2023 GÜZ DÖNEMİ BAŞLIYOR!

AÇILIŞ SEMPOZYUMU:

UYGARLIK PARADİGMASINI DEĞİŞTİRMEK

TARİH: 21 EKİM CUMARTESİ -10.00

YER: ŞİŞLİ NAZIM HİKMET KÜLTÜR MERKEZİ

GÜZ DÖNEMİ PROGRAMI:

*YAŞAM İÇİN FELSEFE

M. LEVENT SAFALI

Müziğin bir dili vardır… seslerle konuşur, notalarla yazılır. Resmin de öyle, renklerle sunar kendini ancak imgelem, sezgi ve tasarımının tuvale yansımasıdır. Hepimiz biliriz bunu, kimse notalarla resim, renklerle müzik yapmaktan sözetmez.

Ancak her yaratıcı sürecin nasıl bir “dil” gerektirdiği her zaman bu kadar apaçık değildir.

Kendini inşa etmek, hatta daha ileri gidelim “kendini doğurmak” yaratıcı ve emek isteyen bir süreç ise bu sürecin, bu çabanın “kendine özgü bir dili” var mıdır?

Yanlış oldu… “kendini YENİDEN inşa etmek” ….”YENİDEN doğurmak” demeliydim. Çünkü biz bebeklik, çocukluk, ergenlik sürecimizde “başkalarının formatıyla formatlanmış” bir kişiliğe, bir düşünce yapısına, zevke, duygulanıma ve tarza sahibiz. Bu formatı aile, okul, mahalle, kışla, tapınak, medya, çevre birlikte atarak bizleri birbirine benzeyen, copy/paste karakterlere çevirme gayretindeler. Onların “ideal çocuk” “örnek yurttaş” vs vs vs içeren formatları üstelik birbiriyle çelişik olduğu için tutarsız, nevrotik, ham, mutsuz bir ruh haline de yol döşediler.

Biz bu formatı “gündelik dil ve davranış” ile yedik. Bazen “baba azarı” bazen “anne terliği” “hoca aferimi”, “patron mobingi”, “eş dost linci”, “devlet baskısı” ya da bu saydıklarımın korkuları.

Ruhumuza atılan bu kalıcı dövmeyi silecek dil ise “felsefenin dili” dir. Çünkü normal “dil” ile “hayat” hakkında (dedikodu seviyesinde) konuşurken, “felsefenin dili” ile “düşünceler”i sorgulayabilirsiniz.

Kendinizi “eleştirip”, “takdir edip”, “yeniden değerlendirip”, hedef ve hayallerinizi “temiz defterinize” geçireceğiniz bir etkileşimden bahsediyorum.

Özetle:yaşamınızı ona buna değerlendirtmeyi bırakıp önce “kendiniz gözden geçirin” ve bunu felsefenin sunduğu eşsiz düşünsel ve deneysel imkanlarla yapın. Hayatınızı kendinize haksızlık yapmadan ama torpilde geçmeden “temize çekin”… yeni ve cüretkar “hedefler” belirleyin. İşte bunun yolunu yordamını konuşacağız. 8 hafta boyunca egzersizler de içeren pratik bir felsefe dersi 😉

BAŞLAMA TARİHİ: 6 KASIM PAZARTESİ -19.30-20.30- 8 HAFTA

*DÜNDEN BUGÜNE ‘ÇİTLEME’ SALDIRISI VE KAPİTALİZM

BEGÜM ÖZDEN FIRAT

DENİZ GÜMÜŞEL

ECEHAN BALTA

FIRAT GENÇ

FİKRET BAŞKAYA

FOTİ BENLİSOY

MERYEM ÇAKIR KANTARCIOĞLU

Program:

