“ Ailede, erkek burjuvadır; kadın da proleter rolü oynar”1 Engels Şimdilerde ‘dünya kadınlar günü’ olarak kutlanan, 8 Mart 1857 yılında ABD’nin New-York kentinde kadın işçilerin çalıştığı tekstil fabrikasında düşük ücret, uzun işgünü, berbat çalışma koşullarına, aşağılanmaya karşı başlattıkları direnişe polisin saldırısı ve fabrikada çıkan yangın sonucu 129 kadının yanarak ölmesine gönderme yapıyor. Daha doğrusu yapması gerekiyor! …
Devamı »OzgurUniversite
Cezayir Savaşı’nın meşhur “bombacı” kadınları – Faik Bulut
Faik Bulut Pazar 14 Mart 2021 5:11 Kolaj: Independent Türkçe Tarihin farklı zamanlarında yaşanmış siyasal ve toplumsal olaylarda kadınların rolü hemen hiç eksik olmamıştır. Deyim yerindeyse kadınlar ulusal mücadeleler, bağımsızlık savaşları veya sosyopolitik devrimlerin kenar süsleri değil, fedakâr öncüleri ve kahramanları olarak ortaya çıkmışlardır. Cezayir halkının Fransız sömürgeciliğine karşı verdiği bağımsızlık kavgasındaki örnekler de bu tespitimizi doğrulamaktadır. 1960’ların başında, halkın aktif desteğiyle Cezayir’in …
Devamı »2021 BAHAR DÖNEMİ ONLİNE (ZOOM) OLARAK BAŞLIYOR!
AÇILIŞ SEMİNERİ: “NEDEN KAPİTALİZM DAHİLİNDE BİR GELECEK YOK?” KONUŞMACI: FİKRET BAŞKAYA TARİH.: 29 MART PAZARTESİ SAAT:19.30 ________________________________ PROGRAM: PSİKODİNAMİK FİLM OKUMALARI AGAH AYDIN AYŞE DEVRİM BAŞTERZİ BİLAL ERSOY CEM KAPTANOĞLU HAKAN KARAŞ İBRAHİM FUAT AKGÜL İLKER KÜÇÜKPARLAK MİNE ÖZTÜRK ONUR ÖZALMETE TANER YILMAZ *BAŞLAMA TARİHİ: 2 NİSAN CUMA -19.00- 10 HAFTA Özgür Üniversite 2020-2021 Bahar Dönemi Psikodinamik Film Okumaları …
Devamı »Covid-19 salgınının ikinci yılında Türkiye ekonomisi: gerçekler ve algı yönetimi – Mustafa Durmuş
Bugünlerde siyasal iktidar bir hukuk ve ekonomi reformundan söz ediyor. Her ikisi konusunda da ne kadar samimi olduğu bir yana, 18 yıldır ülkeyi tek başına yöneten bir parti ve son dönemlerdeki ortağının böyle bir öneri ile gelmeleri, Cumhuriyet tarihinin en uzun iktidarda kalma …
Devamı »DEĞİŞİM ve DEĞER KAYBI – A.Ömer Türkeş
Yayın dünyasındaki değişimi kitaba yüklenen değerin değişimiyle başlamak gerekir: Toplumdaki ayrıcalıklı yerini ve kimliğini Cumhuriyet döneminde gecikmiş bir aydınlanma seferberliği sürecinde elde eden Türk aydını için 80’lere kadar kitabın ve okumanın fetişleştirilmiş bir değeri oluşmuştu; her şey kitaplardaydı ve bir kitaba dayanmayan düşünce boştu. Bu egemen söylem, hem aydınların, hem de siyasal elitin iktidarının …
Devamı »Mustafa Timisi’nin hatıralarında Alevilerin hak mücadelesi ve Diyanet eleştirisi – Faik Bulut
Faik Bulut Mustafa Timisi‘nin siyaset ağırlıklı toplumsal-kültürel anılarını içeren kitabı, söyleşi tarzında derlenip yayımlandı. 1 Birkaç hafta önce, kızı Aliye Hanım tarafından bana iletildi. Telefonda, “Türkiye dâhil Ortadoğu ülkelerindeki tarihi olaylar ve güncel gelişmeler üzerine yazdıklarımı yakından izlediğini” ve özellikle de 5 ve 20 Şubat 2020 tarihlerinde Gazete Duvar‘da Alevilerin hak mücadelesini anlatan “Cumhuriyet dönemindeki ilk Alevi kimlik mücadelesi: 1963 Alevi Bildirisi” ve …
Devamı »EKOLOJİK HAREKETLERİN ÖNÜNDEKİ SINIRLAMALAR – HAKAN YURDANUR
Yaşamımız için olmazsa olmazlarımız tek tek elimizden alınmakta. Buna karşı mücadele eden ekoloji hareketlerini sınırlayan ( bazende başlamadan bitiren ) etkilenmeler söz konusu. Bunları maddeler halinde kısada olsa incelemeye çalışalım. 1- Ekoloji hareketi ile işçi sınıfı mücadelesi arasında organik bir bağ ve geçişkenlik yok. İşçi sınıfı mücadelesi ekolojik harekete mesafeli. Ekolojik hareket içinde durum …
Devamı »DİPLOMALI BURJUVALARIN İHANETİ… – FİKRET BAŞKAYA
Francis Bacon’a atfen ‘bigi güçtür, bilgi iktidardır’ denir. Esasen paraya ve iktidara giden yol, bilgiye sahip olmaktan geçiyor. Bilgiye sahip olan hem paraya ve hem de güce -iktidara- sahip olabiliyor… Başka türlü söylersek, bu ikisi arasında bir geçirgenlik var… Sınıflı toplumların tarihi bilgi sahibi, dolayısıyla güç ve iktidar sahibi olanların da tarihidir… İlkel toplumun ‘büyücüsü’, Firavun’un …
