Mustafa Durmuş Yüzyılın başlarından bu yana ekonomik kriz, ekolojik krizler, pandemi, savaşlar ve otoriterleşme biçimlerinde kendini gösteren çoklu krizler altında yaşıyoruz. Bu krizlerin neden olduğu ciddi şoklar söz konusu ve bu şoklar toplumdaki kurulu dengeleri alt üst ederek tüm toplumu sarsıyor. Ayrıca bu şoklar ekonomik belirsizlikleri, mevcut gelir eşitsizliklerini ve yoksulluğu artırdığı gibi, sosyal istikrarsızlığı ve farklı etnik, kültürel, inanca …
Devamı »OzgurUniversite
Padaigmanın İflası
Şahih Doğan Paradigmanın İflası. Yazar Fikret Başkaya. 366 sayfa. Yeni bitti. Yıllar önce gözatmıştım. 1991’de yayınlanmış. Sayısız baskı yapmış. Cesur bir kitap, ezber bozan birkitap. Yayınlanır yayınlanmaz yirmi yıl hapis cezası almış. Resmi ideolojinin ilmi veentelektüel bir eleştirisi. Dili akademik soğukluktan ve sevimsizlikten uzak oldukçaanlaşılır, açık ve akıcı. Kitapta çok çarpıcı tespitler var. Bilhassa dördüncü bölümde “MilliMücadele’nin ‘Ulusallığı’ Sorunu” isimli …
Devamı »Deyrizor’daki çatışmaların arka planı ve SDG destekçisi Arap aşiretleri meselesi
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Suriye‘nin doğu vilayeti Deyrizor ve çevresinde 27 Ağustos-10 Eylül 2023 tarihleri arasında neler yaşandı? 50-60 yıl geriye gidip günümüzdeki olayların arka planına açıklık kazandırmaya çalışacağız. Deyrizor; 33 bin kilometre kare alana ve 2011 yılındaki sayıma göre çoğunluğu Arap olan 1 milyon 200 bin nüfusa sahip bir vilayettir. Eski Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, Toprak Reformu kanunu gereğince aşiret reislerinin …
Devamı »İktidarın “yeni ekonomi politikası” ne kadar yeni, ne kadar rasyonel (3):
Yumuşak iniş politikası mı? (Temmuz 2023 sonrası) Mustafa Durmuş Ana akım iktisat teorisine göre aşırı ısınmış (yüksek enflasyon altındaki) bir ekonomiyi “yumuşak iniş” ile (soft landing) soğutmak gerekiyor. Bu, ekonominin ne aşırı ısınmış ne de aşırı soğumuş bir konuma getirilmesi yani normalleştirilmesi anlamına geliyor. Yumuşak iniş politikasını uygulayanların görünürdeki amacının, ekonomideki “aşırı talebi”, yani hane halkı, işletmeler (ve devlet) …
Devamı »2023 GÜZ DÖNEMİ BAŞLIYOR!
AÇILIŞ SEMPOZYUMU: UYGARLIK PARADİGMASINI DEĞİŞTİRMEK TARİH: 21 EKİM CUMARTESİ -10.00 YER: ŞİŞLİ NAZIM HİKMET KÜLTÜR MERKEZİ GÜZ DÖNEMİ PROGRAMI: *YAŞAM İÇİN FELSEFE M. LEVENT SAFALI Müziğin bir dili vardır… seslerle konuşur, notalarla yazılır. Resmin de öyle, renklerle sunar kendini ancak imgelem, sezgi ve tasarımının tuvale yansımasıdır. Hepimiz biliriz bunu, kimse notalarla resim, renklerle müzik yapmaktan sözetmez. Ancak her yaratıcı sürecin …
Devamı »Özgür Üniversite Güz Dönemi Açılış Sempozyumu
Uygarlık Paradigmasını Değiştirmek Tarih: 21 Ekim 2023 Cumartesi- Saat: 10.30-16.30 Yer: Nazım Hikmet Kültür Merkezi, Şişli İstanbul UYGARLIK PARADİGMASINI DEĞİŞTİRMEK Program: 10.00-10.30 Açılış Konuşması: Fikret Başkaya Birinci Oturum: 10.30-12.00 Modaretör: İzzettin Önder Cengiz Başkaya “Avrupa uygarlığının karanlık yüzü, sömürgeciliğin eski ve yeni yöntemleri, sonuçları.” Foti Benlisoy İmhacılık, Yokoluş ve Sermaye Uygarlığı İkinci Oturum: 13.00-14.30 Modaretör: Ezgi Akyol …
Devamı »Sezgin Tanrıkulu bu ülkenin vicdanıdır… Fikret BAŞKAYA
