Çarşamba , 21 Mayıs 2025

OzgurUniversite

Irak’ta Sadr ile Koordinasyoncu hareketlerin kapışması: Sarık mı yenecek, silah mı?- Faik Bulut

Faik Bulut  Sadr yanlıları sokaklara döküldü, İran ve Irak ilişkisi zedelendi / Fotoğraf: Esad Niyazi (AFP) Liderleri Mukteda Sadr‘ın çağrısı üzerine Irak‘ın başkenti Bağdat‘ta hükümet ve yabancı elçilik binalarının bulunduğu Yeşil Hat (mıntıka) önünde toplanan taraftarları, 28 Temmuz 2022’de beton barikatları aşarak parlamento salonuna girdiler. O günden beri (önce Meclis içinde, 3 Ağustos’ta ise bina dışı ve çevresinde) oturma eylemi ile karşıt sokak gösterileri devam …

Devamı »

Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanı adayı olurken birkaç teorik ve pratik önerme – Faik Bulut

Faik Bulut  Fotoğraf: CHP İster erken ister zamanında seçim yapılsın, seçmeni kazanmak için seferberlik borusu çaldı; sokaklar hareketlenmeye başladı. Rakip partiler, bilhassa AKP ile CHP, meydanlarda birbirlerine meydan okuma yoluna gittiler. İlk raundu AKP kaybetmiş görünüyor. 15 Temmuz başarısız darbesi yıldönümünde Saraçhane‘de partisinin lideri Recep Tayyip Erdoğan‘ı dinlemeye giden AKP’li sayısı 5 bin kişi kadardı. İstanbul Eyüp Sultan ile Kayseri mitingleri de sönük geçti. İktidarın …

Devamı »

“Onun arabası var, güzel mi güzel…” Mustafa Durmuş

        Mustafa Durmuş Hatırlayalım, Cumhurbaşkanı Erdoğan bir TRT yayınında, ülkedeki ekonomik koşulları değerlendirirken, “ekonomik olarak battık diyenler var ya, oradan arabalar, tırlar geçmeye devam ediyor. Herkesin altında arabası var” demişti.(1) Böylece Erdoğan, bu kez özel otomobil sahipliğini gerekçe göstererek, bir kez daha ülkede yaşanmakta olan ekonomik krizin varlığını ve buna paralel olarak emekçiler başta olmak üzere toplumun büyük bir …

Devamı »

‘Kimlik siyâseti’nin reddi ve milliyetçilik açmazı – Levent Köker

Demokratik bir gelecek alternatifi üretmek istiyorsak bunu, aşağılanmak, dışlanmak, reddedilmek istenen ‘kimlik siyâseti’ olmaksızın yapamayacağımızı görmek zorundayız. Son zamanlarda kamuoyunda öne çıkan bir yaklaşım, “kimlik siyâseti” yapılmaması gerektiğini ileri sürüyor. Kimine göre “kimlik siyâseti”, toplumun pahalılık, gelir dağılımı adâletsizliği, bunlara doğrudan veya dolaylı olarak bağlı sosyal güvenlik ve eğitim gibi pek çok hak alanındaki sorunlar gibi daha önemli ve âcil …

Devamı »

Sermaye kontrolleri (3): İktidar ve muhalefet yan yana – Mustafa Durmuş

Mustafa Durmuş Bilindiği gibi, 1930 yılında çıkartılan “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki Kanun” (1567 Sayılı K.) hükümetlere, kambiyo kontrolü amaçlı ve Türk Lirası’nın değerini korumayı sağlamaya dönük olmak üzere, cezai nitelikte yaptırımlarla desteklenen düzenleyici kararlar alma yetkisi tanıyordu. Bu kanun 1989 yılında “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 32 Sayılı Karar” ile değişikliğe uğratıldı ve böylece uluslararası sermaye hareketleri için neo-liberalizme …

Devamı »

Cemaat Tartışmaları Ya Da Kertenkelenin Bıraktığı Kuyruk Parçası İle Oyalanmak- Osman Tiftikçi

Osman Tiftikçi İsmailağa Cemaati lideri Mahmut Ustaosmanoğlu’nun ölümü üzerine başlayan post kavgası cemaatleri tekrar tartışma gündemine getirdi. AKP işbirlikçisi Sünni cemaatlerdeki çürümüşlük, seviyesizlik bir kere daha ortaya serildi. Fakat bu tartışmalar, dini gericiliğe ve dini yozlaşmaya karşı mücadelede, esas sorumluyu gizleyen, esas hedefi saptıran bir biçime bürünüyor. Türkiye’de dini gericiliğin en büyük gücü, Türkiye’deki en büyük “cemaat” devlettir. Türkiye devleti …

Devamı »

‘İnsanlık’ değil, kapitalizm… Fikret Başkaya

    Atmosfer ısınmaya devam ediyor, biyo-çeşitlilik ve canlı türleri hızlı bir tempoyla azalıyor, şimdilerde yok oluşun normalin 100 ila 1000 kat arttığını tahmin ediliyor… Bilim insanları önümüzdeki on yıllarda ekosistem için vazgeçilmez olan  1 milyon türün yok olacağını haber veriyor ve insanın da ‘o türlerden biri’ olduğu pek akla gelmiyor… Kuraklık, seller, orman yangınları artıyor, deniz seviyeleri yükseliyor, okyanuslar …

Devamı »

*FİKRET BAŞKAYA’YLA ÇIKIŞ BURADAN ÜZERİNE Bunamaya karşı organik bağlar Söyleşi: Bekir Avcı

