Özgür Üniversite Türkiye ve Ortadoğu Forumu Vakfı
12 Kasım 2019-
PEN International,
Bugün Türk makamlarından, temelsiz suçlamalar nedeniyle uzun bir hapis cezasıyla karşı karşıya olan, önde gelen yazar ve akademisyen Fikret Başkaya’ya yönelik bütün suçlamaların düşürülmesini talep etti. Mahkûmiyet kararının 22 Kasım 2019 tarihinde gerçekleşecek olan bir sonraki duruşmada açıklanması bekleniyor.
On yıllardır Türkiye’de ifade özgürlüğü için mücadele veren, uluslararası üne sahip yazar, akademisyen ve insan hakları savunucusu Fikret Başkaya, 27 Kasım 2017’de kısa bir süre için gözaltına alınmış ve daha sonra 2019 Şubatında Terörle Mücadele Yasası’nın 7/2 maddesi uyarınca ‘‘bir terör örgütünün propagandasını yapmak’’la suçlanmıştır. Bu suçlamanın nedenini, 2016 Kasımında kaleme aldığı ve Türkiye’deki Kürt nüfusun devlet tarafından mağdur edildiğini belirttiği Asıl Terör Devlet Terörüdür başlıklı makalesi oluşturmaktadır. Başkaya’nın 22 Kasım 2019 günü Ankara 21. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek olan bir sonraki duruşmasında kararın açıklanması beklenmektedir. Başkaya, suçlu bulunması halinde beş yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalacaktır.
PEN International’un Cezaevindeki Yazarlar Komitesi Başkanı Salil Tripathi açıklamasında, ‘‘Bir kez daha Türk makamları muhalif görüşleri cezalandırmak için kapsamlı terörle mücadele yasalarına başvuruyorlar. Fikret Başkaya’nın makalesi hiçbir şekilde terör propagandası olarak görülemez. Göstermelik dava sonuna yaklaşırken, Türk makamlarını Başkaya’ya yönelik bütün suçlamaları düşürmeye çağırıyoruz. Hiç kimse barışçıl bir şekilde görüşlerini dile getirdiği için cezaevine gönderilmemelidir.’’ dedi.
Türk makamları yıllardır defaatle Fikret Başkaya’yı hedef almaktadır. Başkaya 1994 ve 1995 yıllarında Türkiye’deki Kürt nüfusu bir vaka incelemesi olarak kullandığı Paradigmanın İflası, Resmî İdeolojinin Eleştirisine Giriş başlıklı kitabına yönelik terörle ilişki suçlamalar nedeniyle 20 ay cezaevinde kalmıştır. 2000 yılında, Kürdistan İşçi Partisi (PKK) lideri Abdullah Öcalan’ın tutuklanmasının ardından Türk makamlarının Kürtlere yönelik yaklaşımlarının geçerliliğini sorguladığı bir makalesi nedeniyle 16 ay hapis cezasına mahkûm edilmiş, cezası temyiz sonucunda 1 yıla indirilmiştir. 2004 yılında, doksanların başında kaleme aldığı ve daha sonra bir kitap olarak yayımladığı bir dizi makalede ‘‘Devlete, Devlet kurumlarına ve orduya hakaret’’ suçlamasıyla üç yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalmış, sonuçta 2005 yılında beraat etmiştir.
Salil Tripathiaçıklamasında ayrıca şunları da belirtti: ‘‘Türk makamlarının Fikret Başkaya’ya yönelik, özellikle kendisine karşı kullanılan sorunlu terörle mücadele ve hakaret yasalarına dayanan tacizleri on yıllardır devam etmektedir. Makamları Başkaya’nın ifade özgürlüğü hakkına saygı duymaya çağırıyoruz. Ayrıca makamları hakareti suç olmaktan çıkarmaya ve Türkiye’nin terörle mücadele yasalarını uluslararası standartlara uygun hale getirmeye davet ediyoruz.’’
Ek Bilgi
Fikret Başkaya kalkınma iktisadı alanında çok sayıda kitap ve makalenin yazarıdır. Yetmiş dokuz yaşındaki Başkaya, iktisadi kalkınma ve uluslararası ilişkiler profesörüdür ve kurucularından biri olduğu İstanbul’daki Özgür Üniversite’nin başkanıdır. Pek çok PEN Merkezinin fahri üyesi olan Başkaya 2003 yılında Türkiye Yayıncılar Birliği’nin İfade Özgürlüğü Ödülü’ne layık görülmüştür.