Sezgin Tanrıkulu, bir hukukçu yetkin bir avukat, yorulmaz bir insan hakları, özgürlük ve demokrasi savunucusu, nerede bir haksızlık/hukuksuzluk/adaletsizlik varsa hep orada, velhasıl yüreği ezilen hakların, sömürülen sınıfların tarafında atan biri… Bu kadarı dinci-faşist rejimin onu neden hedefe koyduğunu anlamaya yeter… Tanrıkulu bir parlamenter. Parlamento, Fransızca parler fiilinden türemedir. Konuşulan, tartışılan yer, seçilmişlerin meclisi demek… İnsanlar onu sorunları konuşsun, tartışsın, öneriler, …
Devamı »12 Eylül’de devrimci siyasikırımı
Nevzat Onaran 12 Eylül cuntasının, ‘siyasi düşman’ ilan ettiği devrimcilere yaptığı, kırım harekâtıydı; bu, siyasikırımdı, yani ‘Devrimci Siyasikırımı.’ 1980’ler başında sokakta geniş bir muhalefet cephesi vardı. Cephedeki hiçbir örgütün/teşkilatın, iktidarı alacak ve programına göre düzeni değiştirecek ne gücü ne de potansiyeli vardı. Zaten olsaydı, kırım yaşanmaz ve hemen bir yılda teşkilatların varlığı sorgulanır olmazdı. Türk devleti 1920’lerde sokağa da hâkim …
Devamı »İsrail için Filistinli çocukları öldürmek devlet politikasıdır
Ramzy Baroud İsrail, devlet politikasının bir parçası olarak Filistinli çocukları öldürüyor. Bu iddia kolaylıkla kanıtlanabilir ve İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporunun en son bulgularıyla da desteklenmektedir . Soru, nedenlerini bilmektir. Polis ya da ordu dünyanın herhangi bir yerinde bir çocuğu vurduğunda, en azından teoride bunun talihsiz ve trajik bir hata olduğu söylenebilir. Ancak binlerce çocuk sistematik, “rutin” ve karşılaştırılabilir bir şekilde nispeten kısa bir süre …
Devamı »İktidarın “yeni ekonomi politikası” ne kadar yeni, ne kadar rasyonel?- 2:
Aşırı Isınmış Bir Ekonomi (Temmuz 2020 -2023) Mustafa Durmuş Bir önceki yazımızda ele aldığımız gelişmeler tek başına para arzındaki artışla sağlanmıyor, bunun yanı sıra piyasadaki kredi hacminin de genişlemesi gerekiyor. Nitekim uygulamada, para arzına paralel bir biçimde piyasadaki kredi hacmi de genişliyor ya da daralıyor. Aşağıdaki tablodan da görülebileceği gibi, Türkiye’de para arzının hızla arttığı dönemlerde krediler de paralel bir …
Devamı »“Özeleştiri”nin Eleştirisi[*]
Sibel Özbudun-Temel Demirer “Sende, ben, imkânsızlığı seviyorum, fakat aslâ ümitsizliği değil.”[1] Anlama/ ve kavramanın dünyayı değiştirmek için mücadele edenler için eleştirel bir “olmazsa olmaz” olması yanında; “Netlik [de] insanın en büyük gücüdür.”[2] Bu bir. İkincisi: Geleceği biçimlendirmek yolunda geçmiş, tekrar etmek için değil, ders almak, aşmak içindir; ve ekler V. İ. Lenin de: “Eğer siyasete müdahale etmezseniz, siyaset öyle ya da böyle …
Devamı »Dürzi Dağı’nın gazabı: Osmanlı ve Fransa devrinde isyan (2)
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Bu bölümde, zulüm ve zorbalığa karşı isyan eden Horan Dürzilerinin tarihi serüvenine yer vereceğiz. Dürzilik 11’inci yüzyılda, Ehlibeyt inancının bir kolu olan İsmaili mezhebi içinden doğdu. Bu adlandırma, Orta Asya kökenli din adamı Muhammed bin İsmail El Derezi’den geliyor. El Derezi, Mısır’da Ehlibeyt inancı esası üzerine kurulan Fatımi Devleti halifesi Hâkim Biemrillah’ı (996-1021) Tanrı’nın cisimleşmiş hali olarak …
Devamı »BRICS ve sonrası: Eski ölür, yeni doğamazken…