Fikret Başkaya

*Kapitalizmin Çitleme Saldırısı

Ecehan Balta

*Ormanlar, Orman Köylüleri ve Çitleme Hareketi: Erken Marx’ta

Meryem Çakır Kantarcıoğlu

*Geç Osmanlı’dan Erken Cumhuriyet’e ilkel birikim ve mera çitlemeleri

Begüm Özden Fırat

*Mülkiyet ve Müşterek: Göllüce’de Toprak Mücadelesi

Fırat Genç

*Modern Çitleme Hareketleri: Sermayenin Kente El Koyuşu

Deniz Gümüşel

*Çitleme karşıtı bir birleşik kır-kent hareketi – Akbelen Ormanı Mücadelesi

Foti Benlisoy

*Çitleri Yıkmak ya da Çitlettirmemek: Müştereklerimiz İçin Mücadele

BAŞLAMA TARİHİ: 24 EKİM SALI 19.30-21.30- – 7 HAFTA

*DEVLET: TEORİ VE GÜNCEL TARTIŞMALAR

EZGİ PINAR

Bu başlık altında dört haftalık seminer serileri boyunca temelde kapitalist bir toplumda devletin konumunu tartışıyor olacağız. Devlet-toplum, devlet-piyasa ilişkilerinin dönüşümü ve aldığı biçimlere dair çeşitli devlet teorilerine yakından bakacağız. Kapitalist toplumsal formasyonun yer yer çoklu kriz olarak adlandırılan krizleri karşısında devletin rolünün ve işlevinin ne olduğu sorusu siyaset bilimi alanında başat bir tartışma konusu olmayı sürdürmektedir. Son yıllarda Covid-19 Pandemisi ve uluslararası göç gibi toplumsal krizler karşısında ulus-devletlerin yetkilerinin ve otoritelerinin artması; küreselleşme denilen dönem boyunca aşındığı söylenen sınırların sıkılaştırılması, sınır rejimleri katılaşırken devletlerin bu alandaki özerkliklerini yeniden kazanmaları tartışmaya yeni boyutlar katmaktadır. Bu toplumsal gelişmeler hem devletin kendisine hem de devlet tartışmalarına etki etmektedir.

Özellikle 1970’li yıllardaki Keynezyen refah devletinin krizinin devlete dair önemli programatik ve politik etkileri olmuştur. Bu yıllarda devlet üzerine teorik tartışmalar da yoğunlaşmış, Marksist analizler ve materyalist devlet teorisi belirli bir görünürlük kazanmıştır.
Kapitalist toplumda devletin rolü-işlevi-yerine dair bu seminer serisinde, bu teorik seyri izleyerek güncel tartışmalar ve literatür ele alınacaktır. Neoliberalizm ve küreselleşme gündemleri boyunca sadece devletin dönüşümüne değil, bununla birlikte devlet teorileri alanındaki gelişmelere yer verilecektir.

BAŞLAMA TARİHİ: 19 ARALIK SALI- 19.00-21.00 – 4 HAFTA

*İNSANLARDAN ROBOTLARA BİLİNÇ PROBLEMİ

GÜVEN GÜZELDERE

1. “Bilincin Zor Problemi” nedir, “zombi” kavramı, ve bilim tarihinde bilinç araştırmalarının tuhaf öyküsü

2. ”Diğer Zihinler Problemi”: bilinç konusunda gündemdeki sorular, önerilen çözümler, zorluklar.

3. İstiridyeler acı çeker mi? Bilinç doğada ne kadar yaygın?

4. Robotlarda Bilinç Problemi: bilinçli olmak ile bilinçli gibi davranmak niye farklı?

5. Yapay Zeka konusunda temel itirazlar düşünce deneyleri: “Çin Odası” deneyi ve “Uçuş Argümanı”

6. Klasik Yapay Zeka’dan ChatGPT’ye benzerlikler, farklılıklar, geleceğe dair öngörüler.

BAŞLAMA TARİHİ: 25 EKİM ÇARŞAMBA- 19.30-21.30- 6 HAFTA

*100. YIL SORGULAMALARI

AYŞE HÜR

ERDOĞAN AYDIN

Kemalizm ideolojisinin doğuşu ve Kemalistler-Naziler-Faşistler ilişkisi

Ayşe Hür

Kemalizmin sola karşı politikası ve Mustafa Suphi’lerin öldürtülmesi

Erdoğan Aydın

BAŞLAMA TARİHİ: 13 ARALIK ÇARŞAMBA 20.00-22.00 -4 HAFTA

*KAPİTALİZMİN ENERJİ PARADOKSU BAĞLAMINDA
SERMAYENİN YENİ ÇİTLEME ALANI: ‘YENİLENEBİLİR ENERJİ’

YUSUF GÜRSUCU

Kapitalizmin enerji paradoksu kafa bulundurmaya devam ediyor. Yarattığı ekolojik yıkımın sonuçlarından biri olan iklim değişikliğini kullanışlı bir araca dönüştüren kapitalizm adeta can çekiştiği günümüzde kendisine yeni nefes boruları açıyor. “Yenilenebilir” olduğunu iddia ettiği enerji üretim biçimleriyle sermaye birikim alanını genişleterek etrafını çitliyor.

