Dünya Sosyal Forumu, alternatif küreselleşme hareketi yanlılarının dünyada yürütülecek kampanyaları düzenlemek, stratejileri belirlemek ve dünyadaki gelişmeleri değerlendirmek için yılda bir kez düzenledikleri kūresel çapta bir etkinliktir.
İlk Dünya Sosyal Forumu 25 Ocak-30 Ocak 2001 tarihleri arasında Porto Alegre`de düzenlendi. 15 yıl sonra tekrar aynı kentte düzenlenen etkinlik 19-23 Ocak 2016 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Forum, “Başka bir dünya mūmkūn” sloganıyla “Barış, Demokrasi ve Halkların Hakları” başlığı altında düzenlendi.
“Krizdeki emperyalizm halkları savaş ve saldırılarla tehdit ediyor”, “Popūler eǧitim ve insan hakları”, “Yaşlıların hakları”, “Başka bir dünya mūmkūn”, “Kūreselleşme, eşitsizlik ve uygarlık krizi”, “İnsan hakları, çeşitlilik ve çoǧulculuk”, “Latin Amerika direnişler ve alternatifler”, “Medya, ideoloji, eǧitim ve gūç” başlıklı Dünya Sosyal Forumu (FSM) tarafından dūzenlenen panelleri binlerce kişi izledi. Yaşlı haklarından, kadın, çocuk haklarına, bireysel haklardan, sosyal ve halkların haklarına kadar bir konu çeşitliliǧi egemendi. Ben de Forum’da “Kūresel Kapitalizm ve Evrenselcilik” ve “Dostoyevski insan ruhunun maskesini çıkarıyor” başlıklı, Özgür Üniversite ve “dunyalilar.org” tarafından da desteklenen iki söyleşi gerçekleştirdim.
Bu yılki toplantıda bir konuşma yaparak Dünya Sosyal Forumu organizasyonunu eleştiren, Forumun kurucusu Oded Grajew, Dünya Sosyal Forumu’nun (Forum Social Mundial=FSM) kriz içinde olduǧunu belirterek şöyle diyor: “FSM krizdedir, bunu kabul etmek gerek. Eǧer bunu kabul etmezsek daha iyi bir dünya mūmkūn söylemi için yürekleri harekete geçirecek güce sahip olamayız. Etkinlikteki zengin içeriğin de fazla anlamı yok. FSM’nin bir odağı, bir hedefi yoktur şu an.” (http://jornalja.com.br/29049-2/)
Ben her şeye ve eleştirilere karşın FSM’nin hâlâ anlamını yitirmediǧini ve dünyanın önemli hūkūmet dışı alternatif kūreselci organizasyonlarını bir araya getirdiǧini, bunun önemli olduǧunu dūşūnūyorum. Ancak bu gūç bir odak noktasına evrilmeli ve yalnızca 4-5 gūnlūk bir etkinlik çerçevesinde kalmamalıdır. Bu çerçevedeki görūşlerimi FSM uluslararası organizasyon komitesine de yazılı olarak ileteceǧim.
Forum’da beş gūn içerisinde 470 toplantı, 16 farklı mekânda gerçekleştirildi. Bu toplantılara toplamda binlerce kişi katıldı. Ayrıca sanatsal etkinlikler, film gösterileri, resim sergileri ve el yapımı ūrūnlerin sergilendiǧi sergiler açıldı bu kapsamda.
Zaman kısıtlılıǧı ve aynı anda başlayan onlarca etkinlik nedeniyle birçok etkinlige katılamadim. Elimden geldiǧince etkinlikleri izlemeye çalıştım. Brezilya yerlilerinin sorunlarının tartışıldıǧı bir toplantıya katıldım ilk gün. Burada Brezilyalı yerli temsilcilerinden birisi olan Kuáwá Apurinã, Brezilya’da yaşayan yerlilerin sorunlarını dile getirdi. Toplantıda Brezilya’nın özellikle Amazon bölgesinde birçok yerli liderin suikaste kurban gittiǧini ve bu ūlkenin dünyada en fazla yerli liderin öldūrūldūǧū yer olduǧunu belirttiler. Ayrıca şirketlerin, çiftçilerin, altın arayıcılarının nasıl yerli topraklarını kuşattıkları ve onlara direnen yerlileri fūtursuzca öldūrdūkleri de sayısal verilerle ortaya konuldu. Ben de toplantıda söz alarak, FBI’in dūzenlediǧi bir komploya kurban giden ve 21 yıldır ABD cezaevlerinde tutulan Kuzey Amerikalı Yerli lideri Leonard Peltier’i andım.
Katıldıǧım diǧer bir toplantıda ise, Filistin ve Kūrdistan Özgūr Kadınlar Hareketi’nden konuşmacılar vardı. Filistin temsilcisi Filistin’de 1993 Oslo Görūşmeleri’nden bu yana sūrecin nasıl bu olumsuz noktaya geldiǧini kendi deneyimleriyle anlattı. Kūrdistan Özgūr Kadınlar Hareketini temsil eden konuşmacı ise, özellikle tarihsel olarak, Rojava deneyimi çerçevesinde Kūrt kadınlarının yaşadıkları deǧişimi anlattı. Aynı toplantıda, Brezilyalı ayrılıkçı dernek ve hareketlerin temsilcileri de vardı. Bunlardan birisi, Rio Grande do Sul bölgesinin Brezilya’dan neden ayrılarak baǧımsız bir ūlke olması gerektiǧini anlattı. Brezilya’da bazı bölgelerin ayrılması gerektigini savunan, şiddet kullanmayan bazı hareketler var. Bu konu, Brezilya’da özgūrce tartışılabiliyor.
Būtūn eksikliklerine karşın Dünya Sosyal Forumu, kūresel ölçekte anti-kapitalist, anti-emperyalist ve emekten yana organizasyonların temsilcilerini bir araya getiren tek būyūk toplantı. Bu nedenle būyūk önem taşıyor, bu zemin ūzerinde bu mūcadeleyi yūkseltmek ve kitlelere ulaştırmak gerekiyor.