Devamı »ÖZGÜR VE ÖZERK BİR ÜNİVERSİTE İÇİN ÖĞRENCİ – AYDIN ÖRDEK
Öğrencilik kelimenin olumsuz anlamında mesleğe dönüşmüş durumda. Özellikle öğrencilerin, ailelerin kitlesel olarak müşteriye dönüşmeye başladığı 1980’lerin ikinci yarısından sonra bu hastalıklı hal gittikçe ağırlaştı. 1980’den önce genel olarak bürokrat ve elitlerin çocuklarının eğitim alması için açıldığı ortada olan az sayıdaki kolej ve ortaöğretim kurumuna, bu tarihten sonra vakıf üniversiteleri, özel okullar ve dershaneler eklendi. 2020 yılında …
Devamı »Teksas: ‘Selbes Piyasa’nın zırt ettiği kaçıncı delik – Mehmet Bayram*
Donan, patlayan ve şebeke sorunları yaşayan yerlerdeki milyonlarca insanın suyu da yok ve kışın bastırmasından bu yana geçen birkaç gün içinde daha şimdiden en az 70 kişi hayatını kaybetmiş durumda. “Teksas’ta görülen yüksek elektrik fiyatları piyasanın tasarımında öngörüldüğü gibi çalışmaktadır” imiş. Yani, efendim, hepimizin istediği serbest piyasanın çalışması ve elektrik fiyatlarının bir gecede 19 dolardan 9.000 dolara fırlamasıymış. Arz azalınca fiyatlar …
Devamı »Biden’ın İsrail ile “derin” ilişkisi ve İran politikası – Faik Bulut
Pazar 28 Şubat 2021 7:37 Fotoğraf: Amos Ben Gershom/GPO Son günlerde İran ile ABD arasında imzalanıp bozulan nükleer anlaşmanın tekrar müzakere edilmesini baştan ele alarak bugünkü vaziyeti anlaşılır kılabiliriz. Neler olup bitmiş sırayla göz atalım: Amerika’nın eski başkanı Barack Obama zamanında Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun beş daimi üyesi (ABD, Çin, Fransa, Rusya ve İngiltere) ile Almanya’nın imzaladığı İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT), bir sonraki başkan Donald Trump tarafından …
Devamı »Kapitalizm ve spekülasyon: Tesla, Elon Musk ve Bitcoin – Mustafa Durmuş
Küresel finans piyasaları spekülasyona doymuyor. 7 Şubat tarihinde Evrensel Gazetesi’nde yayınlanan söyleşimizde GameStop üzerinden küresel borsalarda yapılan spekülasyon ve manipülasyonu yorumlamıştık. Finans dünyasında spekülasyon; yüksek getiri beklentisi ile paranın bir finansal yatırım aracına yatırılması ya da hızlı ve yüksek kâr elde etmek amaçlı kısa süreli finansal …
Devamı »Batı Egemenliğinin Kuruluşu ve Avrupamerkezcilik Üzerine-Reha Alpay
1970’lerde kapitalizmin krize girmesi ve petrol fiyatlarındaki artışla birlikte bu krizin giderek derinleşmesi bir çok tartışmaya yol açtı. Bu tartışmalara daha derin analizlerle katkıda bulunmak için Fransız tarihçi Fernand Braudel adına Eylül 1976’da Immanuel Wallerstein’in başkanlığında New York’da Fernand Braudel Ekonomiler, Tarihsel Sistemler ve Uygarlıklar Araştırma Merkezi kuruldu. Braudel 12. yüzyıldan başlayarak Avrupa’da kapitalizmin önce kent, sonra ulus devlet …
Devamı »SİYASİ PARTİLERİ NASIL BİLİRSİNİZ? – FİKRET BAŞKAYA
“İyi bilinen şey, tam da iyi bilindiği için, aslında bilinir değildir. Bilgi sürecinde kişinin kendisini ve başkalarını yanlış yönlendirmesinin en yaygın yöntemi, bir şeyin iyi bilindiğini farz edip o şekilde kabul etmektir” Hegel Burjuva siyaseti topluma tuzak kurmaktır ve bu işi de büyük ölçüde ‘siyasi parti’ denilenler sayesinde başarıyorlar… Hâkim söylem, siyasi partileri ‘demokrasinin …
Devamı »Beyrut’taki istihbarat savaşları: “Kızıl Prens” Ali Hasan Selame (2)- Faik Bulut
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Filistinli Ali Hasan Selame, namı diğer Kızıl Prens. Onu tanıyabilmek için kısa notlar sunalım: 1 Nisan 1941 tarihinde, şimdi İsrail işgali altındaki Lud şehrine bağlı bir Filistin köyünde, varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Hasan Selame, 1948 İsrail-Arap savaşı sırasında yerel düzeyde kurulmuş olan Ceyş-ul Cihad’il Muqaddes (Kutsal Cihat Ordusu) safında silah kullandı. Çatışmalar nedeniyle köyleri yakılıp yıkılan …
Devamı »FİKRET BAŞKAYA ‘YI ANLAMAK YADA AYNAYA TAŞ ATMAK – HAKAN YURDANUR