İklim krizi, savaşlar, göçler, salgınlar, yoksulluk, açlık… Bu tablodan çıkış nasıl mümkün olabilir? “Azgelişmişliğin Sürekliliği”, “Paradigmanın İflası” gibi kitaplarıyla başlattığı düşünce dizisini geçtiğimiz günlerde yayınlanan “Çıkış Buradan: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek”le sürdüren yazar-akademisyen Fikret Başkaya’yı dinliyoruz. Kavramsal sanatçı Agnes Denes, New York’ta Dünya Ticaret Merkezi’nin yanına kurduğu buğday tarlasında, “Wheatfield –A Confrontation”, 1982 Yeni kitabınız Çıkış Buradan için “Paradigmanın İflası’yla başlayan yolculuğun önemli …

Devamı »

Cidde ve Tahran zirvelerinde neler yaşandı, kim kazançlı çıktı?- Faik Bulut

Faik Bulut  Kolaj: Independent Türkçe ABD Başkanı Joe Biden‘ın çağrısıyla gerçekleşen (Körfez Arap ülkeleriyle Mısır, Ürdün, Irak’ın hazır bulunduğu) Cidde Zirvesi ile Rusya, İran ve Türkiye üçlüsüyle toplanan Tahran Zirvesi‘nin yakın tarihlere denk gelmesi salt bir rastlantı mıydı? İran‘a husumet besleyen İsrailli yorumcular, her iki zirvenin tarihlerinin rastlantı olmadığı iddiasındalar. Rastlantı olmadığına dair delile bakalı: Erdoğan, “dostum” diye nitelediği Rusya Başkanı Putin‘i birkaç defa Türkiye’ye çağırmış; ancak Rus lider, …

Devamı »

Faizi mi, anaparayı mı silelim, yoksa eğitimi tümden elden mi geçirelim?

Mustafa Durmuş   Öğrencilerin KYK borçlarının faizlerinin silinmesinin yaklaşan genel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde önemli bir gündem maddesi haline geldiği çok açık. Çünkü bu borçlar,  mezun oldukları halde işe de giremeyen, dolayısıyla geri ödeme imkânı olmayan milyonlarca emekçi çocuğunun ve ailelerinin olduğu gibi, öğrencilikleri devam edenler için de adeta bir kâbus haline geldi. Bu da öğrencilerin ve ailelerinin haklı …

Devamı »

NATO’nun Genişlemesi Batı Egemenliğini Kurtarır mı?- Reha Alpay

  Geçen ay(Haziran 2022) Madrid’de yapılan NATO zirvesi bir çok açıdan dikkat çekiciydi. Finlandiya ve İsveç’in katılım sürecinin başlatılması ne kadar önemliyse de, belki de daha önemlisi ilk olarak Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Kore’nin Hint-Pasifik Ortaklar olarak zirveye çağrılmasıydı. 10 yıl önceki zirvede radikal İslamcı teröre karşı müttefik olarak görülen Rusya ve Çin düşmanlaştırıldı; aralarında kurdukları ittifakın “Batı …

Devamı »

Biz hariç “tüm dünya yanlış yapıyor” olabilir mi?- Mustafa Durmuş

        Mustafa Durmuş     Kapitalizm, küresel olarak, geçmişe göre çok daha derin ve ‘çoklu krizler’ olarak adlandırılabilecek kaotik bir dönemine girmiş bulunuyor: Bir yanda politik krizler ve ekolojik kriz; diğer yanda küresel gıda krizi ve ekonomik krizler. İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz öyle bir ekonomik kriz ki; hem yüksek enflasyon yaşanıyor hem de bir süre sonra bu …

Devamı »

HDP 5. Olağan Kongresi’nin analizi ve Kürt meselesinin geleceği

Faik Bulut HDP 5. Olağan Kongresi’nde iki başkan da kararlılık mesajı verdi / Fotoğraf: Twitter – @HDPgenelmerkezi 3 Temmuz 2022 tarihinde Ankara’da 5. Olağan Kongresi’ni gerçekleştiren HDP hakkında sıcağı sıcağına değil, biraz bekleyerek değerlendirme yapmak istedim. Şimdi tam zamanıdır; zira siyasetin merkezi başkentte yaşanan ve herkesin lehte veya aleyhte yorum yaptığı olayın daha fazla geciktirilmesi zaman aşımına uğrayarak önemsizleşir. 5. Olağan Kongre / …

Devamı »

Renk ve Renk -2-

Güngör Şenkal gusenkal@gmail.com   ʹDüşünceyi yaratan ve ileri götüren dildir. Dilin engellendiği yerde düşünce de engellenmiş olur.ʹ Wilhelm von Humboldt   Yazımızın birinci bölümünde toplumsal çeşitliliğin bir bileşeni olarak dilsel renklerden söz etmiştik. İnsan toplulukları tarihleri boyunca çeşitli diller geliştirmiştir. Bu diller insanların tarihi boyunca sadece dünyayı farklı algılama, anlamlandırma, düzene koyma değil, aynı zamanda farklı anlatım biçimleridir. İnsanlığın gelişimine …

Devamı »

“Bacasız sanayinin dumanı!”

  Fikret Başkaya   Turizmin ‘bacasız sanayi’ olduğu, dünya barışına hizmet ettiği, farklı kültürleri birlerine yaklaştırdığı, yoksulluğun çaresi olduğu, yoksul ülkelerin kalkınmasının bir aracı olduğu… söyleniyor. Gerçekten öyle mi?   Turizm (seyahat) XVIII’inci yüzyılda soylular sınıfının (Aristokların), XIX’uncu yüzyılda da burjuvaların bir etkinlik alanıydı… XX’inci yüzyılda, daha çok yüzyılın ikinci yarısında işçi sınıfının ücretli izin hakkını kazanmasıyla, özellikle emperyalist ülkelerde  …

Devamı »

Toplumsal Çelişkiler Sisteminin Kuruluş Ve İşleyiş Biçimi -8-

  Nazım Can   Kapitalist Toplum Ana Mekanizması   ‘Tarihi Toplumsallaşma Sürecini’ biçimlendirip yürüten Üretim Güçleri Gelişme Yasası (ÜGGY) aynı şekilde, kapitalizme ait İşçi ile alet ve makineler arasındaki Çatışma (İşçi-MakÇa) ana MEKANİZMASINI da koşullandırıp biçimlendirerek günümüze kadar yürütmüştür. Mekanizmanın işletici ana öğesi olan Alet ve makineler, kapitalistin özel mülkiyeti altında olduğu için İşçi-MakÇa ana mekanizması, ekonomik ve toplumsal altyapı …

Devamı »

Sermaye kontrolleri (1): İyi mi, kötü mü?