Tolga Tören BRICS, 6 yeni üyenin katılımıyla birlikte, dünya safi yurtiçi hasılasının yüzde 36’sını, dünya nüfusunun yaklaşık yarısını kapsayan, dünya petrol çıktısının yüzde 42’sini üreten bir birlik haline geldi. Başarıp başaramayacakları konusunda şimdiden birşey söylemek zor olsa da ve bu konu birçok çevrede tartışılmaya devam etse de, BRICS’in önemli gündem maddelerinden birisi ABD dolarının dünya ekonomisindeki egemenliğine son vermek. znetwork’te Branko …
Devamı »Dürzi Dağı’nın gazabı: Suriye’de çatışmalar ve protestolar (1)
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Suriye yeniden karışıyor ve 25 ayrı noktada/yörede eşzamanlı olarak başlayan sivil itaatsizlik giderek yaygınlaşıyor. Bombalama, sabotaj, silahlı çatışma, askeri operasyonlar sıradan günlük olaylar haline geliyor. Suriye’de Beşşar Esad hükümetinin 16 Ağustos 2023 tarihinde aldığı akaryakıt masrafını destekleme kaldırma kararından bir gün sonra Dera ile Suveyde gibi illerinde gösteriler başladı. Memur ve emekli maaşlarının yeterince artırılmaması ise hoşnutsuzluğu daha da …
Devamı »Büyüme Saplantısı…
Fikret Başkaya “Sınırlı bir dünyada sınırsız büyümenin mümkün olduğuna inanan, deli değilse iktisatçıdır”. Kenneth E. Boulding. Burjuva iktisatçıları ve burjuva politikacıları ‘ekonomi büyüyecek, tüm sorunlar çözülecek’ diyorlar… Ekonomik büyüme tüm sorunların çözümünün ‘anahtarı, tüm dertlerin devası sayılıyor… Şimdilerde ekonomik büyüme burjuva uygarlığının dini haline gelmiş bulunuyor… Eğer yüksek oranlı, istikrarlı bir büyüme gerçekleşirse, yoksulluğun ve işsizliğin sorun olmaktan çıkacağı, tüm sıkıntıların aşılacağı, …
Devamı »Brics’lerin genişlemesi, yeni bir dünyanın şafağı mı?
Alessandro VISALLI Arazi kullanım planlamasında mimar ve doktor olan Alessandro Visalli, arazi ve çevre bilimleri alanında uzun yıllar çalışmıştır. 2013’ten beri Marksist yönelimle krize ilişkin multidisipliner bir okuma geliştirdi. Bağımlılık ekolü ve dünya sistemi teorisi üzerine çalıştı ve bu konuda kitaplar yazdı. Son eserleri (henüz Fransızcaya çevrilmemiş) Dipendenza’dır. Capitalismo e transizione multipolare [Bağımlılık. Kapitalizm ve çok kutuplu geçiş] ve Classe e partito. Ridare corpo al fantasma …
Devamı »“BRICS Zirvesi: Küresel Güney Batılı Zenginlere Karşı” mı?
Tolga Tören Yukarıdaki başlığın tırnak içindeki kısmı bana değil Deutsche Welle (DW) haber sitesinin Almanca edisyonuna ait. Başlığın devamındaki spotta ise, 22 – 24 Ağustos 2023 tarihlerinde Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Johannesburg kentinde toplanan zirvede Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ülkelerinin gündemlerinde, gurubun genişlemesinin ve yaptırımların olduğu belirtiliyor. Habere göre BRICS’e katılmak isteyen ülkelerin listesi uzun. Aralarında Suudi Arabistan, …
Devamı »Göç ve mültecilik meselesi: Göç siyasetinde pazarlıklar ve tepkiler (3)
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Suriye ve Afganistan‘daki savaşa bir şekilde müdahil olan Türkiye; Asya, Ortadoğu, Afrika’dan gelen milyonlarca sığınmacının meskeni oluvermiştir. AKP iktidarı, bilhassa Suriyeli sığınmacılar üzerinden meseleyi siyasileştirmiş; AB ile görüşmelerinde bu kozu sürekli olarak kullanmıştır. Göç Araştırmaları Derneği’nin (GAR) kurucu başkanı ve Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Didem Danış’ın deyimiyle: Elbette mülteci politikasının birincil sorumlusu hükümettir; 2011’den bu yana mültecileri …
Devamı »“Ecdat” Hikâyeleri[*]