Frantz Fanon sonuncuların birinci oluşunu anlatırken “ Yolunuz üzerinde karşılaşacağınız bütün engelleri parçalamaya daha en baştan kararlı değilseniz hiç bir toplumu alt üst edemezsiniz “ diyor. Lanetli olmanın radikal olmaktan geçtiğinin önemini çiziyor. Şeylerin gerçeğine nüfuz etmeyi iş edinendir Fikret hoca. Öğretileni öğreten değil , akıl yolu ile ürettiğini var eden bir yolun yolcusudur. Seçtiği …
Devamı »Beyrut’ta istihbarat savaşları (1)- Faik Bulut
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe “Beyaz Köşk/Saray” anlamına gelen Kazablanka (İspanyolca Casablanca) Fas’ın güneybatısında, Atlas Okyanusu kıyısında yer alan bir liman şehridir. İkinci Dünya Savaşı sırasında, Fas’tan Mısır’a kadar uzanan Kuzey Afrika ülkeleriyle Akdeniz sahillerini denetim altına almaya çalışan Alman-İtalyan ittifakına karşı, müttefik Amerikan, Fransız ve İngiliz ajanlarının kaynadığı en meşhur yer de başkent Kazablanka idi. Gazeteciler ile bölgedeki askeri birlik komutanlarının …
Devamı »Filistinli örgütlerin Kahire’deki “ulusal birlik” ve seçim mutabakatı – Faik Bulut
Faik Bulut (Soldan sağa) Hamas temsilcisi İsmail Heniyye, Mahmud Abbas ile rakibi Muhammed Dahlan / Fotoğraf: Reuters Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas‘ın, ABD’deki yeni yönetim ile Ortadoğu’daki son gelişmelere ayak uydurmak maksadıyla birkaç hafta önce alelacele seçim kanunlarında değişikliğe gitmesini derinlemesine ele almak gerekiyor. Bize göre mesele, Filistin-İsrail hattında son zamanlarda gözden kaçan bazı haberleri özetleyip değerlendirerek anlaşılabilir hale gelecektir. 6-11 Şubat tarihli haberlerin …
Devamı »FİKRET (BAŞKAYA) HOCAYA KULAK VERİN SİBEL ÖZBUDUN-TEMEL DEMİRER
“Karanlık bir çağda yaşıyoruz; doğa ve insanın hammadde yapıldığı bir çağda!”[1] Fyodor Mihayloviç Dostoyevski’nin, “Gösterişin, torpilin, kibrin ve sayamadığım binlerce putun kol gezdiği bu çağda; bir bakışın, bir duruşun, bir hayatın sadeliğine inanıyorum,” sözleri Fikret Başkaya içindir sanki; sahici entelektüel tevazuu, derinliği ve zulmün karşısında dik durup, diklenmesiyle… O; “… ‘Utançla devrim başlamaz.’ Sana yanıtım şu: Utancın kendisi …
Devamı »Mevcut sistemi anlamak için ufuk açıcı bir kitap: Eko-Sosyalist Paradigma – Abdurahman Gök
HABER MERKEZİ – Fikret Başkaya’nın “Eko-Sosyalist Paradigma: Komünist Topluma Giden Yol” kitabı, mevcut sistemi anlayabilmek için okurun ufkuna katkı sunuyor. Başkaya, sosyal mahiyetteki sorunlar ile ekolojik sorunların iç içe olduğunu belirterek hem nedenleri hem de çözüm yolları üzerinde duruyor. Emperyalizm, kolonyalizm, “azgelişmişlik”, kalkınma ve kapitalizmden sosyalizme geçiş temaları üzerine çalışmalar yürüten, 1991’de Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi iken …
Devamı »Paşalar, sanatçılar ve aydınların baba ocağı Caf aşireti – Faik Bulut
Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Faik Bulut Pazar 7 Şubat 2021 7:30 Bu yazıda, Irak ve İran Kürdistan coğrafyasında nüfusu açısından büyükler arasında yer alan Caf aşireti hakkında bilgi vermek isterim. Zira ünü salt aşiret olmasından kaynaklanmıyor; daha fazlasına sahip. Aşiret efradı arasında çok sayıda paşa, bey, reis, sanatçı, politikacı, diplomat, akademisyen ve aydın bulunuyor. Bazıları da dünya çapında ün yapmış …
Devamı »Özel Röportaj – Türkiye’nin Lanetlisi’ anlatıyor – Mezopotamya Ajansı / Deniz Nazlım
09:05 1 Şubat 2021 ANKARA – Prof. Dr. Mete Kaan Kaynar’ın, yazar Fikret Başkaya ile yaptığı nehir söyleşisi, onu teoriler ve kavramların içine ya da zamansal bir akışa hapsetmiyor, onunla birlikte düşünmeye ve sohbetin parçası olmaya davet ediyor. Sayılı sistem analistlerinden ve eleştirel düşüncenin temsilcilerinden yazar Fikret Başkaya’nın yaşamını anlatan “Türkiye’nin Lanetlisi: …
Devamı »COVİD VE GÖZLERİN PASINI SİLEBİLMEK- MEHMET ÇİÇEK
Dünya uzun zamandır bir pandemiyle mücadele ediyor. Mücadele eden esas kesim ise emeğini satmak zorunda kalanlar. Yani kapitalist sömürü düzeninin mülksüzleştirdikleri. Sermaye düzeninin yeniden üretimi için gerekli olan artı değeri üreten emekçilerin dramını izliyoruz bir yıla yakın süredir.zira bakmak ve görmek arasındaki farkı kavrayamıyorlar .Kavrayamayanlar hükümetler. Gösteremeyenler sınıfına ihanet eden sahte aydınlar. İktidarların organik aydınları bu pandemiyi sadece biyolojik anlamda …