Mustafa Durmuş Önce, ihracatçının döviz gelirinin TCMB’ye satılması zorunlu kısmının yüzde 25’ten yüzde 40’a yükseltilmesi yönündeki karar, ardından da BDDK’nın makro ihtiyati tedbir olarak açıkladığı 24.06.2022 tarihli ve 10250 sayılı aşağıda özetlenmiş olan Kurul Kararı: Şirketin, bağımsız denetime tabi bir şirket olması, yabancı para (YP) nakdi varlıklarının (altın dâhil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon TL’nin …

Devamı »

*Dr.Volodymyr & Mr. Zelensky: Ukrayna Devlet Başkanının Gizli Yüzü – GuyMettan

  Milletvekili (İsviçre) ve Tribune Geneve gazetesi eski yazı işleri Müdürü Guy Mettan, Ukrayna Devlet Başkanı rolünü oynayan siyasi canbazın portresini yapıyor. Bu halk şovmeninin nasıl da Banderistlerin* müttefiki haline geldiğini ve bir diktatörlük yönetimi kurduğunu gözler önüne seriyor. “Özgürlük Kahramanı”, “Zamanımızın Kahramanı”,“Yenilmez Kahraman”, “Putin’e Meydan Okuyan ve Dünya’yı Birleştiren Eşsiz Ukraynalı”, “Zelensky, Ukrayna Kanlar İçinde” gibi tanımlamaları manşete çıkaran …

Devamı »

İran ile İsrail arasında “Gölgeler Savaşı” ve enerji kavgaları Faik Bulut

Faik Bulut  “İran ile İsrail; kim kazacanak?” / Görsel: allofjo.net İsrail eski Milli Güvenlik Kurulu Başkanı Meir Ben Şabat, son aylarda Ortadoğu’da tırmanan kutuplaşma ve kavgayı ülkesinde İngilizce yayımlanan Globes gazetesinde şöyle özetliyor: İran ile İsrail arasında ilan edilmeyen çok boyutlu ve çok yönlü kapışma, arka bahçede alabildiğine devam ediyor. Bölgemiz yeni bir düzene geçiş aşamasında. Bu kaotik ortamda milli sınırları aşan değişimler …

Devamı »

Çıkış Buradan!- Fikret Başkaya’ya kulak vermek… Serap Çakalır

  Fikret Başkaya bunu hep yapıyor!   Ezberleri bozuyor, silkeliyor, sarsıyor… Bunu yaparken, menzilinde kim varsa; iktisatçılardan “aydın denilen diplomalılar”a, “uzman”lardan, sendikacılara, çevreci ve sol örgütlere eleştiri oklarını  yöneltiyor. Deyim yerindeyse, dokunduğu her kesimin ipliğini teker teker pazara çıkarıyor. İktisat ilminden ve burjuva iktisatçılarına yönelttiği sert eleştirilerden üniversiteler de payını alıyor: “…..kapitalizmin insanlığın normal hali olduğu yanılsamasını yaratan bir şey …

Devamı »

NATO: Emperyalist yayılmacılığın hizmetinde bir savaş makinası…

        Fikret Başkaya   Hâkim retorikte NATO, ‘dünya barışının garantörü’, ‘demokrasinin hamisi’ sayılıyor…  Lâkin retorik realiteden farklı… Aslında NATO, Amerikan emperyalist yayılmacılığının hizmetinde bir savaş makinasıdır. Güya Sovyetler Birliğine karşı kuruldu (1949) ama o dönemde Sovyetler Birliği asla yayılmacı emeller taşımıyordu. Avrupa’da ‘barış içinde birlikte yaşama’ (coexistance pacifique) yanlısıydı. Kapitalizm vahşi, çılgın rekabete dayalı bir işleyişe sahiptir. …

Devamı »

Seçim yolunda Ukrayna savaşı bahane ek bütçe şahane Mustafa Durmuş

        Bir önceki yazımızda siyasal iktidarın yakında ek bütçeye başvurmak durumunda kalacağını vurgulamıştık, öyle de oldu. Bunu öngörüyorduk ama bu büyüklükte bir teklifin olacağını düşünemedik. Öyle ki Cumhurbaşkanı, 2021 yılının bütçesinin yüzde 80’inden fazlasına denk, bu yılın bütçesinin yüzde 62’sine yakın büyüklüğünde bir ek bütçe kanun teklifini Meclis’e gönderdi. Teklif birkaç gün içinde süratle Komisyon’dan geçti, bugünlerde …

Devamı »

*Ya Devrim Ya Yıkım! Ekolojik Çöküş Çağında Komünizm – Foti Benlisoy

Foti Benlisoy                     Sovyet yazar Andrey Platonov 1934 yılında, “SSCB’nin olmadığı bir dünya, kaçınılmaz bir biçimde kendi kendini gelecek yüz yıl içerisinde ortadan kaldıracaktır” diye yazıyordu.[1] Aslında Platonov’un bu satırları yazdığı sırada Sovyetler Birliği’nde 1917’nin bakiyesini hâk ile yeksan eden bir hadiseler zinciri cereyan ediyordu. Gene de Platonov’un bu ifadesini SSCB tarihinin …