Kömür, petrol ve doğalgaz gibi karbon yakıtlarının terk edilmesi gerektiğini vaaz eden kapitalizm, diğer yandan doğada büyük yıkımlar yaratacağı bilinen ve mineral madenciliği ile beslenen “yenilenebilir enerjiyi” lanse ederek güneş, rüzgar, jeotermal, nükleer gibi enerji üretim biçimleri ile elektrikli araçları dayatıyor.

Yıkıma uğrattığı ekosistem için kurtarıcı rolüne soyunan kapitalizm, iklim zirveleri düzenleyip insanlar üzerinde rıza üretmenin yolunu yapıyor. Gerçekleri görünmez kılarak giriştiği yeni dünya düzeni ile “enerji kimin için” sorusunun sorulmasının üstünü örtüyor. İnsanlığın kapitalizmden kurtulması dışında bir seçeneği olmadığı gerçeğinin ise tartışma dışı kılınmasını büyük ölçüde başarıyor.

BAŞLAMA TARİHİ: 26 EKİM PERŞEMBE 19.20-21.30 -4 HAFTA

*TARHİN AKİSİNDA EMPERYALİZM VE TURKİYE

İZZETTİN ÖNDER

Emperyalizm ve Bağımlılık Yaklaşımı

(Bağımlılık Güney Amerika topluluğu bağlamında, emperyalist yaklaşımın bir yaklaşımı olarak çıkmış olup, bazı teorik tartışmalarla günümüze kadar gelmiştir.)

Lenin’in Emperyalizm görüşüne bakışlar

(Lenin’in klasik emperyalizm tezi, bazı noktalarda eleştiri alarak geliştirilmiştir.)

Türkiye’nin emperyalist ağ haritası

(Türkiye, kesmen devletçilik dönemi hariç her dönemde farklı anlayışlarla emperyalizm ağına sürüklenmiştir.)

Neo-Liberal Emperyalist Araçlar

(Neo-Liberal emperyalist ağ sistemi, geçmişten farklı olarak gelişmiştir.)

BAŞLAMA TARİHİ: 23 KASIM PERŞEMBE – 19.00-21.00 -4 HAFTA

*TÜRKİYE’NİN KURULUŞUNDA DEVRİM TARTIŞMASI: DEVLET VE TOPLUMSAL SINIFLAR

Y. DOĞAN ÇETİNKAYA

BAŞLAMA TARİHİ: 21 ARALIK PERŞEMBE -19.00-21.00-4 HAFTA

*PSİKODİNAMİK FİLM OKUMALARI

AGAH AYDIN

ALTAN EŞSİZOĞLU

ASLI SOYER

BANU YILMAZ

BİLAL ERSOY

CEM KAPTANOĞLU

HAKAN KARAŞ

İBRAHİM FUAT AKGÜL

ONUR ÖZALMETE

TANER YILMAZ

Özgür Üniversite 2023 Güz Dönemi Psikodinamik Film Okumaları Programı

Tarih	Konuşmacı	Film	İçerik
03.11.2023	Aslı Soyer	Göz (2013)	O, senin neyi görmeni isterse onu görürsün
10.11.2023	Altan Eşsizoğlu	Sarhoş Atlar Zamanı (2000)	Parçalı bütün olmak
17.11.2023	Bilal Ersoy Efe Ersoy	Okul Tıraşı (2021)	Öteki’nin halleri
24.11.2023	İbrahim Fuat Akgül	Leyla’nın Kardeşleri (2022)	Kardeşler
01.12.2023	Hakan Karaş	A Sun (2019)	Arayış, bulamamak ve bela aramak
08.12.2023	Onur Özalmete	Ex Machina (2014)	Yapay zekaya psikanalitik bir bakış
15.12.2023	Taner Yılmaz	Oppenheimer (2023)	Vicdan
22.12.2023	Banu Yılmaz	The Banshees Of Inisherin (2022)	Artık senden hoşlanmıyorum
05.01.2024	Agah Aydın	Cici (2022)	İnsanız: Biraz dargın, biraz yorgun, biraz mağdur
12.01.2024	Cem Kaptanoğlu	Melankoli (2011)	Melankoli, içsel -ilksel Öteki’nin yörüngesinden çıkıp üstümüze gelmesidir