Devamı »Röportaj: Kaynar: HDP 12 Eylül’de kurulan yapıyı parçaladı – MA / Deniz Nazlım – Selman Güzelyüz
ANKARA – Türkiye siyasetinin 1950’den sonra “merkez sağ”, “askeri idare” ve “koalisyon” dönemleri şeklinde sarkaç halinde sürdüğünü belirten Prof. Dr. Mete Kaan Kaynar, 12 Eylül sonrası kurulan yapının HDP tarafından parçalandığını söyledi. Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mete Kaan Kaynar, Çarşamba Röportajı’mızın bu haftaki konuğu oldu. Gündelik hayatta dilimize …
Devamı »“Asıl Devlet Partisi”… – Fikret Başkaya
“Anlamak aşmaktır” Fransız atasözü Entellektüel faaliyetin misyonu ve varlık nedeni, şeylerin gerçeğine nüfuz etmek, görüntüyle gerçek (retorikle realite) arasındaki uyumsuzluğu teşhir etmektir… Türkiye’de bağnaz resmî ideoloji ve resmî tarih şeylerin anlaşılmasını, bilince çıkarılmasını engelliyor. Dolayısıyla, resmî tarihi, resmî ideolojiyi sorun etmeyenin önünü görmesi, yolunu bulması mümkün değildir… Türkiye’de kökleri 1910’lu yıllara kadar geriye …
Devamı »Mısır Devrimi’nin başlamasının onuncu yıldönümü – Johannes Stern
On yıl önce bugün, Mısır’da, 18 günün sonunda Hüsnü Mübarek’in devrilmesine yol açan ve dünya çapında işçileri ve gençleri hareketlendiren kitlesel protestolar başladı. Mısır Devrimi, işçi sınıfının başrolü oynadığı güçlü bir devrimci ayaklanmaydı. 25 Ocak 2011’de, Süveyş, Port Saïd ve İskenderiye dahil olmak üzere ülke genelinde on binlerce insan sokaklara döküldü. Ondan üç gün sonraki “Öfke Cuması”nda, giderek büyüyen …
Devamı »2020’deki iklim rekorlarımızı açıklıyorum!* Önder Algedik
MGM’nin geçmiş verilerine göre, Türkiye’de 20. yüzyılın ikinci yarısında yılda ortalama 108 aşırı hava olayı yaşanıyordu. 60’larda bir defa 329 aşırı iklim olayı yaşanmıştı ama o kadar. 2000’li yıllarda ortalama 270 aşırı iklim olayı yaşanmıştı. 2010 yılı en sıcak yıl olarak kayıtlara geçerken 555 aşırı iklim olayı yaşandı. 2010 yılının aşırı iklim olayları rekorunu önce 731 olayla 2015, sonra 841 …
Devamı »Ortadoğu’da bazı dramatik dönüşümler ve Türkiye’ye yansımaları – Faik BULUT
Faik Bulut Pazar 24 Ocak 2021 6:41 Yeni ABD Başkanı Biden ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan / Fotoğraf: Reuters Trump yönetiminin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, birkaç hafta önce, İranlı yetkilileri şu ifadelerle suçladı: El Kaide Afganistan‘da da mevcuttur. Ancak orada dağlarda gizleniyorlar. Oysa İran, El Kaide elebaşlarının başlıca üslenme alanı oldu. 11 Eylül 2001 yılında uçak kaçırıp New York’taki terör eylemini gerçekleştiren …
Devamı »KIYAMET HİKAYESİ OLARAK HASTALIK – A.Ömer Türkeş
Susan Sontag, “Metafor Olarak Hastalık” adlı kitabında insanlık tarihine damgasını vuran salgın -ya da yaygın- hastalıkların zihinlerde yarattığı etkileri incelerken “hasta olma durumuyla ilintili olarak kafamızda kurduğumuz cezalandırıcı ya da duygusal fanteziler üzerinde” durur. Niyeti hastalıkların “gerçek coğrafyasını” ortaya koymaktan ziyade hastalıklardan kaynaklanan klişeleri ele alarak fiziksel hastalığın kendisini değil hastalığın bir figür ya da metafor olarak kullanılma hallerini …
Devamı »2021 Amerikan başkanlık yemin töreni: Uçurumun eşiğinde – Joseph Kishore, David North
Mart 1933’te, Franklin Delano Roosevelt, Büyük Bunalım’ın ortasında başkanlıktaki ilk dönemine başlarken, yemin töreni konuşmasında şu ünlü cümleyi kurmuştu: “Korkmamız gereken tek şey korkunun kendisidir.” 2021 başkanlık yemin töreninde bu tür bir söz dinleyicilere iyimserden çok hayali gelecektir. Kürsüde duran Başkan Biden, tarihi bir halk coşkusu alanından çok bir mezarlığı andıran, askerlerle çevrili ve bayraklarla dolu boş ve sessiz bir …
Devamı »Servet vergisi neden ve nasıl alınmalı ?(5) – Servet vergisinin felsefi ve politik arka planı- Mustafa Durmuş