Devamı »

‘En kapsamlı Kürtçe-Türkçe sözlüğün derleyicisi Zana Farqinî: Ecdadımızın sesini kayıt altına almaya çalıştım’Zana Farqinî

 Röportaj Faik Bulut   Zana Farqinî / Fotoğraf: Mevlüt Oğuz Bazı Kürt aydınları tarafından son zamanlarda derlenen iki sözlük dikkati çekiyor. İlki Zana Farqinî’nin yeni yayımlanan çalışması. Şimdiye kadar bu konuda gerçekleştirilmiş en kapsamlı eser denilebilir. Basımı münasebetiyle 9 Haziran’da gerçekleşen tanıtım kokteyline gitmiş, oradaki davetlilerin sözlüğe olan yoğun ilgisine yakından tanık olmuştum. Tanıtım kokteylinden bir görüntü / Fotoğraf: Mevlüt Oğuz …

Devamı »

Gıda Sistemi – Gıda Krizi Cengiz Başkaya

        Yaşanmakta olan gıda pahalığı ve gıda üretimindeki üretiminin yetersizliği beklenmedik, aniden ortaya çıkan bir durum değil. Yaşanan zorlukların nedeni ve sorumlusu olarak  dış güçler sıkça suçlanıyor. Tabii ki sorun tek boyutlu değil. Hem dış hem iç kaynaklı nedenleri var. Dünya gıda sistemlerinin tarihine bakıldığında son 150 yılda  ortaya çıktıkları dönemlerin sosyal, politik ve ekonomik koşullarınca belirlenmiş …

Devamı »

Karlıova Mikail Mezrası ile Yedisu Vadisi’nde doğa terapisi (2) Faik Bulut

Kolaj: Independent Türkçe Bu yazımda henüz bozulmamış bakir yörelerin keşfine ve doğa içinde terapiye ağırlık vereceğim. Avrupa’nın farklı yerlerinden gelen biri kadın 8 kişi ile birlikte akşamüzeri Erzurum Havalimanı’na indik. Karlıova’ya ise gece yarısı varabildik. Hiç ara vermeden yola çıktık ve Dr. Fikret Zengin‘in Şorika Jorê (Tuzluca) köyüne bağlı Mikail Mezrası’ndaki üç katlı konağına gelip yerleştik. Dr. Fikret, yaptırdığı çiftlik evine …

Devamı »

Bingöl dağlarında doğaya dönme ve Ab-ı Hayat’ı arama gezisi (1) Faik Bulut

Kral dedi ki: “Peki, ben ihsan edici oldum diyelim; mutlu olabilecek miyim?” Çoban, mutluluk sırrını verdi: “Sen ihsan etmek istedikçe mutluluğun kapısı sana açılacak fakat tamamen açmak için iki eksiğin var: Biri yakınındaki dostların, diğeri de insan sevgisi.” Mesleğini İsviçre’nin Zürih kentinde sürdüren Psikiyatrist ve Psikoterapist Dr. Fikret Zengin‘in “Doğaya dön, kendine dön!” sloganıyla başlattığı gezi programına beni de davet etmesi üzerine ilk …

Devamı »

“Ateş en çok dumanı sönerken çıkarır…” (1)

  ‘Savaş Barıştır/Özgürlük köleliktir/ Cehalet güçtür’.  George Orwell. Fikret Başkaya Politik İslamcı AKP (Saray) rejimi, beka ve terörle mücadele retoriğiyle iktidarını sürdürmeyi amaçlıyor. Eğer beka diye bir şey varsa, bekanın önündeki en büyük engel bizzat Saray rejiminin kendisidir… Terörle mücadeleye gelince, bugün itibariyle Türkiye’deki rejimin  katıksız bir devlet terör rejimi olduğu kesindir… Bir insanın, bir halk kesiminin, bir kurumun terörist …

Devamı »

Değişen İklimin Değiştiremedikleri – İsmail KÜÇÜK

        TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası II.Başkanı Son yıllarda iklim değişimi ile ilgili tartışmalar sürekli artmaktadır. Uluslararası politikalar nedeniyle kurumsal yapılar değiştirilmekte ve iklim değişimi ile ilgili oluşturulan projeler fonlar ile desteklenmektedir. Fonların desteklediği bazı projelerin adında sadece iklim değişimi olması yeterli görülürken, bazı projelerin ise belirlenmiş formatlara göre yapılması zorunlu kılınmaktadır. Proje olarak sunulan bu metinlerin bilinmeyen …

Devamı »

Ekonomik büyüme (2): Nereye kadar? – Mustafa Durmuş

          TÜİK tarafından Türkiye’deki ekonomik büyüme verilerinin açıklandığı günlerde, önce Dünya Bankası, ardından da OECD’nin dünya ekonomisinin gidişatına ilişkin raporları yayınlandı. Bu raporlar Ukrayna savaşı yüzünden genel olarak dünyada büyüme hızlarının yavaşlamasını, buna karşılık enflasyonun ve yaşam maliyetlerinin giderek artmasını öngörüyor. Ayrıca 2022 ve 2023 yılları için ülkelere ait ekonomik büyüme öngörüleri de paylaşılıyor. Bu raporlara …

Devamı »

Ekonomik büyüme (1): Ne pahasına? Mustafa Durmuş

  Türkiye ekonomisinin bu yılın ilk 3 ayında (ilk çeyrek) yüzde 7,3 oranında büyüdüğü TÜİK tarafından açıklandı. (1) Ardından, iktidar blokunca bu bir kez daha bir “başarı” hikâyesi olarak anlatıldı. Bunun gerçek bir başarı hikâyesi olup olmadığını anlayabilmek için, bu büyümenin hem niceliksel kaynaklarının neler olduğuna bakılması, hem de günümüz koşullarında kapitalist büyümenin, özelikle de emekçiler için, ne anlama geldiğinin …

