Açılış Sempozyumu:
‘ÜNİVERSİTE’YE (AKADEMİ’YE) DAİR TEVATÜR VE GERÇEK’
Konuşmacılar:
- ALAEDDİN ŞENEL
- AYTÜL FIRAT
- FİKRET BAŞKAYA
- FÜSUN ÜSTEL
- İZZETTİN ÖNDER
- METE K. KAYNAR
- TUĞBA TEKEREK
- Y. DOĞAN ÇETİNKAYA
Tarih: 5 EKİM CUMARTESİ : 10.00 – YER : ÖZGÜR ÜNİVERSİTE
*******************************************************************
2024 GÜZ PROGRAMI:
* GEÇMİŞİ OKUMAK: ESKİ ESER NE ANLATIR? 6 HAFTA
İSMAİL GEZGİN
Geçmişi okumak “bugünden” ve bugünün ideolojisinden hareketle gerçekleşir. Ancak içerdiği tüm yaşam kültürleriyle şimdiki zaman, kendinden ibaret değildir, içinde geçmişin patriarkal molozunu ve geleceğin düşlerini taşır. Bu yüzden geçmişi okumak her şeyden önce ideolojik bir eylemdir.
“Antikçağ dünyasından geriye görkemli yerleşimler, anıtlar, heykeller, yaşamın izlerini taşıyan eserler, anlatılar kaldı. Bu kalıntılara uygarlığın penceresinden bakanlar, mutlu bir topluluğun zevk içindeki ayrıcalıklı yaşam kesitlerini görür. Mermer sütunlarla desteklenen antik kentler, müzeleri dolduran estetik heykeller, anıtsal mezarlar, lahitler, dev surlar iktidarın sahip olduğu güce, çağın estetiğine ve teknolojideki mucizeye dikkat çekerler. Sömürüye dayalı yaşam biçiminin arkeolojik nesneye yüklediği “sınıfsal ihtişam” bakanın zihninde onu yapanların emeklerini görünmez kılar. Örneğin bir mezarda bulunan altın diademler, takılar, pahalı hediyeler, kap kacaklar ölenin zenginliğine işaret eder ama o metalleri çıkarması ve işlemesi için maden ocaklarında kölelerin ölümüne çalıştırılışı, emekleri ve hatta yaşamları, o gün olduğu gibi bugün de örtbas edilir. Ne antikçağın iktidar sahibi yazar, sanatçı ve düşünürleri ne de günümüzün gözleri sınıfla mühürlenmiş modern yazar ve entelektüelleri bu sömürü düzenini görür. Sarayla mabet arasında kümelenen imtiyazlı sınıfların emek sömürüsüne ve tüketime dayalı yaşamları, mülkleri ve güçleri övgüyle konu edilirken o yaşamı bütün nesneleriyle birlikte üreten insanlar, dilde, sanatta, edebiyatta yok edilmiştir.”
Altı hafta sürecek bu derste, kâh müzeleri ziyaret edip heykellere bakacak kâh ören yerlerindeki kalıntılar arasında emekçilerin izlerini arayacağız.
BAŞLAMA TARİHİ: 8 EKİM SALI / 19.30/21.30- ONLINE/ZOOM
*****************************************************
* TOPLUMSAL YENİDEN ÜRETİM VE KADIN EMEĞİ- 4 HAFTA
MELDA YAMAN
Bu seminerde kadınların hane içinde toplumsal yeniden üretim çerçevesindeki emek etkinliklerini, ataerkil sistem ile kapitalizmin etkileşiminde ele alacağız. Kadınların hane içindeki toplumsal yeniden üretime ilişkin emek etkinliklerinin ezilmelerinde ve ataerkil eşitsizliklerin yeniden üretimindeki rolünü anlamaya çalışacağız. Ama aynı zamanda, bu emek etkinliklerinin kadınların ataerkiye ve kapitalizme karşı bütüncül mücadelesinde açtığı olanakları tartışacağız. İlkin feminist araştırmacıların izinden giderek toplumsal yeniden üretim kavrayışını, emek kavramını meta üretimiyle sınırlı kalmadan insanın ve toplumun üretimine ve yeniden üretimine genişleterek tanımlayacak, kadınların insanın, toplumun, kapitalizmin ve yaşamın üretimindeki etkin rolünü ortaya koyacağız. Ardından bu kavrayışın Marx ile Engels’teki köklerini araştıracağız. Bunun ardından, toplumsal yeniden üretim perspektifinin, günümüz toplumlarında olduğu gibi geçmiş toplumlarda da kadınların toplumsal konumunu anlamada elverişli bir araç olduğu ortaya koyacağız. Ayrıca, her türlü sömürünün ortadan kalktığı, eşitlikçi bir toplum tasavvurunda da yol gösterici olabileceğini göreceğiz.
