat Parti çıkarıldı. DP bir muvazaa partisiydi… Aslında söz konusu olan “çok parti sistemi” değil, birden çok devlet partisine izin verilmesiydi. Her isteyen, işte, işçiler, köylüler siyasi …

M. Serkan Eroğlu: Hava solunmaz halde, su kirli üstelik parası olmayan içemiyor, gıdalar zehirli, toprak yorgun, hastalıklar rekor kırıyor, iklim krizi ve sizin ekolojik yıkım dediğiniz almış başını gidiyor, biyoçeşitlilik aşınıyor, her geçen gün dünya yaşanmaz bir yer haline geliyor… Dünyanın hemen her yerinde bu saldırıya karşı çok çeşitli direnişler, mücadeleler de devam ediyor. Gün geçmiyor ki, dünyanın bir yerinde …

Özgür Üniversite 3 Eylül  2019 Basına ve Kamuoyuna… Özgür Üniversite Başkanı değerli hocamız, yazar Fikret Başkaya hakkında, 7 Kasım 2016 da ozguruniversite.org  sayfasında yayınlanan: Asıl Terör Devlet Terörüdür, başlığını taşıyan yazıda, terör örgütü propagandası yaptığı gerekçesiyle açılan davanın 2. Duruşmasi, 10 Eyĺül’de yapılacaktır. İlk açıklamamızda da belirttiğimiz gibi; hayatı boyunca ifade özgürlüğünün ve özgür düşüncenin yorulmaz bir savunucusu olan Fikret …

“Kötü yönetilen bir ulus için birinci çare para enflasyonu, ikinci çare de savaştır. Bu ikisi geçici bir refah sağlasalar da, ikisi de sürekli yıkıma neden olur. Ve bu ikisi politik ekonomik oportünistler için bir sığınaktır”                                                                                          Ernest Hemingway [1932] Türkiye’de 73 yıldır bir demokrasi oyunu oynanıyor. Ağzını açan her politikacı, akademi üyesi, gazeteci, “aydın” denilenler, mülk sahibi sınıfların sözcüleri, Türkiye’nin …

“Kâbuslarımızdan başka kaybedeceğimiz bir şey yok” Dany Katch’in 2015 de yazdığı, Socialism… Seriously – A brief Gide to Human Liberation, başlığını taşıyan kitabı, Ciddi Ciddi Sosyalizm – İnsanlığın Kurtuluşu İçin Kısa Bir Klavuz, Cemre Şenesen’in harika çevirisiyle Yordam Kitap tarafından yayınlandı. Doğrusu hem Cemre Şenesen’e ve hem de Yordam Kitap’a ne kadar teşekkür etsek azdır. Dört kısım, on bir bölümden …

22 Temmuz tarihli BirGün gazetesinde, ” Kayseri Büyük Şehir Belediye başkanı, AKP ilçe belediye başkanları ve oda başkanlarıyla yaptığı toplantıda, seyyar satıcıları hedef göstererek, “topyekun mücadele” çağrısında bulunduğu.” haberi veriliyordu.   AKP’li Büyük Şehir Belediye Başkanı  Memduh Büyükkılıç aynı toplantıda: ” Seyyar satıcılarla mücadeleyi görev biliyoruz” demiş… Anlaşılan başkan tam bir görev bilinciyle kılıcını çekmiş… Aynı gün İstanbul valisi de, Suriyelileri İstanbul’dan atma …

Her tarihsel dönemde ve her toplumda, belirli bir eğitimden geçmiş olanlar imtiyazlı bir statüye sahiptirler. Bu imtiyaz toplumdaki işlevlerinin karşılığıdır. Egemenlere akıl hocalığı yaparlar. Meşruiyet ve rıza üretirler. Yalan üretmeye memur edilmişlerdir… Sömürü, baskı ve şiddete dayalı egemenlik sistemi, onlar sayesinde kendini yeniden üretmeyi başarır. Elbette eğitimliler, diplomalılar arasında sosyal eşitsizlik temeli üzerinde varlığını sürdüren egemenlik sistemine muhalif olanlar da …