Temel Demirer “Geçmiş içinde yaşanacak bir şey değildir. Eyleme geçerken içinden bir şeyler çekip çıkarttığımız bir sonuçlar kuyusudur.”[1] Televizyon dizilerinden “tarih” öğrenilmez; ama coğrafyamızda bunun aksi varittir… Böylesi bir ortamda, “Tarih, üzerinde uzlaşılmış bir yalanlar silsilesidir,” diyen Napolyon Bonapart’ı ya da “Tarih eski hataları tekrarlayan yeni insanlardan ibarettir,” notuyla Sigmund Freud’ü veya “Tarih ders kitaplarında her ulus yalnızca kendini yüceltmeyi …
Devamı »Lozan’a ‘Anadolu Türk yurdu’ keşfiyle gidildi
Anadolu’nun demografik yapısından milleten Türk ve dinen Sünni İslam olmayanın tasfiyesiyle kalınmadı, tarihi de temizlendi. Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında İslamlaştırılan/Türkleştirilen Anadolu’nun tarihinin de Türk olduğuna hükmedildi. Burada kalınmadı, 1930’larda Türk Tarih Tezi’yle dünya medeniyeti kaynağının da Türkler olduğu kararlaştırıldı. Nevzat Onaran Türk Tarih Tezi’ni yazmaya 1922’de başlandı. Hıristiyan milletlerden temizlenen Anadolu’nun ezelden beri ‘Türk yurdu’ olduğu keşfi yapıldı. Bununla kalınmadı, …
Devamı »Göç ve mültecilik meselesi: “Avrupa Kalesi”nde değişen mültecilik yasaları (2)
Faik Bulut Göç trajedisinin AB ile ilişkisine dair ironik bir tasvir: “Düş ve Hayal kırıklığı” / İllüstrasyon: El Mecelle Almanya’da yaşayan aktivist yazar Ganime Gülmez, mevcut olumsuz gelişmeleri “Avrupa Birliği Mülteci Zirvesi” özelinde şöyle irdeliyor: Avrupa Birliği Mülteci Zirvesi sonuçları, 8 Haziran 2023 akşamında genel hatlarıyla yayınlandı. Bu zirvede Ortak Avrupa Sığınma Sistemi (CEAS) reformu tartışıldı. Böylelikle, en temel insan hakları arasında …
Devamı »Göç ve mültecilik meselesi: Göçmenler ya da sefaletin intikamı (1)
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü olarak belirlenmiş! HeFransız halkı bunu zaten biliyoryhat! Kâğıt üzerinde kalmış nafile bir karar bu. Avrupa‘da göçmenlik ve mültecilik yasaları hakkında 15 Haziran 2023 tarihli yazım burada yayımlanmıştı. DAHA FAZLA OKU Avrupa’da yeni mülteci kanunları, savaş karşıtı protestolar ve iklim grevleri Aradan geçen kısa süre içinde yasadışı ve düzensiz göç akışı çok daha görünür …
Devamı »Ezilen halkların, sömürülen sınıfların organik aydını Samir Amin aramızdan ayrılalı beş yıl geride kaldı…
Fikret Başkaya Sevgili dostum, hocam Samir Amin aramızdan ayrılalı 5 yıl geride kaldı… Acısı hiç dinmedi… Son dönemde dünyaca ünlü beş dostumu kaybettim… Samir Amin’in kaybı bir başkaydı… 1970 Eylül başında (Fransa’da doktora öğrencisiydim), fakültenin ana giriş kapısında yapıştırılmış büyük bir afiş: “1970’lerde Kapitalizm – Tilbourg Kongresi” … Kongreye o dönemin en parlak Marksist teorisyenleri davet edilmişti. Onlardan biri de …
Devamı »Avrupa’nın göçmen karşıtı faşizan kampanyası sırasında binlerce mülteci ölüyor
Thomas Scripps Avrupa işçi sınıfı, kıtadaki her ülkede şiddetlenen göçmen karşıtı acımasız kampanyaya karşı çıkmalıdır. Tarihsel olarak faşist sağla ilişkilendirilen dil, Avrupa parlamentolarında ve medyasında sıradan hale geldi ve iş ve güvenlik arayan çaresiz insanları ne pahasına olursa olsun püskürtülmesi gereken bir işgal olarak tasvir ediyor. İtalya’da Mussolini hayranı Giorgia Meloni, Fransa’da Marine Le Pen, İspanya’da Frankocu Vox partisi ve …
Devamı »Mezarlıkları ne zaman imara açacaksınız?
