12 Aralık 2020   Covid-19 Salgını tüm dünyada başta sağlık olmak üzere, gelir ve istihdam programlarını desteklemek için gerekli olan kamu harcamalarında ciddi artışlara yol açtı. Salgının tetiklediği ekonomik kriz yüzünden vergi gelirleri belirgin bir biçimde azaldı, devlet borçları ise adeta patlama yaptı. Bu durum yeni kamu finansmanı kaynakları bulmayı gerektiriyor. Diğer yandan Türkiye’de olduğu gibi, dolaylı vergilerin ağırlığından ötürü, …

Neoliberal iktisat düşüncesinin ilk temelleri piyasa ekonomisi değerlerini kısaca şöyle tanımlıyor : birey ve toplum para birikimi ve zenginliği için çabalayan doğal varlıklardır. Mal – mülk edinme insanın doğasında vardır. Özetle , insanların para kazanma susuzluğu içlerinden gelir ! Suyun paraya dönüşüm yolculuğu işte böyle başlıyor. Kapitalizmin *siyasal dükkanının* her rafında satılmaya hazır , müşterisini bekleyen binlerce mal mevcut. Hayati …

  5 Aralık 2020 Bu yılın Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını kapsayan üçüncü çeyrekte ekonominin geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 6,7 oranında; bu yılın ikinci çeyreğine göre ise yüzde 15,6 oranında büyüdüğü ve yaklaşık 1,4 trilyon lira olarak gerçekleştiği açıklandı.(1) Bu durum havuz medyasınca Salgına rağmen elde edilen bir ekonomik başarı olarak sunuldu.(2) Öncelikle TÜİK’in ekonomik büyümeyi hesaplama yöntemiyle ilgili bir saptama …

Faik Bulut Faik Bulut  Pazar 6 Aralık 2020 7:49 1937 yılında 14 Kasım’ı 15 Kasım’a bağlayan gece yarısı 6 yol arkadaşıyla birlikte Elazığ Buğday Meydanı’nda idam edilen Dersim halkının tarihi önderi Seyit (Sey) Rıza ve Dersim meselesi hâlâ tartışılmaktadır. 15 Kasım 2020 tarihinde çeşitli yerlerde anmalar gerçekleştiren siyasi parti ve kuruluş temsilcileri, “Seyit Rıza, Dersim halkı için bir sembol ve hafızadır; devlet, özür dilemeli” başlığıyla yayımlanan …

‘İktidar gizlemesini bilenindir’ denmiştir. Gizleme işi de her dönemde eğitimli-diplomalı kesimler tarafından kotarılıyor. Gizleme, yalan, tahrifat, yok sayma, adıyla çağırmamayla, mümkün oluyor. Resmi tarihe, resmî ideolojiye dayalı bir eğmen ideoloji üretiliyor ve peydahlanan egemen veya resmî ideoloji kitleler tarafından içselleştirildiğinde amaç hasıl oluyor. Dolayısıyla, egemenlik sadece kaba kuvvete, çıplak şiddete, devlet terörüne dayanmıyor… Başka türlü söylersek, iktidarın sürekliliği, ezilen ve …

30 Kasım 2020 Torba yasa mantığı ile hazırlanan ve kamuoyunca “vergi ve prim affı” olarak da bilinen “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (1)” 17 Kasım tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Özetle bu kanun ile sırasıyla: İstihdamı teşvik etmek gerekçesiyle devlet, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonu’ndan (İSF) karşılanmak üzere patronlar için maliyet unsuru sayılan sigorta primi gibi …

  Söylendiğine göre Türkiye bu yılın üçüncü çeyreğinde %6,7 büyümüş… Aslında bu bir rekor ve Türkiye’nin artık ‘muasır medeniyet seviyesini’ solladığı demeye geliyor… Dünya küçülürken Türkiye’yi büyütmek marifet ister. O maharet de bizim yöneticilerimize mahsus… Tabii insan sormadan da edemiyor: işsizlik çığ gibi büyürken, işyerleri, fabrikalar kapanır esnaf kitlesi feryat ederken, sanayi üretimi ve ihracat gerilerken %6,7 büyümenin sırrı nedir …

Faik Bulut Faik Bulut  Pazar 29 Kasım 2020 10:18 Kolaj: Independent Türkçe Osmanlı‘dan kalma meşhur bir halk türküsü vardır, bilirsiniz: “Ano Yemen’dir!” diye başlayan; Osmanlı askerinin Yemen ve Arabistan çöllerinde heba edilişine atfen bir ağıt olarak söylenip duran. Hani şu, “Yemen nire İstanbul, Konya, Kars, Muş, Kayseri, Sivas nire?” sorusunu akıllardan düşürmeyen türkü… Bu kez durum daha başka; okuduğumda hayli şaşırmıştım, eminim sizler de şaşıracaksınız: Meğer Yemenli meşhur …