21 Ocak 2021 Neredeyse tüm dünya Covid-19 ile birlikte iyice artan sağlık sorunları, derinleşen ekonomik kriz, gelir ve servet eşitsizlikleri nedeniyle önümüzdeki süreçte yeni vergilerin gündeme getirilmesinin kaçınılmaz olduğu yönünde hem fikir. Bu bağlamda servet zenginlerinden alınacak bir servet vergisinin hem kalıcı bir kamusal sağlık harcaması ve sosyal koruma programı fonlaması için, …
Devamı »SSCB’den sonra, şimdi de ABD yıkılıyor – Thierry Meyssan
Her şeyin bir sonu vardır; Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri imparatorluklarının da. Washington, ultra-milyarderlerden oluşan küçük bir kliği dizginsizce destekledi. Şimdi artık eski iblisleriyle yüzleşmek, ayrılıklara ve İç Savaşa hazırlanmak durumundadır. ABD’yi ele geçiren küçük klik, görev başındaki başkan Donald Trump’ı sansürledi. İşte dünyanın en zengin adamı, Amazon, Blue Origin ve « Washington Post »un sahibi Jeff …
Devamı »ÖZERK DEĞİLSE, ÜNİVERSİTE DEĞİLDİR… – FİKRET BAŞKAYA
…
Devamı »Şahlar Şahı Pehlevi’nin şahlanışı ve yıkılışının simgesi: Şaşaalı Persepolis Merasimi – Faik BULUT
Faik Bulut Pazar 17 Ocak 2021 6:27 Kolaj: Independent Türkçe 16 Ocak 2021 tarihi devrik İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi‘nin tahtını tacını terk edip sürgüne gidişinin 42’nci yıl dönümüne denk düşüyor. Hatırlatma babından İran şahı Muhammed Rıza Pehlevi ve yönetimi hakkında özet bilgi sunalım: Farsça adı محمد رضا شاه پهلوی. 26, Ekim 1919 Tahran doğumlu. Mısır’ın başkenti Kahire‘de sürgün hayatı yaşarken 27 Temmuz 1980 …
Devamı »“Arap Baharı”nın 10’uncu yılı: Ne oldu, nereye gelindi, elde ne kaldı? (1)- Faik Bulut
Faik Bulut Kahire Tahrir Meydanı’da bir miting / Fotoğraf: Mohamed Omar/EPA – Düzenleme: Independent Türkçe 5 Ocak 2001’de Tunus‘ta başlayıp kısa süre içinde diğer Arap ülkelerine sıçrayan büyük halk isyanlarının, batılı siyaset erbabıyla medya tarafından maksatlı bir şekilde “Arap Baharı” diye isimlendirilip kavram haline getirilen devrimsel sürecin onuncu yılına girdik. Malum, devrimsel süreç devrim yapılıp tamamlandı anlamına gelmiyor. Radikal bir kalkışma …
Devamı »Başkaya: Eko-sosyalizm gerçekliğe dönüşebilir – Selman Güzelyüz
ANKARA – Yeni kitabında eko-sosyalist paradigma üzerine tartışmalar yürüten yazar Fikret Başkaya, eko-sosyalizmin özyönetime, ekonomik ve sosyal demokratik planlamaya dayalı bir temel üzerine gerçekliğe dönüşebileceğine dikkati çekti. Eleştirel düşüncenin temsilcilerinden yazar Fikret Başkaya, yeni yılda “Eko-Sosyalist Paradigma: Komünizme Giden Yol” kitabıyla okurlarıyla buluşuyor. Raflarda yerini alan kitap, Yordam Yayınevi’nden çıktı. …
Devamı »EKOLOJİK MİRAS – HAKAN YURDANUR
Eko-Sosyalist bakış açısının tahtasına önemli bir soru yazarak başlayalım : Bugün yaşayan insanlar ve toplumlar gezegendeki ekolojik bütünü daha fazla tahrip etmeden gelecek nesillere nasıl bırakmalıdır ? Bunun önündeki engeller nelerdir ? Marx bu konuda “ Aynı anda varolan bütün toplumlar Dünyanın sahipleri değildirler. Dünyadan şimdilik yararlananlar onu iyi bir aile reisi gibi gelecek nesillere …
Devamı »Serveti neden ve nasıl vergilendirmeliyiz?(2) – Covid-19 ve kamu geliri ihtiyacı – Mustafa Durmuş
10 Ocak 2021 Son bir yıldır Covid-19 Salgını ve beraberinde derinleşen ekonomik krizle baş edebilmek için hükümetler, ucuz kredi ve kredi garantisi gibi önlemlerin yanı sıra, büyük çaplı mali destek paketleri uyguluyorlar. Daha fazla kamu harcaması yapılmasını, buna karşılık toplanan bir kısım vergiden vazgeçilmesini ya …
Devamı »Arap-İsrail ilişkilerinin normalleşmesinde gizli görüşmelerin rolü – Faik Bulut
Faik Bulut Pazar 10 Ocak 2021 7:57 Malum, şimdilerde Körfez bölgesindeki devletlerde “seri imalat” misali, İsrail ile resmen normal ilişki kurma furyası başladı. Geçmişte “kaçamak” şekilde yürütülen ticaret, istihbarat, güvenlik ve arka kapı diplomasisi eksenli bu ilişkiler, artık alenileşti; “sözlüydük, şimdi nişanlandık” yöntemiyle kamuoyuna duyuruldu. Bu oyundaki “çöpçatanlık” rolü ise çoğunlukla Amerikan yönetimlerine düştü. Muratlarına eren ülkelerdeki tarihi sürece kısaca göz atalım: İsrail’in Arap ülkeleriyle ilişkilerini normalleştirme süreci 42 yıl …