Devamı »

Habeş Cemaati: “Lübnan’ın Fethullahçıları” – Faik Bulut

Kolaj: Independent Türkçe “Lübnan’da seçimleri etkileyen yerli ve yabancı çevreler” başlıklı yazımla ilintili kaynaklara bakarken, Arapçada “Habeşî” veya çoğul haliyle “Ehbeş” olarak anılan sufi bir hareketin Hizbullah–Emel seçim ittifakının yanında yer alarak Lübnan’da 2 milletvekili çıkardığını okudum. Bu Habeşî Cemaati’nin adını yıllar öncesinde de duymuştum. 2011 yılında Beyrut’taki bir konferansa katılmıştım. Farklı Arap ülkelerinden gelen siyasetçiler ve fikir adamları Ortadoğu’daki gelişmeleri değerlendiriyorlardı. Türkiye’nin gidişatına ilişkin yaptığım sunumda …

Devamı »

Siyasi Ekoloji: Yıkıma karşı mücadele çağrısı – Hakan Yurdanur – Röportaj: Fırat Can Arslan

ANKARA – Siyasi Ekoloji kitabını derleyen yazar Hakan Yurdanur, ekolojik saldırıların politik ve sınıfsal olduğunu belirterek, “Kapitalist sınıf hem sosyal adaletsizliği yaratır hem de çevrenizi yok eder. Buna karşı yeni bir dil üretmek gerekir” dedi. Akademisyen yazar Hakan Yurdanur’un derlediği ve 15 yazarın makalelerinden oluşan Siyasi Ekoloji kitabı raflardaki yerini aldı. Kitap, ekolojik yıkıma karşı çözüm önerileri sunuyor. Kitabın ön sözünde, …

Devamı »

Dil Kavşaklarında Kalıp Sözler – Güngör Şenkal

  gusenkal@gmail.com 1. Kalıplaşmış Dil Birimleri İnsan ilişkilerinde belirli durumlarda söylenen değişmeyen sözler vardır. Bunlar dilin gelişme sürecinde aynı durumlarda tekrarlanan sözler olduğundan, değişmeyen bir yapıya dönüşmüştür. Kalıplaşma dediğimiz bu değişmeme durumu hem konuşucu hem de dinleyici açısından kolaylıklar sağlar; karşılaşılan değişik durumlarda söylenmesi gereken sözleri hazır olarak sunar. Kalıplaşmış dil birimlerinin genel işlevi, bildirişim sırasında dilsel üretim ve anlamlandırma …

Devamı »

Gıda krizinin asıl nedeni savaş değil… Fikret Başkaya

Rusya-Ukrayna savaşı gıda krizinin asıl nedeni değil. Sadece krizi görünür hale getirdi.  Gıda krizi denilenin, başka türlü söylersek açlığın ve yetersiz beslenmenin asıl nedeni, neokolonyalizm/emperyalizm kavramlarını angaje ediyor. İkinci emperyalist savaşın sonunda tartışmasız hegemonik bir güç haline gelen ABD, Dünya Bankası’nı ve Uluslararası Para Fonu’nu (IMF) kurdu. Bu iki örgütün misyonu dünyanın geri kalanını (azgelişmiş ülkeler veya Üçüncü Dünya denilenler) …

Devamı »

Seçim sathı mailinde jeopolitik riskler de, kur da yükselişe geçti – Mustafa Durmuş

            Artık bir şey net olarak biliniyor: Ülkede bir süredir uygulanmakta olan, başta faiz politikası olmak üzere ülkeyi yönetenlerin sınıfsal ve siyasal çıkarlarını önde tutan bir dizi ekonomi politikası sonucunda işsizlik, gelir adaletsizlikleri ve yoksulluk iyice arttı. Bu politikalar sonucunda, aynı zamanda, hem dövize ve altına yönelim arttı, hem enflasyon yüzde 100’leri aştı, hem Merkez …

Devamı »

*Başörtülü kadın Vali de olabilir, Cumhurbaşkanı da ama türbanlıya… Yok öyle bir şey – Kadir Cangızbay

  Bir kadın, özel işlerinde ya da özel bir işte çalışıyorsa saçını ister tümüyle açsın, ister tek telini göstermeyecek şekilde kapatsın, kimse karışamaz; tabii kimliğini şu ya da bu şekilde kapatmayacak, yani kim olduğunu peçe, burka vs… ile örtmediği ölçüde. Ancak ne zaman ki devlet adına bir iş görüyor, işte orada saçını örtse bile, bunu belirli bir dinin sembolü olmayacak …

Devamı »

“Savaş Tanrıları” ABD, Ukrayna’yı Rusya’ya karşı nasıl silahlandırdı? T.J.COLES

Amerikan Birleşik Devletlerinin (ABD) Ukrayna’da tasarladığı 2013-14 darbesinden bu yana, ABD Siahlı Kuvvetleri mensupları, Neo-Nazi birlikleri de dâhil olmak üzere, Ukraynalı askerlere kentsel ve diğer sivil alanlarda nasıl savaşabileceklerini öğretiyorlar. ABD’nin Ukraynayı silahlandırma operasyonu, Washington Yönetiminin, ABD Silahlı Kuvvetler Genel Merkezi Pentagon’un “tam spektrum hâkimiyet” dediği politika arayışının bir parçasıdır. Ukrayna Topçu Birlikleri bir komutanı, 2016’da, ABD Ordu mensuplarından savaş …

Devamı »