  Alaycı bir reddedişi , neşeli bir öfkenin izlediği günleri yaşıyoruz. Çatırdama sesleri ardı ardına geliyor. Suya düşmüş hayalleri , gerçekleşemeyen beklentiler boğuyor. Sağlam kafanın sağlam olmayan vücutta yaşadığı dönemlerden geçiyoruz. Bu geçişten sağ salim çıkabilmek için yeni bir paradigmaya dolayısıyla yeni bir gramere ihtiyacımız var. Yeni paradigmanın grameri ile bir araya gelmiş bir çok -ben- , -biz- olmaya hazırlanıyor. …

Faik Bulut Faik Bulut  Pazar 22 Kasım 2020 9:55 Kolaj: Independent Türkçe Osmanlı‘nın çeşitli devirlerinde Diyarbakır’a tayin edilen vali ve diğer mülki erkânın makamlarını kötüye kullanarak halka eziyet ve zulüm ettiklerini biliyordum. Ancak ayrıntıları ve tarihleri hakkında kapsamlı yeterli bilgim yoktu. Buna ilişkin kaynak arayışına başladım. Şevket Beysanoğlu’nun “Anıları ve Kitâbeleri ile Diyarbakır Tarihi” (Diyarbakır Belediyesi yayını, ikinci cilt, 1990) isimli çalışmasında istediğim …

  Köyün birinde helva satan yaşlı bir bakkal varmış. İşini bir çırakla yürütürmüş. Köylüler çırak az helva veriyor, hile yapıyor diye şikâyet edermiş. Bakkal, çırağı kovar yenisi alırmış, onu da şikâyet ederlermiş ve bu böylece devam edip gidermiş… Sonunda terazinin bozuk olduğu anlaşılmış, terazi değiştirilmiş ve şikayetler son bulmuş… Bu anektodu Türkiye İşçi Partisinin genel başkanı rahmetli-saygıdeğer Mehmet Ali Aybar, …

Faiz ve döviz kuru:  Zombi kapitalizmin ayak izleri Mustafa Durmuş 15 Kasım 2020   Kabaca, faiz yerli paranın (TL) fiyatı, döviz kuru ise güçlü yabancı paranın (dolar, avro)  TL karşısındaki fiyatı. Her ikisinde yaşanan sert dalgalanmalar, yani hızlı iniş ve çıkışlar Türkiye’yi zombileşme gerçeği ile yüz yüze bırakıyor. Faizden başlayalım. Hatırlayalım 26 Temmuz 2019’da Merkez Bankası (MB) politika faizi oranı …

Faik Bulut  Pazar 15 Kasım 2020 7:39 Fotoğraf: Twitter Şair, bestekâr ve modacı Ziryab hakkındaki ilk bilgiyi yaklaşık 40 yıl önce, Prof. Dr. Bahriye Üçok’un çevirisiyle 1972’de Türkçeleştirilen “Ortaçağ’da Müslümanların Yaşayışları” isimli kitapta okumuştum. İran asıllı Ali Mazaheri’nin Fransızca yazdığı kitabın özgün adı “La vie quatidienne des Musulmans en Moyen Age” olup, ilk baskısı Ocak 1951’de Libraire Hachette (Paris) yayınevi tarafından birkaç cilt halinde yayımlanmıştı. Ali …

13 Kasım 2020   Yeni yayımlanan bir IMF çalışması (1) küresel çapta olmak üzere, Korona Salgını sonrasında devletlerce gündeme getirilen fiziksel mesafelenme kurallarına uyumun ve Salgın ile mücadele konusunda devletlere olan güvenin giderek azaldığını gösteriyor. Bu uyumsuzluk erkeklerde kadınlara nazaran daha fazla görülüyor. Öyle ki, Haziran – Eylül ayları arasında; fiziksel mesafeye uyum kadınlarda yüzde 75’ten yüzde 68’e, erkeklerde yüzde …

  Joe Biden muhtemelen tarihçilerin ileride üzerinde duracağı ilginç bir dönemde ABD başkanlığına seçiliyor. Bir yanda koronavirüsün yol açtığı sağlık krizi ve bunun tetiklediği ekonomik kriz, diğer yanda giderek derinleşen iklim krizini bir arada yaşıyoruz. Demokratik kurumları gözden düşürmeye çalışan ve diktatörlüğe heveslenen Trump ayrıca rejim krizi de yaratmaya çalışıyor. Hatta belki önümüzdeki ay başkanlık koltuğunu terk etmemek için bir …