Fikret Başkaya “Modernlik, insanların geçim araçlarına sistematik olarak yabancılaşmasından ve hayatın bekasını sağlayan doğal ortamlar ile ekosistemlerin ortadan kaldırılmasından ayrılamaz”. Jonathan Crary Kapitalizm, ücretli emek sömürüsü, karşılığı ödenmeyen kadın emeği ve doğa yağma ve talanıyla yol alan bir sistemdir. Sınırsız büyüme-genişleme-yayılma eğilimine ve dinamiğine sahiptir… Varlığını büyümeye borçludur. Aslında söz konusu olan da sermayenin büyümesidir… Büyüme veya yok olma …
Devamı »Lozan Antlaşması’nın 100. yıldönümü: Yerli ve yabancı etkinlikler, tartışmalar, tepkiler, değerlendirmeler ve talepler (1)
Faik Bulut Lozan Antlaşması hatırası Lozan Antlaşması‘nın 100. yıldönümü, Türkiye’de ve Türklerin yoğunlukla yaşadıkları yabancı ülkelerde coşkuyla anılıp kutlandı. Geleneksel Türk-İslamcılar ve Kemalist çevrelerce kabul gören ortak anlayış şudur: Lozan, Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası tapu senedidir. Diplomatik konulara vakıf deneyimli gazeteci Sedat Ergin’e göre: Lozan Antlaşması, geride bıraktığımız yüz yıl boyunca Türkiye Cumhuriyeti’nin varlığını ve uluslararası alanda uzun soluklu, kalıcı bir …
Devamı »İktidara oy veren “gurbetçi” işçilerimiz dövizlerini neden ülkeye getirmezler?
Mustafa DURMUŞ İşçi dövizleri, yurt dışında çalışan işçilerin ya da yaygın kullanımıyla “gurbetçiler”in yaptıkları tasarruflar sonucunda ülkelerine gönderdikleri dövizlere verilen ad. Yurt dışında çalışan işçilerin pratikte yurda iki amaçla döviz gönderdikleri görülüyor. Eğer aileleri de yurt dışında yaşıyorsa geleceğe dönük yatırım yapmak için ve eğer aileleri kendileriyle birlikte yurt dışında değilse (yatırım amacının yanı sıra) asıl olarak, ailenin geçimini sağlamak …
Devamı »Türkiye’de Muhafazar Milliyetçi Blokun Tarihsel Oluşumu
Osman Tiftikçi Türkiye’de sağ, milliyetçi, muhafazakar partilere oy verenlerin oranı yüzde 60-70’leri bulmaktadır. Bu kitle, 1950’den beri istikrarlı bir hal almıştır. Örneğin bir çok Avrupa ülkesinde iktidarlar, sağ ile sosyal demokrat partiler arasında yer değiştirirken, Türkiye’de kendine sosyal demokrat diyen partiler 1946 yılından beri iktidar yüzü görmemişlerdir. Bir iki koalisyon hariç. Türkiye devrimci, demokrat hareketi bu kitleyle bağ kurmak ve …
Devamı »ABD’nin Hiroşima’ya atom bombası atmasının 78. yıl dönümü: 2023’te, sosyalizm ya da barbarlık
David Walsh 6 Ağustos 1945’te, 78 yıl önce, Başkan Harry Truman tarafından görevini yerine getirmesi emredilen bir ABD B-29 Superfortress bombardıman uçağı, Japonya’nın Hiroşima kentine “Little Boy” lakaplı bir atom bombası attı. Ulusal İkinci Dünya Savaşı Müzesi, bombanın “şehri kör edici bir ısı ve ışık parlamasıyla yuttu. Yer seviyesindeki sıcaklık bir saniyeden daha kısa sürede 7.000 Fahrenheit dereceye ulaştı. Bomba, insanları sıfır …
Devamı »Sermayenin Akbelen’deki besin zinciri
Bahadır Özgür Akbelen, memleket sathında emeğe ve doğaya karşı açılmış ‘iç savaşın’ en şiddetli çarpışmasının yaşandığı cephesi. Ön safta azgın sermaye grupları ve acımasız iktidar güçleri bulunsa da geride, hakim sermaye birikim rejiminin bütün unsurları ‘müttefik’ halinde duruyor. Ormanlara kurulmuş ‘besin zinciri’ takip edilirse eğer, hepsi bir bir beliriyor. Akbelen cinayeti, aç gözlü iki yandaş ve onları kollayan iktidarla sınırlı …
Devamı »Toplumsal Çelişkiler Sisteminin Kuruluş Ve İşleyiş Biçimi -11-
Nazım Can Tarım ve Hayvancılık Devrimi Her tarihsel toplumsal olgu süreci gibi ilkel topluluk olgu süreci (veya ömrü) de kuruluş (paleolitik), olgunluk (mezolitik) ve çözülme (neolitik) aşamalarından geçmiştir. Daha önceki yazılarda, ilkel topluluk kuruluş (paleolitik) ve olgunluk (mezolitik) aşamalarını ana hatları ile ele alıp incelemiştik. Ama M.Ö. 9.700 yıllarından itibaren, son buzulların Kuzeye çekilmesi ile birlikte, Kadim Kurdistan’ın Ararat, Zagros …
Devamı »Zemin çökerse, üzerindeki her şeyle birlikte çöker…
Fikret Başkaya “Gerçi İngiliz halkı özgür olmak istiyor ama yanılıyor, zira o sadece parlamentoya temsilcileri seçtiği sürede özgür ve temsilciler seçilir seçilmez de köleden başka bir şey değil. Özgür olduğu o kısacık zamanda, özgürlüğünü kullandığı anda özgürlüğünü kaybediyor”. Jean Jacques Rousseau ‘Batı demokrasisi veya ‘temsilî demokrasi’ de denilenin gerçek demokrasiyle ilgisi bir şekilden veya görüntüden ibaretti… Bizde 1946-50’den beri …
Devamı »Suudi Arabistan niçin yeni jeopolitik oluşumların merkezi haline geldi?