Devamı »KÜRESEL YIKIMA BIR ALTERNATIF: EKO-SOSYALIST PARADIGMA – REHA ALPAY
Gün geçmiyor ki bakir kaldığını düşündüğümüz bir doğa parçasına göz dikilmesin ve yeni bir yıkım projesi ortaya çıkmasın. Bu yeni bir maden, taş ocağı, enerji üretimine yönelik bir proje ya da bir altyapı projesi veya suyu kontrol etmeye ve tekel altına almaya yönelik bir HES olabilir. Küresel düzeyde bir yıkımla karşı karşıyayız. Bu bir yanda iklim krizinin derinleşmesi, öte …
Devamı »‘Türkiye’nin Lanetlisi’ Fikret Başkaya – Ayça Örer
“Türkiye’nin Lanetlisi: Bir Muhalif” kitabı, Mete Kaan Kaynar’ın akademisyen, yazar Fikret Başkaya ile yaptığı nehir söyleşiden oluşuyor. Mete Kaan Kaynar’ın akademisyen, yazar Fikret Başkaya ile yaptığı nehir söyleşi kitabı “Türkiye’nin Lanetlisi: Bir Muhalif” okurla buluştu. İletişim Yayınları’nın yayına hazırladığı kitapta, Türkiye’nin önemli entelektüel ve muhaliflerinden Başkaya’nın Kürt meselesinden resmî ideolojiye, Osmanlı’dan 12 Eylül’e uzanan geniş bir alanda düşüncelerini uzun uzadıya …
Devamı »Eko-sosyalist paradigma ve Fikret Başkaya – Mehmet CAN
Benim burada yaptığım kitabın çok az bir kısmını kapsayan sınırlı bir değerlendirme veya tanıtım yazısı, Paradigmanın İflası, Yeni Paradigma Oluşturmak ve son olarak Eko Sosyalist Paradigma. Paradigmalarda Başkaya çukurlar, gedikler açmaya devam ediyor. Başkaya’nın en son yazdığı eser olan ‘’Eko-Sosyalist Paradigma’’ ve kitabın alt başlığı olan ‘’Komünist Topluma Giden Yol’’ Kovid-19 aşısından önce elimize geçti. Neden aşıdan önce elimize …
Devamı »Serveti neden ve nasıl vergilendirmeliyiz?-Servet yeniden gündemde (1) – Mustafa Durmuş
3 Ocak 2021 Geride bıraktığımız yıla damgasını vuran olgunun Covid-19 Salgını ve onun neden olduğu ekonomik ve sosyal sıkıntılar olduğu kesin. Üstelik Salgın etkisini bu yıl da sürdürecek gibi görünüyor. Kuşkusuz Salgının, hem neden olduğu insani kayıpları azaltmak için yapılan kamusal sağlık harcamaları, hem de Salgın ile derinleşen ekonomik krizin yaralarının sarılabilmesi için hazırlanan …
Devamı »Haşdi Şabi güçleri bölündü… Sıra kapışmada mı?- Faik Bulut
Faik Bulut Pazar 3 Ocak 2021 7:03 Fotoğraf: Reuters Bu kez, rutin tarih yazıları yazmak yerine güncel bir konuyu ele almayı tercih ettim. Değerlendireceğim husus, Irak‘ta sayısı 120 bin neferi bulunan ve son yıllarda adı her bakımdan birçok spekülasyona, ithama ve skandala karışan milislerin çatı örgütü ve ana gövdesi sayılan Haşdi Şabi hareketidir. Aslında melese yeni değildir. Yaklaşık geçen yılın ilk aylarından beri içten …
Devamı »EKO-SOSYALİZM VE KOMÜNİST TOPLUM – METE KAAN KAYNAR*
Şükür, “çevre hareketi” deyince, “çiçekleri kopartmayalım, çimlere basmayalım”ın anlaşıldığı günler geride kaldı; tıpkı “kadın hareketi”nden “bulaşığa erkekler de yardım etmeli”nin anlaşıldığı günlerin geride kaldığı gibi. Elbette, henüz daha katedilenden daha fazla gidilecek yolumuz var. Fikret Başkaya’nın “Agro-Endüstri ve maden tekellerinin katlettiği iklim ve ekoloji aktivistlerine, patriyarka ve kapitalizmle mücadele eden kadınlara ve insanlığın geleceğine dair ebeveynlerinden daha çok kaygı duyan …
Devamı »ZENGİNLİK VE YOKSULLUĞA DAİR… FİKRET BAŞKAYA
“ Bir yoksul aç ise, bunun nedeni, zenginin zevk ve sefa içinde yaşamasıdır. Nerede bir bolluk görsem, onun yanı başında mutlaka çiğnenmiş bir hak görmüşümdür. Hz. Ali “Kapitalizm yasal mafya, mafya da yasal olmayan kapitalizmdir.” Dario Bötancourt- Maria Garcia Zengin olmak, başkasının emeğinin ürününe el koymaktır. Bir insan ne kadar yetenekli, …
Devamı »EKO-SOSYALİST PARADİGMA ÜZERİNE – HAKAN YURDANUR
Fikret Başkaya hocamız geçiş sürecini anlattığı değerli eserini kısa bir süre önce yayınladı. Gelin bizde bu önemli kitap hakkında birlikte sohbet edelim. Yaşamın sürdürülemez olduğu Dünyada anlamda yitiriliyor. Sermayenin büyümesinin adı ne yazık ki <uygarlık > olmuş. Bu sahte uygarlık hissi üzerinde yol alırken bindiğimiz aracın direksiyonunu <sola > kırmazsak tünelden önceki son çıkışıda kaçıracağız. …