Bir çöküşün kısa öyküsü… Fikret Başkaya

          Türkiye’nin mülk sahibi sınıfları ve yönetici elitleri insanlara 100 yıldır “muasır medeniyet seviyesini yakalamayı ve aşmayı” vadediyor. Lâkin hedef ufukta bir çizgi gibi hep uzaklara kayıyor… Şimdilerde dinci AKP 2053, değilse 2071’de amacın hasıl olacağından emin görünüyor… Aslında ‘muasır medeniyet’, dünyanın geri kalanını sömüren, yağmalayan, talan eden emperyalist-kolonyalist- ırkçı kapitalist ülkeler demek. Onların nesi sizi …

Devamı »

Finlandiya’nın NATO’ya katılma kararı: ABD’nin Rusya ile savaş yöneliminde büyük bir tırmanma – Jordan Shilton

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve Başbakan Sanna Marin, Perşembe günü yaptıkları ortak açıklamada, ülkenin ABD liderliğindeki NATO askeri ittifakına “vakit kaybetmeksizin” katılması gerektiğini duyurdular. Yetmiş yıldan fazla süredir devam eden resmi Fin tarafsızlığına son veren bu karar, Amerikan ve Avrupa emperyalizminin Rusya ile topyekûn savaş yöneliminde büyük bir tırmanışa işaret ediyor. Finlandiya’nın üyeliği, NATO’nun Rusya ile olan sınırını ikiye katlayacak. …

Devamı »

Ahmet Türk: HDP ve Kürtlerden uzak duran muhalefetin demokrasi projesi net değil. Helalleşme yerine yüzleşme lazım (2)

Muhammed Zahit Gül ve Faik Bulut Fotoğraf: Burak Ütücü/Independent Türkçe Faik Bulut: Siyasi durumu nasıl görüyorsunuz? Memleketin hali ne durumda? Zor bir dönemden geçiyoruz. Hukukun ve adaletin askıya alındığı, hak ve özgürlüklerin kısıtlandığı bir dönem bu… Elbette umutsuz değiliz. Biliyoruz ki bu ülkenin insanları hep eşit, özgür ve kardeşçe yaşamayı hedeflediler. Birlikte yaşamı güzelleştirmeye çalışıyorlar. Ama gerçekten de bugünkü mevcut …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ ATİNA-III – Mehmet Can

Yazının I ve II. bölümlerinde Atina Demokrasi’sinin kimlerini kapsadığını belirttim. III.bölümde ise Atina demokrasi’sinin dışında kalan kadınlar, köleler ve Atina’ya dışarıdan gelen turistler, mülteciler vb. Unsurlara değineceğim. Kadınlar, köleler ve vatandaş (yurttaş) olmayanlar Atina’da politik sürecin dışındaydılar. Bu kesimler Atina’da çoğunluğu oluşturmaktaydılar. Atina’da doğrudan demokrasiyle haşır neşir olanlar toplumun azınlık bir kesimini oluşturmaktaydı. Topumun %20’lik bir kesimi siyasal-katılım sürecinin içinde yer …

Devamı »

Ahmet Türk ile geçmiş ve gelecek üzerine siyasi bir söyleşi (1) – Faik Bulut

Ahmet Türk, Türkiye ve Batı siyasi çevrelerinde yakından tanınan bir politik şahsiyet. Kürtlerin yaşadıkları hemen her ülkede ise rûspî (ileri gelen, önder, bilge, deneyimli) ve âqıl (makul, aklı başında, aklıselim düşünen) yahut serwext (bilgili, bilinçli, umur görmüş) olarak bilinir. Otuz yıldan fazladır kendisiyle bir şekilde irtibat halindeyim. Yalnız gazeteci-siyasetçi ilişkisi değildir bu. Aynı zamanda kalıcı bir hukukumuz ve dostluğumuz vardır. Pandemi sırasında onunla buluşma şansım hiç olmadı. Independent Türkçe …

Devamı »

* Çıkış buradan Hakan Yurdanur

Fikret Başkaya‘nın “ÇIKIŞ BURADAN: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek” adlı yeni kitabı Yordam Kitap’tan çıktı. Fikret hocanın kendi deyimiyle “Paradigmanın İflası isimli kitap ile başlayan bir yolculuğun önemli bir durağı bu kitap.” Kitabın tanıtım yazısındaki sözler de bunu tamamlar nitelikte: “Çıkış Buradan, büyük bir yalanla hesaplaşan yetkin fikir insanı Fikret Başkaya’nın entelektüel yolculuğunun geldiği yeri delalet ediyor.“ Gelin biz de bu …

Devamı »

Ukrayna Savaşı, Çin ile Rusya’nın dostluk derecesini gösterdi: İttifak, mesafe ve eleştiri! Faik Bulut

Fotoğraf: AP Görünen o ki; Ukrayna’daki savaş uluslararası (büyük devletlerin müdahil oldukları) geniş bir boyut kazanıyor ve kriz giderek derinleşiyor. Rusyalı politik yorumcu Aleksandr Nazarov’un 29 Nisan 2022 tarihli makalesine bakılırsa; “Putin’in gerçek tutumu ve planını tam olarak bilmek imkânsız olsa bile, savaş çığırından çıkıyor ve kontrol edilemiyor.” Beyrut merkezli Al Ahbar gazetesi (29 Nisan) ile shaamtimes.net (27 Nisan) sitesinde konuya …

Devamı »

Emek, Barış, Demokrasi mücadelesi bir bütündür – Mustafa Durmuş

                                Dünyada askeri harcamalar (enflasyondan arındırılmış anlamda) 2021 yılında 2 trilyon doları aştı. Bu 2020 yılına göre binde 7’lik bir artış demek.(1) Bu aynı zamanda dünyada 2021 yılında üretilen toplam hasılanın (yaklaşık 94 trilyon dolar)  yüzde 2’sinden fazla bir kısmının savaş için ayrıldığı anlamına geliyor. …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ ATİNA-II Mehmet Can