ABD başkanlık seçimlerinin sonucu, Demokratların ve bunak bir senatörün değil, Püriten akımının Jacksoncular üzerindeki zaferine işaret etmektedir. Amerikan vatandaşlarının siyasi görüşlerini hiçbir biçimde yansıtmamakta ve ülkelerinin saplanmakta olduğu uygarlık krizini maskelemektedir. VOLTAİRE İLETİŞİM AĞI | PARİS (FRANSA) | 10 KASIM 2020 Amerika Birleşik Devletleri’nin 46ncı Başkanı Joe Biden. 2020 ABD başkanlık seçimleri, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana genel eğilimi doğrulamaktadır: Amerikan halkı bir medeniyet …

Okuyucuya not: Bu makaleyi çevirme zahmetine katlanmamın nedeni, “hukukun üstünlüğü”nün “üstünlerin hukuku” ile olan yakın ilişkisinin yeni neo-liberal dönemde kendini açık etmesinin Brezilya özelinde net olarak, zengin bir içerikle anlatılıyor olması ve bizdeki işleyişi anlamamız konusunda da ışık tutabilecek olmasını düşünmemdir. Küresel köyde, kapitalist ilişkilerdeki dönüşümün dinamikleri bir yerde kendini açık ediyorsa bu hepimizi ilgilendirir. Brezilya Krizi ve Yeni Otoriterlik …

Faik Bulut Pazar 8 Kasım 2020 8:02 Kolaj: Independent Türkçe Bu hafta, Abbasiler devrinde Bağdat‘tan Endülüs‘e giden dünyaca ünlü Kürt kökenli Ziryab isimli şair, müzisyen, şarkıcı, botanikçi ve coğrafyacı hakkında yazmayı planlıyordum. Fakat Cezayir‘in Fransız sömürgeciliğinden kurtuluşu hakkında çekilmiş bir filmin hikâyesini okuyunca fikrimi değiştirip, önceliği bu konuya verdim. Olayı benim için güncel kılan şey, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun‘un müsteşarı Abdülmecid Şeyhi’nin 30 Ekim’deki konuşması oldu: …

2021 yılı bütçesi ‘görmeyen’ bir bütçe, neden? Mustafa Durmuş 8 Kasım 2020   Kapitalizmin son 40 yılına damgasını vuran neo-liberalizm de kapitalizmin inişini durduramıyor. İşin doğrusu kapitalizm iktisadi olduğu kadar, ideolojik ve politik olarak da hızla çöküşe doğru ilerliyor. Covid-19 kapitalizmin inişini hızlandırıyor Aslında, 2008 finans krizi ve ardından gelen Büyük Resesyon, 1970’lerde uç veren kapitalizmin uzun süreli durgunluk krizine …

“İZMİR ‘ DE YAŞANAN DEPREMDE ÖLDÜRÜLEN YÜZLERCE CANLININ ANISINA SAYGIYLA…”    Yer İzmir’in Bornova ilçesi. Tarih 30 ekim. Saat : 14.50 civarı…Yaşadığım binanın şiddetli sarsıntısını raftaki kitapların yere düşmesi izliyor. Korkunun anlamı , yaşam ve ölüm arasındaki ince çizgide saklı. Beşik gibi sallanan binanın duvarlarından gelen yeraltı uğultusunu , çevreden gelen çığlık ve ağlama sesleri izliyor. Zaman uzuyor , mekanlar …

FİKRET BAŞKAYA Covid-19 toplumun ne kadar kırılgan bir zemin üzerinde durduğunu, sosyal güvenceden yoksun olmanın ne demek olduğunu açık etti. Rejimin ne mene bir şey olduğunu sorgulamayı da potansiyel bir ‘olasılık’ haline getirmiş olmalıdır… Tabii kapitalizm koşullarında salgınla mücadele etmenin imkânsızlığı da anlaşıldı… ‘Fırsat eşitliği’ her sınıftan çocukların eğitim kurumlarından ‘eşit yararlanması’ demek. Eşitsizlik temeli üzerinde duran ve her sefirinde …

Faik Bulut Faik Bulut Pazar 1 Kasım 2020 8:00 Kolaj: Independent Türkçe Tanzimat’ın ilanından yıllar öncesine denk gelen 1828 tarihinde kadınların ilk kez ekmek zammına karşı isyan edişlerini okuyup haberin ayrıntılarına baktığımda, Osmanlı toplumundaki kadının konumunun ne olduğuna dair farklı yazılar okuma gereğini duydum ve bu makalemde sadece “ekmek isyanı”nı anlatmakla kalmayıp daha farklı bilgiler de vermeye çalıştım. İşte sonuçları:  Kadının Osmanlı’daki toplumsal konumunun …