BAŞLAMA TARİHİ: 9 EKİM ÇARŞAMBA – 19.00-21.00 – ONLINE ZOOM
**********************************************************
*ÜNİVERSİTE: EVRENSEL Mİ YEREL Mİ? 2 HAFTA
ALİ AKAY
BAŞLAMA TARİHİ: 31 EKİM PERŞEMBE-14 KASIM PERŞEMBE – 19.00-21.00
*****************************************************************
*SİYASET SOSYOLOJİ PERSPEKTİFİNDEN İKTİDARIN İŞLEYİŞLERİ 6 HAFTA– yüz yüze & onlinezoom
AHMET BEKMEN
6 haftalık bu seminer iktidar kavramını siyaset sosyolojisi perspektifi üzerinden ele almayı amaçlamaktadır. Marx, Gramsci ve feministler ve Foucault üzerinden ilerleyecek bu seminer iktidar konusunu ana akım siyaset tartışmalarının ötesinde ve toplumsal bir analiz üzerinden anlamayı hedefleyenler açısından bir giriş niteliği taşımaktadır.
BAŞLAMA TARİHİ: 20 KASIM ÇARŞAMBA – 19.00-21.00
**************************************************************************
*ÇÖKÜŞTEN ÖNCEKİ SON DURAK: YENİ POLİTİK VE EKONOMİK SİSTEMLERİN İNŞASI – 4 HAFTA
ÖMER MADRA
BAŞLAMA TARİHİ: 7 ARALIK CUMARTESİ – 19.00-21.00
****************************************************************
* YANLIŞ İLİKLENEN DÜĞME: GEÇMİŞTEN GELECEĞE 100. YILINDA CUMHURİYET – 4 HAFTA
ERDOĞAN AYDIN
BAŞLAMA TARİHİ: 21 KASIM PERŞEMBE –19.30-21.30– ONLINE ZOOM
*******************************************************
* LENİN: FİKİR, EYLEM VE ESERLER – 4 HAFTA
ATEŞ USLU
AYDIN ÇUBUKÇU
ECEHAN BALTA
Y. DOĞAN ÇETİNKAYA / FOTİ BENLİSOY
BAŞLAMA TARİHİ: 4 KASIM PAZARTESİ – 19.30 – 21.30- ONLINE ZOOM
******************************************
*PSİKODİNAMİK FİLM OKUMALARI- 7 HAFTA
ASLI SOYER
AYŞE DEVRİM BAŞTERZİ
CEM KAPTANOĞLU
İBRAHİM FUAT AKGÜL
MİNE ÖZTÜRK
ONUR ÖZALMETE
TANER YILMAZ
Özgür Üniversite 2024 Güz Dönemi Psikodinamik Film Okumaları
Tarih | Konuşmacı | Film | İçerik |
1 Kasım | Mine Öztürk Karabulut | Şahmaran | Şahmeran efsanesi psikomitolojik okuması |
8 Kasım | İbrahim Fuat Akgül | Oslo 31 Ağustos | Bağ |
15 Kasım | Onur Özalmete | Elena | Babanın katli V2.0 |
22 Kasım | Aslı Soyer | Cadı | Sürüden ayrılanı kim kapar? |
29 Kasım | Taner Yılmaz | Şanslı | Küçük şeyler |
6 Aralık | Ayşe Devrim Başterzi | Kızıl Gökyüzü | Huysuzluktan halden anlamazlığa modern insan |
13 Aralık | Cem Kaptanoğlu | Karanlık Gece | Obrukta ya da dışarıda olmak |
Cadı (The Witch), 2015, Robert Eggers
Elena, 2011, Andrey, Zvyagintsev
Karanlık Gece, 2022, Özcan Alper
Kızıl Gökyüzü, 2023, Christian Petzold
Oslo 31 Ağustos, 2011, Joachim Trier
Şahmaran, 1993, Zülfü Lüvaneli
Şanslı, Lucky, 2017, John Carroll Lynch
BAŞLAMA TARİHİ: KASIM- 1 KASIM CUMA – 19.00-21.00 CUMA – ONLINE ZOOM
*************************************************************
*YAPAY ZEKÂ VE YENİ TEKNOLOJİLERİN EKONOMİ POLİTİĞİ – 4 HAFTA