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Zaten büyük bir kaotik geçiş sürecine ve çok kutuplu bir aşamaya girmiş bulunan dünya, Rusya-Ukrayna savaşından itibaren çivisi çıkmışçasına dramatik değişim ve dönüşümlere sahne oluyor. Bir tiyatro oyunu izliyormuşuz gibi yepyeni olgularla karşı karşıyayız: Başroldeki aktörler kaderleriyle yüzleşiyor veya tarihi roller aktörlerini arıyorlarmış gibi bir durum var ortada. Bu süreçte dramatik roller, kendilerine uygun jeopolitik oyunda …
Devamı »Washington Post, ABD’nin savaş suçlarını ve biyolojik silah kullanımını örtbas etmeye devam ediyor
Moon of Alabama Japonya’nın 2. Dünya Savaşı Vahşetlerini Ortaya Çıkaran Seiichi Morimura 90 Yaşında Öldü İmparatorluk ordusunun biyolojik savaş konusunda uzmanlaşmış gizli bir kolu olan Birim 731 hakkındaki kitabı, Japonya’yı savaş geçmişiyle yüzleşmeye zorladı. Ölüm ilanında şunlar yazılı: Japon yazar Seiichi Morimura, 1981’de İmparatorluk ordusunun gizli bir biyolojik savaş kolu olan ve işgal altındaki Çin’de binlerce insana boyun eğdiren gizli …
Devamı »Felsefe Ve Eleştirel Düşüncenin Önemi
Mehmet Can Sorgulanmamış bir hayat yaşanmaya değmez Sokrates Felsefe kelimesi eski Yunandan gelir. Yunanca ‘’sevgi’’ anlamına gelen philia ve ‘’bilgelik’’ anlamına gelen sophia kelimelerinin birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. ‘’Philiasophia’’ dediğimizde bilgelik sevgisini ifade etmiş oluyoruz. Pisagor’un ilk olarak kullandığı bu tanım farklı filozofların içerikte fazla bir değişim olmadan günümüze kadar gelebilmiştir. Felsefe kelimesi bu içeriği ifade ederken Felsefe nedir? Dediğimizde üzerinde …
Devamı »Kadir Cangızbay’ın Ardından[*]
Sibel Özbudun-Temel Demirer “Gerçek değer; gelmesi boşluk dolduran değil gitmesi boşluk yaratan.”[1] “Eğer tanrı varsa ve aklı da varsa benim canımı almaz,” diyen Prof. Dr. Kadir Cangızbay’ı, 76 yaşında kaybettik… Onun şahsında, coğrafyamız neyi kaybettiğinin farkında mı? Buna dair bir şey söyleyebilmemiz mümkün değil belki; ama Onu -“farklılıklarımız” ile- seven biz, “Anan öle ölüm” demeden edemiyoruz… * * * * …
Devamı »Nasıl yani, 2050 ve 2075’te de mi olmayacak?