   Kontrol altına alınmış birey , vatandaşlıktan çıkıp kör bir tüketiciye dönüşüyor. Bu dönüşüm sonucu birey , egemen sınıfların parçalanan güçlerinin bir yansıması olarak kimliğini , sınıfsal aidiyetini vd. kaybediyor. Toplumsal şizofreni artarken küfür , beddua gibi aşşağılayıcı sözlü eylemler , heyecan katsayısı maksimize olmuş biçimlerde karşımıza çıkıyor. Bu tedirginlik içinde ” imkansız ” lık kavramı yok oluyor. Entellektüel gerilemeyi …

Faik Bulut Pazar 25 Ekim 2020 0:00 Kolaj: Independent Türkçe Türkiyeli okuyucu ve izleyiciler, sekülerizm-dindarlık, politik İslam ile laiklik kutuplaşmasına yabancı değiller. Ancak özerk federal bir yapısı olmakla birlikte henüz devletleşmemiş Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKB) laiklik ve İslamcılık tartışmaları henüz yenidir. Türkiyeli Türk ve Kürt dindarların belli ölçüde haberdar oldukları, ancak çok iyi bilmedikleri, kendini aydınlanmacı laik sayanların ise adeta bihaber oldukları bu olgu …

Kapitalizm ve demokrasiyi temel alan Batı modeli, artık ne kamu yararını savunmayı, ne de halkın egemenliğini teminat altına almayı başarabilmektedir. Bu iki başarısızlığı biriktirerek, topyekun bir devrimin iki bileşenini bir araya getirmektedir.20 EKİM 2020 Fransız Devrimi kraliyetin suistimali ile başlamadı. Fransızların aklında monarşiyi devirmek yoktu. Başkentin yabancı orduların saldırısına uğrayacağına ve kralın onu savunmayacağına inanan Parisliler, Bastille hapishanesinde saklanan silahları …

Hangi çağda olursa olsun, rıza üretmeden, gönüllü kabullenme olmadan yönetmek, iktidarı sürdürmek mümkün değildir. Sadece kaba kuvvete, çıplak şiddete, devlet terörüne dayanarak bir rejimin varlığını sürdürmesi mümkün değildir. Her çağda rızayı, gönüllü kabullenmeyi – egemen ideolojiyi densin- üreten de toplumun eğitimli kesimidir. Başka türlü söylersek, modern zamanlarda entelijansiya denilen kesimdir… O kesimin sayıca çok olması da önemli değildir. Saray rejimi, …

Faik Bulut  Pazar 18 Ekim 2020 0:00 Kolaj: Independent Türkçe Baştan belirtmeliyim ki, ciddi bir tarihi olaya destansı bir heyecan katabilsin: 1973 Arap-İsrail Savaşı öncesinde ilkokul mezunu sıradan bir asker olan Mısırlı bir köylünün zekice bulduğu şifreli muhabere (iletişim/haberleşme) sistemi sayesinde Mısır ordusu, Süveyş Kanalı’nı geçerek ilk elde yenilmezlik unvanıyla övünen İsrail ordusunu yenmeyi başardı.  Ayrıntıları vermeden önce, o tarihteki …

Mustafa Durmuş 19 Ekim 2020 Batıda bir söz vardır: “Follow the Money”. Yani parasallaşmış bir toplumdaki ilişkileri, ne olup bittiğini ya da olabileceğini anlamak istiyorsan “paranın izini sür”. Bu söz Türkiye’de de geçerli. Nitekim özellikle de ballı devlet ihalelerinden elde edilen parasal servetin son 18 yılda hangi sektörde, hangi az sayıda büyük şirkette toplandığı hem rejimin karakterini, ülkeyi yönetenlerin tutum …

Faik Bulut Cumartesi 10 Ekim 2020 23:33 Şeyh Ahmed Barzani ile kardeşi Mele Mustafa Barzani / Kolaj: Independent Türkçe Türkiye’de sıradan bir okuyucu veya haber izleyicisi bile Barzani aşiretini ve onun öncülüğünü yapanBarzani ailesini tanır, bir şekilde ilgilenir. Bunda şaşılacak bir şey de yoktur.  Burada siyaset ve sosyoloji bağlamında tekrara düşmeden, Barzani şeyhlerinin, pek çok kişinin dikkatinden kaçtığına inandığım, az bilinen, …

11 Ekim 2020 Geçtiğimiz hafta her zamanki gibi ekonomi açısından önemli şeylerin olduğu yoğun bir hafta olarak kayıtlara geçti. Dolar tarihi bir zirve yaptı ve 8 lirayı zorladı. Piyasada ise zaten 8 liranın üzerinde işlem görüyordu.  Kurdaki bu artışı durdurabilmek için Merkez Bankası döviz karşılığı TL swap piyasasında TL faiz oranını yüzde 10,25’ten yüzde 11,75’e yükseltti.(1)  Bunun sonucunda kur 7,87’ye …