Devamı »Mısır kadın hareketi ve öncüsü Hude Şaarawi – Faik BULUT
Faik Bulut Pazar 27 Aralık 2020 7:59 Kolaj: Independent Türkçe Seniye Şaarawi, Mısırlı çevirmen ve yazar. İngilizceyi anadili Arapça kadar iyi bilip kullanıyor. UNESCO gibi uluslararası kurumlarda Kahire ve Milano‘da ikamet ediyor. İşi nedeniyle her iki tarihi şehir arasında mekik dokuyor. 2011 yılında “Yüzünü Keşfettim: Kadın Hareketinin Öncüsü Hude Şaarawi’nin Hayatı” başlıklı bir kitap yazarak Kahire Kitap Fuarı’nda imzalamıştı. Şaarawi hakkında yazılan kitabın kapağı Kitabın kahramanı, …
Devamı »Bir AKP klasiği: Faizi yükselt, vergisini sıfırla – Mustafa Durmuş
Her ekonomik sorunun altında faiz lobisi arama çabasının ve buna uygun propagandanın artık toplumda karşılık bulamayacağı bir dönem geldi Merkez Bankası bu haftaki toplantısında faiz oranlarını 200 baz puan artırarak politika faizi olarak da bilinen haftalık repo faizini yüzde 15’ten 17’ye yükseltti. Böylece uzunca bir zamandır kafasının üstünde duran “enflasyon-faiz teorisi” tekrar ayaklarının üzerine oturtuldu. Bu faiz artırımının, Merkez Bankası …
Devamı »Modi ve Hindistan’da Tarihin En Büyük Genel Grevleri – Reha Alpay
26 Kasımda tarihin en büyük genel grevi, yaklaşık 250 milyon kişinin katılımıyla Hindistan’da yaşandı. Batı basını genelde bunu görmezden gelirken, grev Türkiye’de yalnızca kimi sol basında yer aldı. Bu yazıda başka bir dönemde olsa dünyayı sarsacak bu olayın neden görmezden gelindiği üzerine kafa yormaya çalışacağım. Çığır açan ya da yeni bir dönemi başlatan gelişmelere kimi bölgeler ya da …
Devamı »ŞİMDİ SIRA HAVADA – HAKAN YURDANUR
Neoliberalizmin sabırsız sermayesi tüketim ve mülkiyetin toplumsal oluşumunu bireyin arzu ve istek yansıması olarak sunar. Yaşamı arzu ve ihtiyaçların tetiklediğini söyler. Yaşamın kendisi ihtiyaç değil zorunluluktur. Küresel sermayenin yeryüzünden gökyüzüne çıktığı günleri yaşıyoruz. Kazananın herşeyi aldığı sistemde panik evrenselleşiyor. Bu panik hali ekonomiye teslim olmuş toplum ve doğayı içe kapatıp demirden kafese sokuyor. Su için duyduğumuz kaygı hava için duyduğumuz …
Devamı »Başkanlara kafa tutan Dürzî Önderi: “Muallim Kemal Canbulat Beg”- Faik BULUT
Faik Bulut Pazar 20 Aralık 2020 9:53 Kolaj: Independent Türkçe Bu yazıda, Lübnan‘daki Dürzî topluluğun tarihi önderi Kemal Canbulat‘ın az bilinen bazı yönlerine değineceğim. Başlamadan önce, “Canbulat” ve “Dürzî” kelimelerine açıklık kazandırmalıyım. Çünkü her ikisi de Türkiye toplumu ve medyasında yanlış kullanılıyor. İlki, “galat-ı meşhur”; yani herkesin benimsediği ancak ne olduğunu tam bilemediği bir sözcük. İkincisi ise biraz mezhepçilik kokan, aşağılama niyetine kullanılan bir kavram. Canbulat kelimesi Arapça değil, …
Devamı »Selam olsun şiir sesli kadınlara – Ebru Tutu
Kadın olmak, şair olmak, karşı durmak. İnsanlığa ait olmak için, insan olabilmek için verilen mücadelenin önemli ayakları. Kadınlar son yıllarda kendilerine ve dünyaya cesaretle bakabilmeyi deneyimliyor. Deneyimlerinin dünyayı değiştirebileceğine inançları tam ve mücadele alanından çekilmeye de hiç niyetli görünmüyorlar. Şiiri rehber edinenler yolun engebelerini bilir. Güzel olan, şiirin, insana olan yolculukta, çukurlara girme cesaretini gösterebildiğini, asla vazgeçmeyeceğini, en sadık mücadele arkadaşı olarak kalacağını bilmektir. …
Devamı »Gelirin sadece en altını değil, en üstünü de konuşalım – Mustafa Durmuş
19 Aralık 2020 Asgari Ücret Tespit komisyonu 15 Aralık’ta ikinci toplantısını da yaptı. Geriye iki toplantı kaldı. Bu yılın sonuna kadar bu toplantılar tamamlanacak ve önümüzdeki yıl için geçerli olmak üzere 10 milyonu aşkın işçiyi doğrudan, onlarca milyon insanı da dolaylı olarak etkileyecek olan yeni asgari ücret belirlenmiş olacak. Enflasyonu düşük göstermek yetmiyor, yoksulluğun da bittiği (!) söylenmeli Eski yıllarda …
Devamı »*Uluslararası akademisyenler, toplumsal bozulma ve çöküş konusunda uyarıyor!