”Biz Atinalılar, politika ile ilgili kararları uygun tartışmalardan sonra alırız; en kötü olan şey, sonuçları tartışılmadan bir politikanın uygulanmasıdır.” Thucydides Thucydides’in yüzyıllarca önce ifade ettiği bu durum Atina demokrasisinin nemenem bir şey olduğunu özetlemektedir bizlere. Kararların tartışılarak alınması ve bu süreç doğrultusunda bir sonuca varılması ve sorumluluğun, iktidarın, sorunların bu sayede Atinalı yurttaşlar arasında paylaşılması bu günümüzde varolan temsili demokrasiden çok farklı olan bir demokrasi …

Devamı »

TOPLUMSAL ÇELİŞKİLER SİSTEMİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ BİÇİMİ -7- Nazım Can

  [Güncel Bir Örnek] UKRAYNA SAVAŞI VE GEREKLİ KAVRAM ANALİZİ (V)   24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş, iki ayı aşkın süredir hala devam etmektedir. Bir önceki yazıda, Ukrayna’nın Temel Çelişki sürecine ait Çözülme Aşamasında, egemen sınıflar kutbunu temsil eden ABD-NATO, ırkçı neonazi Faşist Siyasal İşgalci Güçler (F-SİG) ile Rus ve Rus işbirlikçi güçler arasındaki kapitalist …

Devamı »

Kapitalizm – Ulus Devlet – Savaş Fikret Başkaya

Savaşlar sürekli tekrarlanyor zira kapitalizm emperyalizm peydahlamadan, emperyalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz. Kapitalizm vahşi rekabete dayanan, sınırsız büyüme-genişleme-yayılma dinamiğine ve eğilimine sahip bir sistemdir… Esasen biri yatay, diğeri dikey, ikili bir yayılma-genişleme seyri izliyor. Yatay yayılma, daha önce kapitalist üretim ilişkileriyle ‘tanışmamış’, prekapitalist ülkeleri, bölgeleri ektisi altına alma, dikey genişleme de halen kapitalist ilişkilerin geçerli olduğu alanda derinleşmedir…   Kapitalizm …

Devamı »

Ukrayna savaşı, gıda enflasyonu, artan yaşam maliyetleri ve kapıdaki açlık – Mustafa Durmuş

        Savaşların neden olduğu ekonomik sorunların başında yüksek enflasyon, yaşam maliyetlerindeki hızlı artış (ve yaşam standartlarındaki düşüş), yoksulluk ve açlık gibi sorunların geldiği tarihsel olarak kanıtlanmış bir gerçek.  Örneğin yüksek enflasyon, küresel üretimde fiziki olarak durma ya da kesintiler gibi arz yönlü nedenlerden kaynaklanabildiği gibi, savaşı finanse edebilmek için aşırı bir para basımına gidilmesi gibi parasal genişleme …

Devamı »

İsrail askerlerinin ölümcül operasyonları: Filistin sokakları ateş, barut ve kan kokuyor Faik Bulut

Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Kolaj: Independent Türkçe Filistin sokaklarında yine kan ve ölüm var. Geçtiğimiz aylarda ve özellikle de son haftalarda, İsrail işgali altındaki Batı Şeria‘nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı ve Doğu Kudüs‘te sıra dışı şiddet olayları yaşanıyor. Son bir ayda meydana gelen şiddet olaylarının arka planını anlayabilmek için, biraz geriye gitmemiz gerekiyor, biz de bunu yapacağız. Mart ayı sonunda, ABD Dışişleri …

Devamı »

*Gerçekten Ukrayna için savaşan neo-Naziler var mı? Evet, ama bu uzun hikaye -Medea Benjamın – Nıcolas J.S. Davıes

Türkçeye Çeviren: Reha Alpay  Hayır, Putin Ukrayna’yı “Nazilerden temizlemek” için savaş açmadı – ancak bu ülkenin karanlık aşırı sağ milisleri büyük sorun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın işgalini hükümeti “Nazilerden temizlemek” için emrettiğini iddia ederken, ABD’nin eski Moskova büyükelçisi Michael McFaul gibi Batılı yetkililer bunu saf propaganda olarak nitelendirerek, “Ukrayna’da Nazi yok” diye ısrar etti. Rus işgali bağlamında, 2014 sonrası …

Devamı »

BİR DOĞRUDAN DEMOKRASİ PRATİĞİ-ATİNA- I- Mehmet Can

M.Ö. kimi tarihçilere göre.V. Bazı araştırmalcılara göre ise VI.yüzyılın başlarında Atina’da o ana kadar olmayan bir yönetim biçimi: Siyasal bir sistem vardı… Demokrasi  daha doğrusu doğrudan demokrasi. Demokratia diye de adlandırılan bu yönetim biçiminde Atinalı erkek yurttaşlara (vatandaşlara) özel yetkiler verilmişti. Kendi kendini yönetme yetkisi. Bu siyasal sistem M.Ö. 338’e kadar sürdü. Dönemin Yunanistan’ı birçok şehir devletinden, site devletinden oluşmaktaydı. Diğer …

Devamı »

Rusya-Ukrayna savaşı ve Ortadoğu’ya etkisi hakkında bazı kenar notları- Faik Bulut