FİKRET BAŞKAYA “Amicus Plato, sed amica veritas”. (Eflatun’u severim ama, gerçeği daha çok severim) Latin atasözü Osmanlı İmparatorluğunda devlet ‘kutsaldı’… 1923 yılında devletin adı “Türkiye Cumhuriyeti” olarak değiştirildi. Devletin adının değiştiğinden halkın sonradan haberi oldu… O süreçte emekçi halk kitlelerinin hiçbir dahli olmadı. ‘Hakimiyet kayıtsız, şartsız milletindir’ dendi… Lâkin ‘hakimiyet’ çok sayıda ‘kayıt ve şart’ altında alınmıştı. Gerçek durum TBMM’nin …

Wolfgang Gust’un ′Alman Belgeleri′ adlı kitabının önsözünde Vahakn N. Dadrian’ın belirttiği gibi, Ermeni soykırımı, Yahudi soykırımının yalnızca bir önceli değil, onunla aynı zamanda organik bağı da olan bir soykırımdır. Nazilerin soykırım pratiğinde yer alan bazı görevliler, ilk deneyimlerini Osmanlı sahasında, Ermenilere, özünde Müslüman olmayan halklara karşı yapılan soykırım sürecinde edinmişti. Ve bunlar deneyimlerini Nazi yönetiminde değerlendirdi. Osmanlı’da asker, diplomat, ajan …

Pazar 4 Ekim 2020 0:00 Kolaj: Independent Türkçe Mısır‘daki eski tarihli Kıpti kiliselerini araştırırken, internette bir serüven karşıma çıkıverdi. Konuyu ilginç buldum; benim ilgimi çekiyorsa, bir şekilde okuyucununkini de çeker diyerek yazmaya karar verdim. Doğrusu, bu öyküyü daha önce hiç duymamıştım. Hıristiyan inancını benimsemiş olanların dışındaki yüz milyonlarca insanın da bundan haberdar olmadığını düşünüyorum.    Meryem Ana, Hz. İsa ve Yusuf Naccar’ın …

” Kuşkusuz tüm canlıların yaşam hakkı vardır ve nedeni , niçini ile gerekçelendirilmek zorunda değildir.” Ne yazık ki teoride doğru olan bu kavrayış neoliberal sistemde karşılık görmüyor. Bir canlının yararlı yada zararlı olup olmadığına , yaşayıp yaşamamasına *insan* karar veriyor! Hatta insan denilen bu geniş kümenin içinde bir alt küme olarak var olan küçük bir azınlık kararları emrediyor ! Öyle …

Kelebek, tırtıl, koza —bu sırayla 14.09.2020 Gencer Çakır 14 Eylül Kapital’in yayınlanışının 153. yıldönümü. Bu muazzam eseri okumak, okunmuşsa yeniden ve yeni bir gözle okumak için bir vesile daha. Meta, para, değer nedir, nasıl bir ilişki içindedir? Kapital’i David Harvey’in “koza-kelebek”i, Kojin Karatani’nin “izonomi”si, Maorilerin “hau”su, Roy Bhaskar’ın “gerçekliğin üç katmanı” ile ele almak nasıl bir ufuk açar? Türkiye ekonomisinin krizine Kapital’in kavramlarıyla …

30 Eylül 2020 Çarşamba Rejim değişti ve biz tek adam rejimine geçtik. Böyle bir değişiklik, isterse halk oylaması sonucunda olsun, kabul edilebilir mi? Hayır… Demokrasi(demos=halk; kratos=güç, kudret), insanların yaşadığı toprakla bütünleşmesidir. Tek adam rejimi ise o toprakta yaşayan insanların o topraklar üzerindeki haklarından, karar verme yetkisinden vaz geçmesidir; yani demokratik değil, tümüyle anti-demokratik bir karar veriştir. Vakıa 2018 oylamasında böyle …

            Marks’ın dünyanın en çok tavaf edilen düşünür olması bir tesadüfün ötesinde bir hakikatin tescil edilmesidir. Onun Hegel’in ‘’yabancılaşma’’kavramına getirdiği açılım yalnızca en çok atıfta bulunulan en fazla kurcalanan açılım olmakla kalmayıp, farklı disiplinlere de ilham kaynağı olmuştur. Guy debord’un ‘’gösteri Toplumu’’ adlı çalışması  Debord’un kendi deyimiyle :’’ abartılı bir şey söylemedi’’. Sadece çağımızın fetişist oto kritiği olarak karşımıza çıktı. …