30 ülkeden 250’nin üzerinde bilim insanı ve akademisyen imzaladıkları açık mektupla politika yapıcıları iklim ve çevreye verilen zarar nedeniyle artan toplumsal bozulma ve çöküş riskiyle daha fazla ilgilenmeye çağırıyor. (Liderlik ve Sürdürülebilirlik İnisiyatifi’nin internet sitesinde yayınlanan bu mektup Özge Atılgan tarafından Açık Radyo için Türkçeleştirildi.) Mektup bu bozulmanın nasıl yavaşlatılacağı, bozulmaya karşı nasıl hazırlıklı olunacağı ve halihazırda zarar görenlere nasıl yardımcı olunacağı …
Devamı »ÖZGÜR ÜNİVERSİTE KIŞ DÖNEMİ ONLİNE BAŞLIYOR
SEMİNERLERİMİZ ONLINE -ZOOM ÜZERİNDEN YAPILACAKTIR. Kayıt Bilgileri İçin: [email protected] -Telefon: 0212 292 77 40
Devamı »Kapitalizm dahilinde işsizlik istisna değil kuraldır… – Fikret Başkaya
Patronların ve devletlerin elinde ücretlilere karşı işsizlikten daha şiddetli bir zor aracı yoktur. Hiçbir fiziksel baskı, coplayan, göz yaşartıcı bomba atan vb. hiçbir polis gücü… Sadece bir saygınlık talep etme, insan yerine konulma olasılığını hayata geçirme iradesine karşı hiçbir araç bu denli güçlü değildir. Gerçeklik, budur…” Henri Krasucki (Fransa Genel İşçi Konfederasyonu (CGT) eski genel sekreteri) Kapitalizm, insanları üretmek …
Devamı »Maradona bizden biri: Mahallemizin haşarı delikanlısı…- Faik BULUT
Faik Bulut Pazar 13 Aralık 2020 6:48 Kolaj: Independent Türkçe 25 Kasım’da çileli, bir o kadar da çalkantılı, şaşalı ve dramatik hayatı sona eren dünyaca ünlü Arjantinli futbolcu Maradona hakkında yazmak geldi içimden. Gelgelelim yerli ve yabancı basında ona dair çokça yazı çıkınca, bir an için durup düşündüm: Değinilmemiş bir yanı, meziyeti veya hayatından farklı bir kesit kalmış mıydı acaba? Mesela Uruguaylı ünlü …
Devamı »Varlık affı: vergi politikaları büyük servet sahiplerinin hizmetinde – Mustafa Durmuş
12 Aralık 2020 Covid-19 Salgını tüm dünyada başta sağlık olmak üzere, gelir ve istihdam programlarını desteklemek için gerekli olan kamu harcamalarında ciddi artışlara yol açtı. Salgının tetiklediği ekonomik kriz yüzünden vergi gelirleri belirgin bir biçimde azaldı, devlet borçları ise adeta patlama yaptı. Bu durum yeni kamu finansmanı kaynakları bulmayı gerektiriyor. Diğer yandan Türkiye’de olduğu gibi, dolaylı vergilerin ağırlığından ötürü, …
Devamı »SU VE YAŞAM HAKKI – HAKAN YURDANUR
Neoliberal iktisat düşüncesinin ilk temelleri piyasa ekonomisi değerlerini kısaca şöyle tanımlıyor : birey ve toplum para birikimi ve zenginliği için çabalayan doğal varlıklardır. Mal – mülk edinme insanın doğasında vardır. Özetle , insanların para kazanma susuzluğu içlerinden gelir ! Suyun paraya dönüşüm yolculuğu işte böyle başlıyor. Kapitalizmin *siyasal dükkanının* her rafında satılmaya hazır , müşterisini bekleyen binlerce mal mevcut. Hayati …
Devamı »Ekonomi gerçekten büyüdü mü? – Mustafa Durmuş
5 Aralık 2020 Bu yılın Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını kapsayan üçüncü çeyrekte ekonominin geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6,7 oranında; bu yılın ikinci çeyreğine göre ise yüzde 15,6 oranında büyüdüğü ve yaklaşık 1,4 trilyon lira olarak gerçekleştiği açıklandı.(1) Bu durum havuz medyasınca Salgına rağmen elde edilen bir ekonomik başarı olarak sunuldu.(2) Öncelikle TÜİK’in ekonomik büyümeyi hesaplama yöntemiyle ilgili bir saptama …
Devamı »