Türkiye’de ifade özgürlüğünün mevcut durumu ve Türk yetkililerin terörle mücadele yasalarını muhalif görüşleri hedef almak için nasıl kullandığı hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
Daha fazla ayrıntı için Aurélia Dondo ile iletişime geçebilirsiniz: PEN International, Koops Mill, 162-164 Abbey Street, London, SE1 2AN, UK Tel: +44 (0) 20 7405 0338 Fax +44 (0) 20 7405 0339 e-mail: [email protected]
IFEX İMZA KAMPANYASI TÜRKİYE: Fikret Başkaya’ya açılan ‘terör örgütü propagandası’ davasının durdurulması için çağrı
KAYNAK: IFoX (Initiative for Freedom of Expression-Turkey)
Değerli IFEX üyeleri,
IFEX üyesi IFoX ( Türkiye ), Özgür Üniversitenin kurucusu ve başkanı,akademisyen ve yazar Fikret Başkaya’ya ve diğer tüm Türk vatandaşlarına karşı açılan haksız davalardan vazgeçilmesi konusunda Türk devletine yapılan aşağıdaki çağrı metnine destek vermenizi istiyor. Fikret Başkaya (79), Özgür Üniversite’nin kurucusu ve hocası, yazar ve emektar bir insan hakları savunucusudur. Şu an, Kasım 2016’da yazdığı “Asıl Terör Devlet Terörüdür” yazısı nedeniyle ” terör örgütü propagandası” yapmak suçlamasıyla yargılanıyor. Bu yargılamanın sonucunda 5 yıla kadar hapisle cezalandırılabilir.
Başkaya; küreselleşme, sömürgecilik ve Türkiye ekonomisi üzerine yorumlarıyla tanınan ve çalışmalarından dolayı, biri 1994’te 20 ay ve diğeri de 2002’de 12 ay olmak üzere iki defa hapse mahkum olmuş bir insandır. 2003’de Türkiye Yayıncılar Birliğinin “düşünce ve ifade özgürlüğü ödülüne” layık görülmüştür. Bildiğiniz üzere, 2016’daki darbe girişiminden beri; Parlamento, yargı, medya, üniversiteler ve birçok sendika ve meslek odaları dahil olmak üzere Türkiye’deki birçok kurumun bağımsızlığı tehlike altında. İstenmeyen kararlar veren mahkemeler ya derhal dağıtıldı ya da yargıçları başkalarıyla değiştirildi. Şu an, 130’dan fazla gazeteci ve yazarın içeride olduğu düşünülüyor ve Başkaya gibi yüzlercesi daha ‘terör propagandası yapma’ iddiasıyla yargılanıyor. Başkaya’nın bir sonraki duruşması 22 Kasım 2019’da Ankara 21. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek. Ve bunun son duruşma olma ihtimali var. Bu kısa süre içerisinde gösterilecek uluslararası destek mahkemenin kararını değiştirmede etkili olabilir. İmza için, lütfen örgütlerinizin imzalarını, [email protected] adresine, 13 Kasım Çarşamba Doğu Zaman Dilimine göre saat 17:00 ‘ye, Orta Avrupa Zaman Dilimine göre ise 23:00’e kadar ulaştırınız.
Teşekkürler,
The IFEX Network Engagement
R. T. Erdogan Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na
Gazi, Cumhurbaşkanlığı blv. 06560 Yenimahalle/Ankara
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan,
Aşağıda imzası bulunan, dünya çapındaki ifade özgürlüğü ve insan hakları örgütleri, Özgür Üniversite kurucusu ve başkanı, yazar Fikret Başkaya’ya açılan davanın geri çekilmesi ve diğer Türk vatandaşlarına karşı yürütülen haksız davaların sonlandırılması çağrısı için yazıyor. Geçen yıl hükümetiniz olağanüstü hali kaldırdığı halde bağımsız kuruluşların tahminine göre 130’dan fazla gazeteci ve yazar hala cezaevinde ve şu anda yüzlercesi de, ‘terör propagandası’ yapmak suçlamasıyla yargılanıyor. Oysa ki sözü edilen propaganda uluslararası standartlara göre basit bir düşünce açıklamasından ibaret. Yargılananlardan biri de Fikret Başkaya. Önümüzdeki ve muhtemelen de son olacak duruşma 22 Kasım 2019’da Ankara 21. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek. Kasım 2016’da yayımlanan bir eleştiri yazısından dolayı ‘terör örgütü propagandası’ suçlamasıyla yüz yüzedir ve şu an beş yıla kadar hapisle cezalandırılma durumuyla karşı karşıyadır. Bilindiği üzere Türkiye BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine imza atmış ve 19. maddesinde ifade özgürlüğü hakkının garanti altına alındığı Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesini de onaylamıştır. Türkiye ayrıca, 10. maddesinde bu hakkı benzer bir şekilde garanti eden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine de taraf bir ülkedir. Türkiye Cumhuriyeti anayasasının 90. maddesine göre, usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası anlaşmalar kanun hükmündedir. Sözü edilen maddeler bu hakkın yalnızca zorunlu hallerde kısıtlanabileceğini ifade ederken, devlet politikalarına yönelik barışçıl eleştirinin sert ve rahatsız edici olsa bile kısıtlanma kriterlerine uymadığı, aksine özgür tartışma ortamının ve demokratik toplumun normal ve hayati önemde bir parçası olduğu su götürmez bir gerçektir. Antiterör ve hakaret yasalarını uluslararası standartlarla uyumlu hale getirmenin yanında, Fikret Başkaya davasının ve akademisyen ve yazarlara yönelik yürütülen benzer süreçlerin sonlandırılması, Türkiye’nin yükümlülüklerini ciddiye aldığının ve diğer üye devletlerle ilişkilerini normalleştirme konusunda çaba gösterdiğinin önemli bir işareti olacaktır.
Başkaya_JA 5 11 19.docx