Yaklaşık bir buçuk yıl önce, Ortadoğu‘da kadın hak ve özgürlükleri meselesine ilişkin İstanbul Kadın Muhasebeciler Derneği’nin düzenlediği bir konferansa davet edilmiştim. Hazırlık aşamasında, Mısırlı edebiyatçı ve düşünür Kasım Emin’in bana çok ilginç gelen yaşamını araştırmaya başladım. Fikir dünyasının merkezinde kadın hakları ve özgürlüğü vardı. Bu konuda başta Arapça kaynaklar olmak üzere hakkında birkaç dilde yazılmış tanıtımlarını inceledim.  Son yıllarda gerek Türkiye’de gerekse Ortadoğu …

Büyümeyle yatıp, büyümeyle kalkıyoruz. İşte ‘ekonomi bu yıl şu kadar büyüyecek, geçen yıl şu kadar büyüdü, üçüncü çeyrekte büyüme oranı şu kadar oldu, gelecek yılın büyüme tahmini yüzde şu kadar tahmin edildi. IMF Türkiye’nin büyüme oranını revize etti. Hazine ve Maliye Bakanı gelecek yıl Türkiye’nin büyüme rekoru kıracağını söyledi… Öyle ki, ekonomik büyüme tüm dertlerin devası sayılıyor… Genel anlayış da …

                ” Doğanın akışına müdahale etmenin doğrudan yada dolaylı sonuçlarını her   geçen gün daha net görüyoruz , kavrıyoruz “                                         F.ENGELS    Kaz dağlarında maden aramak için uygulanan yıkım projesi ( milyonlar – ca ağacın …

Faik Bulut Pazar 20 Eylül 2020 0:00 Avrupalı sömürgeci devletler, Kuzey Afrika topraklarını işgal ederken salt yeraltı ve yerüstü servetlerini yağmalamak ve insanlarını köle gibi çalıştırmakla kalmadılar; aynı zamanda onları etnik temizlik yoluyla imha da ettiler. İşgalci sömürgecilerin vahşet uyguladıkları ve “lanetli topraklar” tanımı içinde yer alan bu ülkeler şöyle sıralanabilir: Cezayir, Libya, Tunus, Fas ve Moritanya.   Bunlar arasında Libya‘yı ele almamızın iki önemli nedeni var: İlki, İtalyan işgaline direnen Libya’nın …

Hazine ve Maliye Bakanlığı bu yılın Ağustos ayı Merkezi Yönetim Bütçe gerçekleşme rakamlarını açıkladı. Buna göre; Temmuz ayında – 29,7 milyar lira açık veren bütçe Ağustos ayında 28,2 milyar lira fazla verdi.(1) Böylece; bir ayda sadece açık kapanmayıp, neredeyse aynı büyüklükte bir fazla gerçekleşti. Böyle olunca da bu gelişme Bakan Berat Albayrak tarafından başarılı bir bütçe performansı olarak sunuldu. Aylık değil, dönemsel …

Ülkeler arasındaki ihtilaflar genellikle çıkar uyuşmazlığından doğar ve sonunda da sorun anlaşma ile ya da güç kullanılarak çözülür. Halk deyimiyle «yorgan» gidince, kavga da biter! Oysa Doğu Akdeniz’de çoktandır süregelen kavga bu mantığa pek de uygun görünmüyor! Yoksa bu bölgede yıllardır süren kavga, yorgan gittikten sonra daha da mı şiddetlendi? Bölgede «yorgan» gaz ve petrolü simgeliyor ve bunlar da son …

  Bu makalede yazar dikkatimizi Batılılar için kavraması zor olan bir gerçeğe çekmeye çalışıyor: Amerikan halkı bir medeniyet krizi içerisindedir. Bu öylesine derin bir bölünme krizidir ki, başkanlık seçimi sadece bir lider seçimi olmaktan çıkmış, aynı zamanda ülkenin ne olması gerektiğini belirlemekle ilgili bir konu haline dönüşmüştür (imparatorluk mu, ulus mu?). İki taraf da kaybetmeyi kabul edecek durumda değildir, öylesine …

Sağlıkta ve ekonomide çöküş: “cinayeti kör bir kayıkçı gördü” Mustafa Durmuş 15 Eylül 2020                         Bugün itibariyle bizleri ciddi olarak endişelendiren birçok şey var ama bunlardan ikisi hayatımızı zehir etmeyi sürdürüyor: Korona Salgınının artık kontrolden çıkmış olması ve işsizlik ve enflasyon başta olmak üzere ekonomik sorunların artık dayanılmaz boyutlara …