Amerikalı akademisyen Prof. Marc Lynch, Ortadoğu’nun bu eski haritasının artık önemsiz ve geçersiz olduğunu ileri sürüyor Rusya’nın “askeri harekât” ve “operasyon” diye isimlendirdiği çatışma hali, Batılı devletler tarafından “Ukrayna’nın işgali” olarak tanımlanıyor. Savaşın 46’ncı gününde, durum henüz açıklık kazanabilmiş değil. Hemen herkes kendi meşrebi ve dünyaya bakış açısına göre yorum yapmayı sürdürüyor. Benim yazacaklarım ise hem geçmişe hem geleceğe ilişkin bazı kenar notlarından ibaret. Amerikalı …

Devamı »

Sosyal sefalet, ekolojik felaket, etik yozlaşma… Fikret Başkaya

                     “Yediği yoksul eti                                                                                           İçtiği kan olmuştur…” Yunus Emre                                                                                                                                Kapitalizm insanlığın ‘normal hali’ değil, bir sapmaydı. Araçlarla amaçlar ters-yüz olmuş, öküz arabanın arkasına koşulmuş durumdadır… Şimdilerde yüzleşmek zorunda olduğumuz sayısız sorunların, işte açlığın, yoksulluğun, sefaletin, ekolojik yıkımın, iklim krizinin, anlam kaybının, etik yozlaşmanın gerisinde söz konusu ters-yüz …

Devamı »

Ukrayna savaşı, dünya ekonomisi ve “barış” görüşmeleri -Mustafa Durmuş

            Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi ile başlayan savaş beşinci haftasını doldururdu. Bu savaş ile birlikte bir kez daha hayatımızdaki pek çok şeyin tehlike altında olduğunu görmemiz gerekiyor. Kaybedilen ve alt üst edilen hayatlar, yerlerinden, yurtlarından ayrılmak zorunda bırakılan insanlar, aksayan tedarik zincirleri ve bunun beraberinde gelen gıda ve enerji fiyatlarındaki devasa artışlar, kayıp ve kesintiye …

Devamı »

Zürih’te yaşayan ünlü Psikiyatr Fikret Zengin: İnsan, 100 yaşındayken bile beynini canlı tutup geliştirebilir (1)- Faik Bulut

Faik Bulut Independent Türkçe için Psikiyatr Fikret Zengin ile konuştu Kolaj: Independent Türkçe Bingöl‘ün Karlıova ilçesine bağlı Tuzluca köyünde 1957’de doğan Fikret Zengin, Mikail köyünde başladığı ilkokulu, 1966 depreminden sonra Solhan Yatılı bölge okulunda tamamladı. Ortaöğrenimini sırasıyla Tatvan (yatılı bölge okulu), Elazığ, Bingöl ve Diyarbakır’da yaptı. Dr. Psikiyatrist Zengin’in üniversitede okuduğu dönem, sağ-sol çatışmasının alabildiğine tırmandığı 1970’li yıllardı. O da bu …

Devamı »

Psikiyatrist Fikret Zengin’in “duygusal zehirlenme, travma, Batı’ya göç olayı ve vizyon” konusundaki sıra dışı önerileri (2)- Faik Bulut

Faik Bulut’un Psikiyatrist Fikret Zengin ile gerçekleştirdiği röportajın ikinci kısmı Röportajın ilk bölümünde esas olarak “beyni geliştirme” yöntemleri ile beynin duygu ve düşüncelerle olan bağının az bilinen yanlarına değindik. DAHA FAZLA OKU Zürih’te yaşayan ünlü Psikiyatr Fikret Zengin: İnsan, 100 yaşındayken bile beynini canlı tutup geliştirebilir (1) Şimdi de farklı psikolojik-psikiyatrik olayların tedavisine ilişkin görüşlerini sunacağız. – Duygusal zehirlenme üzerinde çalıştığınızı duydum. Nedir …

Devamı »

TOPLUMSAL ÇELİŞKİLER SİSTEMİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ BİÇİMİ -6-Nazım Can

 [Güncel Bir Örnek] ‘ABD’NİN UKRAYNA MANEVRASI’ ve RUSYA’NIN UKRAYNA İŞGALİ (IV)     24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Rus Ordusunun Ukrayna’yı işgali, bir aylık süreyi aşarak devam etmektedir. Bu işgal ile başlayan savaş, göründüğü veya bilindiği gibi Ukrayna ile Rusya arasındaki bir savaş değildir. 8 Mart 2022 tarihinde, Rusya Dış İşleri Bakanı Lavrov, “ABD ve Rusya barış içinde yaşama prensibine …

Devamı »

RESSAM HAYDAR ÖZAY’IN AŞIK VEYSEL RESİMLERİ

                                        Aşık Veysel’in 49. ölüm yıldönümü anısına ressam Haydar Özay’ın “Aşık Veysel Resimleri” sergisi 28 Mart’ta CRR’de açılıyor. Yoksulluklar içinde bir Anadolu köyünün ve köyü çevreleyen bozkırın biçimlendirdiği Sivaslı büyük halk ozanı Aşık Veysel’le ilgili sıra dışı resimler bunlar… Haydar Özay’ın …

Devamı »

Kıbrısta neler oluyor? Murat Kanatlı

Kıbrıs’ın kuzeyinde Türkiye’deki hegemonya değiştikçe ekonomik sosyal ilişkilerin de değişti süreçleri yaşayıp duruyor, hükümet değişikliği değil, hegemonya! 1974’te aslında Türkiye solunun da hesaplaşması gereken bir olaydı ama maalesef bu olmadı… TC’nin işgali ile başlayan süreç tam bir trajedi sürecini getirdi, tıpkı 1910’larda ve sonra farklı tarihlerde olduğu gibi, Kıbrıs’ın kuzeyinde de gayri Müslimlerin birikimlerine el konarak sermaye birikimi yaratılmaya çalışıldı, …

Devamı »

Takvim

Mayıs 2025
P S Ç P C C P
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  

timeline

Aylık

ÖZGÜR ÜNİVERSİTE YOUTUBE