Mustafa Durmuş Bu yazı Merkez Bankası’nın (MB) dün sabah bu yılın üçüncü enflasyon raporunu açıklamasından önce (çarşamba gecesi) yazıldı. Bu yüzden raporda yer alan yıl sonu enflasyonundaki 3 kata yakın enflasyon artışı beklentisine ilişkin değerlendirmemi bir başka yazımda geniş çapta ele alacağım. Ancak bazı “kendilerini muhalefette konumlandırmalarına rağmen enflasyon meselesini bu iktidarın çözebileceğine inanan” saf piyasa iktisatçılarına dokundurmadan da edemeyeceğim. …
Devamı »İnsan Beynini Kontrol Edin, Dünyayı Kontrol Edin
Nöroteknoloji ve Zihin Kontrolü Silahlarının Yasaklanması: Bu Dünyada Demokrasi Kazanacaksa, Birleşmiş Milletler Demokratik Olmalıdır Mojmir Babacek 6 Temmuz 2023’te The Washington Times, “Çin, beyin işlevini değiştirmek için silahlar üretiyor; rapor, teknolojinin hükümet liderlerini etkilemeyi amaçladığını söylüyor”. Makale diyor ki : “ Üç açık kaynak istihbarat analisti tarafından hazırlanan bir rapora göre, Çin Halk Kurtuluş Ordusu, beyin fonksiyonlarını bozmak ve hükümet liderlerini veya tüm nüfusu …
Devamı »İsrail-Lübnan-Filistin-Ürdün dörtgeninde muhtemel çatışma dinamikleri
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe 2023 Nisan ayından bu yana İsrail sınırında Lübnan ile başlayan gerginlik gün geçtikçe tırmanıyor. Lübnan’dan atılan havan toplarını bahane eden İsrail askeri, 11 Temmuz’da bir kısmı Lübnan’a ait olan sınır köyü Gacar ile çevresini işgal edip etrafına tel örgü çekmişti. İsrail, Şam’daki İran-Hizbullah hedeflerini vuruyor Bu haksız eylemin sonucunda olaylar birden hızlandı: Hizbullah milisleri, oldubittiye …
Devamı »Binmişiz bir alamete…
Fikret Başkaya İnsanlara, ‘ekonomi büyüyecek, Milli Gelir (GSYH) artacak, tüm sorunlar çözülecek…’ diyorlar… Üretim, tüketim ve zenginlik artıyor. Milyarderlerin serveti insan havsalasını zorlayacak boyutlarda… Fakat, üretim ve tüketim arttıkça yoksulluk da artıyor ve sefalet derinleşiyor… Kapitalizm dahilinde yoksulluk ve sefalet üretmeden zenginlik üretmek mümkün olmadığı için… Hepsi bu kadar değil, her ileri aşamada doğa tahribatı, ekolojik yıkım ve ‘iklim krizi’ …
Devamı »Chris Hedges: Afganistan ve Irak’ta yalan söylediler; şimdi Ukrayna’da yalan söylüyorlar.
Amerika halkı, bir kez daha milyarlarca doları sonu gelmez bir savaşa harcamak için dolandırıldı. Savaş satıcıları, Vietnam, Afganistan, Irak, Libya, Suriye ve şimdi de Ukrayna’da olduğu gibi bizi birbiri ardına askeri fiyaskolara sürüklemek için kullandıkları senaryo değişmiyor. Özgürlük ve demokrasi tehdit altında. Kötülük yenilmeli. İnsan hakları korunmalıdır. Avrupa ve NATO’nun kaderi, bir “kurallara dayalı uluslararası düzenin” kaderi tehlikede. Zafer kesin. …
Devamı »Şimdi “biz nerede yanlış yaptık” sorusunu sormanın zamanı – Mustafa Durmuş
Sayıları 16 milyonu bulan emeklilerin maaşlarına (yalnızca kök maaşlara) yapılan zamların yüzde 25 ile sınırlı tutulmasından ve aynı gün KDV oranlarının artırılmasından dolayı hayal kırıklığına uğrayan milyonlar, dün gece petrole yapılan büyük zamlarla muhtemelen şoka girdiler. Örnek olarak, Ankara’da benzinin vergiler dâhil litre fiyatı 34,48 TL, motorinin litre fiyatı 32,80 ve LPG’nin litre fiyatı 13,90 oldu.(1) Kısaca, “pompa fiyatları” olarak …
Devamı »İtibar-ı Milli Bankası ve İş Bankası birleşmesi (1927): Bir banka birleşmesi üzerinden Müslüman/Türk burjuvazisi üzerine tarih yazımını düşünmek* – Y. DOĞAN ÇETİNKAYA
Giriş1927 yılının özellikle iktisadi alandaki en önemli gelişmelerinden bir tanesi İtibar-ı Milli Bankası ile İş Bankası’nın birleşmesiydi. 1927 yılının başlarında basına haberleri düşmeye başlayan bu birleşme o günlerde çok konuşulmuş ve yıl boyunca gündemin ilk sıralarındaki yerini korumuştu. Ancak bu birleşmenin içeriği, nasıl gerçekleştiği ve ne anlama geldiği zamanla unutuldu ve somut bilgilerden ziyade o dönemin siyasi gelişmele- ri ile …