Reel sosyalizmin yaklaşık 30 yıl önce çökmesine karşın, Marksist sol olarak çöküş değil “yenilgi” demeyi seçtik. Bu nedenle yeniden toparlanmak için bir dizi uğraş verdik, SBP-BSP ve ÖDP gibi birlikler inşa ettik. “Yenilgi” dendiği için geçmişin devlet ve devrim stratejisi ve buna uygun örgütlenme sistematiği ( ufak tefek revizyonlar yapılsa da ) sürdürdük. Ne var ki, birlikler 10 yıl gibi …

10 Eylül 2020 4 Eylül’de, yeni COVID-19 vaka sayısı, dünya çapında ilk kez 300 bini geçti. Ağustos ortasındaki kısa bir zirveden sonra, her gün 267.500’den fazla vaka kaydediliyor ve yedi günlük ortalama tekrar yükseliyor. Pandeminin başladığı Aralık 2019’dan bu yana geçen dokuz ayda 27 milyondan fazla vaka bildirildi. İlk 10 milyon vaka sayısına 27 Haziran’da ulaşılmışken, 20 milyona 9 Ağustos’ta …

Trump ve Biden’in programları önceki adaylarınkine benzememektedir. Artık söz konusu olan ABD’yi dünyadaki değişikliklere uydurmak değil, ama bunların ne olacağını tanımlamaktır. Sorun varoluşsaldır, bu nedenle işlerin çığırından çıkması ve şiddetle sonuçlanması büyük olasılıktır. Bazıları için ülke, yurttaşlarının hizmetinde olan bir ulus olmalı, bazıları için ise imparatorluk statüsünü geri kazanmalıdır. 8 EYLÜL 2020 Beyaz Saray’ın 0val Ofisi kiracısını arıyor. 2020 ABD …

  6 Eylül 2020 Devlet mali krizini ele aldığımız yazı dizisinin ilk bölümünde “bütçe açığı” ve “faiz dışı açık” kavramları üzerinden bir tartışma başlatmış ve Türkiye’nin, bütçe açığındaki hızlı artışlardan yola çıkarak, ciddi bir mali kriz sürecine girdiğini vurgulamıştık. Bu iddiamızın doğruluğunu ortaya koyabilmek için sadece bütçe açığı ile yetinmemek, bunun yanı sıra “Hazine nakit açığına” ve sonuçta bu açıklar …

    “Geçmiş asla sona ermez  hatta geçmez bile.”[2] Murathan Mungan’ın, “Bu ülkede zaten her şey çok krizde. Her şey çok çabuk kırılacak bir yapı gösteriyor. Hep irili ufaklı krizlerden geçiyoruz. Dahası, Türkiye’nin kendisi bir kriz ülkesi… Krizde olmayan bir şey var mı? Eğitimimiz krizde, adaletimiz krizde, ekonomimiz hep krizde, demokrasimiz hep krizde, gerisini siz çoğaltın,”[3] diye tarif ettiği acılı …

  Geçen bir yazımızda yazmıştık; laiklik EskiYunanca’daki “halk” kavramından türetilmiş. Ancak demokrasi de yine Eski Yunanca’daki ‘halk’ kavramından türetilmiş; ama Eski Yunanca’dalaikliğe kökenlik eden kelime esas olarak “yaygın,sıradan, alışılagelmiş vb…” kavramlarına daha bir yakın iken, demokrasiye kökenlik eden ‘demos’ belirli bir bölgede ikamet eden, orada yaşayan halka işaret eder. Burada hemen şu yargıya varabiliriz: Hem demokrasiyi övüp, ama hem de genel ve/veya özel/bölge seçim barajlarından söz edenler ya geri zekalı, ya seçim üzerinden insanları aldatmaya kalkan yalancılar ya da hem geri …

Kurumları yıpranmayan , hassas çizgileri olan , durmadan yoluna devam eden , yerli , tekçi , milli şeyhli.. İyide bu dil neyin dili ? Bu dil ; sermayenin güncellenmiş ihtiyaçları için ürettiği ” neo liberal faşist bir dildir”. Bu dilin ekonomiside ” meta faşizmidir”. Bu dil ucuz maliyetli , kolay alınıp satılan , hızlıca pazarlanan , ihtiyaçlara göre anında şekil …

Salgını “diğerlerinden” ayıran önemli özelliklerden birisi de sanırım metaforlarını daha hızlı üretmesi ve aynı hızda da tüketmeye başlaması! “Yüzyılın ilk büyük salgını” ya da “yüzyılın en önemli salgını” gibi aslında durumu minimalize eden söylem-haberlerde bu tür sosyal üretim ve tüketim süreçlerini nitelemekten başka bir işe yaramadan unutulup gitmeye mahkum gözüküyor. “İlk / büyük salgın” derken geçtiğimiz yirmi yılda dünyanın çeşitli …