ARİF KOŞAR
DİYAR SARAÇOĞLU
ÖZGÜR NARİN
2 Aralık : Antik Dönemden Makine Çağına İşbölümü ve Hesaplamanın Tarihi / Diyar Saraçoğlu
9 Aralık : Makineden “Yapay Zekâ”ya Tekno-toplumsal Bir Tarih Okuması / Diyar Saraçoğlu
16 Aralık : Yapay Zekâ ve Emek / Arif Koşar
20 Aralık : Yapay Zekâ ve Gelecek: Toplumsal Alternatif Üzerine Düşünmek/ Özgür Narin
BAŞLAMA TARİHİ – 2 ARALIK PAZARTESİ- 19.30 – 21.30
********************************************************
*İSLAM FELSEFESİ VE ANADOLU ERENLERİ
GALİP KILIÇ
Arap coğrafyasında ortaya çıkan İslam dininin genel düşünce halkası; ibadetleri, inançları, hukuku, kelamı, felsefesi ve irfanı özellikle bölgede bulunan genelde ise dünyadaki düşüncelerden bağımsız olarak düşünülemez.
Bir düşünce ve fikir akımının kendisinden önceki düşünce ve fikirlerden etkilenmesi, onlardan bilgiler almış olması ortaya çıkan yeni düşünceyi hiçbir şekilde değersiz kılmaz aksine eski düşünceleri zenginleştirir.
Bazen yeni düşünce akımı eski düşünceleri aşarak yepyeni bir düşünceler zinciri oluşturur. Dolayısı ile eski düşüncelerden etkilenerek İslam’da ortaya çıkan irfan ve hikmet geleneği birçok noktada eski irfan ve hikmet geleneklerini aşmış dünyadaki düşünce halkalarına yepyeni bir bakış açısı getirmiştir.
İslami irfan ve hikmet geleneğini etkilemiş olan düşünce akımlarını bazıları şöyle sıralanabilir.
- Şamanizm
- Yahudi ve Hıristiyan irfan hikmet geleneği:
- Çin hikmet ve irfan geleneği
- Hint irfan ve geleneği:
- Orta doğu irfan hikmet geleneği:
- Eski İran hikmet ve irfanı:
- Antik Yunan hikmet ve irfanı:
- Eski Mısır ve Afrika hikmet irfan geleneği:
İSLAM İRFAN, HİKMET VE KELAM EKOLLERİNİN OLUŞUMU
İslam kültür dairesinde bulunan irfan hikmet geleneği dört ana kol üzerinden yürümektedir.
Bunlardan birincisi daha çok Yunan felsefesinin etkisi ile oluşan Meşai (peripatetik- meşşaiyyun) ekol.
İkinci irfan ekoludur. İrfan ekolu kendi içinde tasavvuf ve İşrakilik olarak iki kola ayrılır.
Üçüncü ekol kelam ekoludur.
Özetle bu çalışmamızda islam düşünce dairesinde bu dört ekolun (Meşşaîlik, İşrâkîlik, Tasavvuf ve Kelam) düşünürleri bu düşünürlerin eserleri üzerinde sohbetler yapılacaktır.
Din, akıl, sezgi ve felsefe arasındaki alanda sohbet halkası oluşturulacaktır.
İkinci bölümde ise Anadolu hikmet ve irfan geleneğine yön veren Anadolu erenlerinin hayatı, eserleri ve dünya görüşleri üzerine sohbetler yapılacaktır.
Sohbetin süresi açık olmakla birlikte öngördüğüm süre ortalama 5 yıl olarak planladım.
BAŞLAMA TARİHİ: 19 KASIM SALI -19.00-21.00
*******************************************************