Bu ülkede insanlara “Müslüman mısın?” diye sorun, yüzde doksan beşi “Elhamdülillah Müslümanım” diye cevap verecektir. Oysa çoğu, Müslümanlığın ne olduğu konusunda muğlak fikirlere sahiptir; “nedir Müslümanlık?” diye sorsanız doğru dürüst cevap veremez; atadan duyduğu birkaç efsanenin dışında İslamiyet hakkında hiçbir şey anlatamaz; İslamın “beş şartını” bile yarım yamalak bilir. Birkaç duayı ezbere bilse de anlamını bilmez. “Elhamdülillah Müslümanım” diyenlerin çoğu …

26 Ağustos 2020   Artık krizleri yazmak, konuşmak istemesek de içinden geçmekte olduğumuz süreç bize bunu dayatıyor. Krizsiz bir dünya yaratana kadar kapitalizmin neden olduğu ekonomik, sosyal ve ekolojik krizleri ve çöküşleri (kuşkusuz çözümleri de) yazmayı sürdürmek toplumsal sorumluluğumuzun bir gereği. Türkiye ekonomisinin bu yıl ciddi oranda küçüleceğini artık sağır sultan bile duydu. Dünya Bankası bu küçülmenin yüzde – 3,8, …

  Bir taraftan kürekleri kaybolmuş bir kayık gibi dalgadan dalgaya savrulan bir ülke, diğer taraftan umursamazca tıpkı Neron gibi “lir tıngırdatıp teganni eden” bir “parvenüs”. Öyle ki gelen trenin rayları üzerinde güneşlenmeye benzer bir keyfiyet söz konusudur. Ülkeyi kaos ve kokuşmuşluktan çıkarmak için bulunan tek çare ise “İslamî değerlere” geri dönüş ve “ricat borusu” çalmaktır. Bu uğurda Erdoğan yönetiminin iç …

Giresunda meydana gelen sel felaketinde ölüler ve kayıplar var ! Kentin yaşam alanı neredeyse sıfırlanmış. Yetkililere göre suçlu malum : önlem almayan vatandaş ve sorumsuz davranan toprak. Yani toplum ve doğa. Oysa işin uzmanları farklı şeyler söylüyor : Ormanlar yok edildi , dere yatakları dolduruldu , çarpık kentleşme betonlaşmayı betonlaşmada ölümleri getirdi… Kent , tarihsel derinlik kültürel çeşitlilik , doğal …

  DUYURU ! Değerli arkadaşlar, Bildiğiniz gibi yaşanan salgın nedeniyle 2020 bahar dönemi seminerlerimizi yapamadık. Tamamıyla gönüllük esasına dayanan katkılarla varlığını sürdüren bizim gibi kurumlar, bu dönemde yok olmamak için ayrıca zorlandılar. Mart ayından bugüne desteklerle varlığımızı sürdürsek de süreç her türlü zorluklarıyla devam ediyor. Özgür Üniversite olarak bu koşullar altında güz dönemi seminerlerimizi Ekim ayında online olarak başlatacağız. Program …

  Fikret Başkaya: “Kapitalizmden çıkış veya aynı anlama gelmek üzere eko-sosyalist bir geçiş süreci koşullarında bir küçülme programı sadece mümkün değil aynı zamanda gerekliliktir” Yusuf Gürsucu Ekosistem, insan, hayvan, bitki vd. tüm canlı cansız varlıkların tamamı kapitalizmin neden olduğu büyük bir yok oluş riski altında yaşama tutunmaya çalışıyor. Kapitalizmin büyümeye endeskli ekonomik yapısının neden olduğu krizler artık çözülebilir olmaktan çoktan …

17 Ağustos 2020     Yazının başlığı, özellikle de kurlardaki son yükseliş üzerinden iktidarın ekonomi politikalarını eleştirenlere karşı iktidar cephesince yapılan savunmayı özetliyor. Bu mealdeki sözler; bazen “buzdolabı sayısındaki artışın halkın refahındaki artış ile ilişkilendirilmesiyle”  dolaylı olarak söyleniyor, bazen de “bir merminin fiyatının ne kadar yüksek” ya da “terörle mücadelenin ne kadar pahalı” olduğu hatırlatılıyor. Böylece hem ekonomideki diğer göstergelerin …

Kapitalizm sınırsız büyüme ve genişleme eğilimine sahip bir sistem. Çılgın rekabete dayanıyor. Her kapitalist işletme varlığını daha çok üretmeye, daha çok büyümeye borçlu. Aksi halde yarışı terk etmek zorunda kalır. Bana bu kadarı yeter, burada durayım diyemez. Velhasıl büyüme ve yok olma ikilemi söz konusudur. Fakat sistem artık yeteri kadar büyüyemiyor. Yeteri kadar yeni değer, artı-değer, fazla değer üretmekte zorlanıyor. …