Devamı »Birkaç aya kalmaz emekçiler uyanır (mı)? İktisat teorisi bize ne söylüyor? – Mustafa Durmuş
Geçtiğimiz haftanın emekçiler açısından en önemli konuları kuşkusuz, memur ve emekli maaşlarına yapılan zamlar, Katma Değer Vergisi oranlarının 2’şer puan artırılarak sırasıyla yüzde 10 ve yüzde 20’ye yükseltilmesi, bu yıl hali hazırda yüzde 61 oranında artırılmış olan Motorlu Taşıtlar Vergisinin iki kat olarak alınmasına karar verilmesi ve Meclis’e gelen 1,119 trilyon TL’lik ek bütçe kanun teklifi idi. Diğer taraftan memur …
Devamı »Fikret Başkaya ile “ Ahvâl-i Umûmiyye’ye” dair…
Söyleşi: Baran Giritlioğlu “Terkiye gıda, enerji ve finans güvenliğini ve egemenliğini kaybetti” Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu bir kelimeyle ifade eder misiniz desem o kelime ne olurdu? Çöküş olurdu herhalde… Kriz değil çöküş diyorsunuz. Çöküş neyi ifade ediyor? Çöküş, geri dönüşü olmayan eşiğin aşılmasıdır… Eğer bir sosyal sistem, bir üretim tarzı verili yasal ve kurumsal çerçeve dahilinde toplum çoğunluğunun ‘teme ihtiyaçlarını …
Devamı »Avrupa’da yeni mülteci kanunları, savaş karşıtı protestolar ve iklim grevleri
“Yarın sonuç ne olursa olsun: Dünya gençliği savaşlara ve doğa katliamına -yeni ve her yeri harabeye çevirecek enerji sistemine karşı ayakta: Yeter ki onurlu başlar eğilmesin!” Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Küresel hegemonya mücadelesinde ABD-AB-Japonya üçlüsünün Çin-Rusya ikilisine karşı aldıkları ekonomik, askeri ve siyasi tedbirlerin ayrıntılarını bir önceki makalemizde sunmuştuk. Ukrayna’daki savaşın hızlandırdığı jeopolitik oyunların çok boyutlu olumsuz sonuçları ister …
Devamı »*İslamofobi ve İslamofaşizm
Yaşar Ayaşlı Cihatçı ya da siyasi İslamcı faşizm, aralarında bazı farklar olmasına, kendi coğrafyasının ve kültürünün damgasını taşımasına karşın, Batılıların “Ruhban faşizmi” dedikleri dinsel faşizme tekabül eder. Hıristiyanlık gibi İslam da homojen değildir. Doğduğu haliyle donup kalmamış, çağdan çağa değişmiş, çeşitlenerek farklı biçimler almıştır Dinsel bir dille propaganda yapan, yakın ve uzak hedeflerini İslami jargonla açıklayan (cihat, halifelik vb.) köktendinciler …
Devamı »Merdan Yanardağ veya tabuya dokunmak!
Fikret Başkaya T.C. varlığını Kürt varlığının inkarına borçludur. Yüz yıldır Kürtleri katlediyor, işkence ediyor, hapsediyor, dilini, kültürünü, tarihini yasaklıyor… Ve Kürtler, her türlü, şiddet, baskı, yasak ve devlet terörüne kahramanca direniyor… Yüzyıllık bir sorun olur mu? Laik, demokratik, sosyal-hukuk devleti denilende pekâlâ olabiliyor… Türkiye’nin halk düşmanı rejimi, modernlik, ‘ilericilik’, çağdaşlık retoriğiyle kendini yeniden üretiyor… Ana okulundan üniversiteye çocukların, gençlerin bilinci …
Devamı »Putin kendisiyle mi savaşıyor?
Mustafa Durmuş 26 Haziran 2023 Şu anda Rusya’da tam olarak neler olduğu bilinmiyor ancak Rusya Devlet Başkanı V. Putin, şu ana kadar Rus devletinin vekâleten Suriye’de ve Libya’da birçok kirli işini yaptırdığı, Ukrayna cephesinde savaşan Rus özel güvenlik şirketi “Wagner Group’a ait silahlı güçlerin eylemlerinin silahlı isyan niteliğinde olduğunu belirterek sorumluların en ağır biçimde cezalandırılacağını” açıklamıştı.(1) Sözü edilen Wagner Group’un …
Devamı »ABD, Rusya ve Çin’e karşı savaşında yenilgiyi kabul ediyor… Ve Biden her şeyi mahvediyor…
Moon Of ALABAMA Burada, Moon Of Alabama blogunda bir gün arayla yayınlanan bir, iki yeni makaleye yoğunlaştırıldı. Beyaz Saray dışişleri bakanı Antony Blinken’in Çin ziyaretinin ardından yaşanan karmaşayı anımsatıyor. Biden’ın Blinken’in uçağı Londra asfaltına iner inmez yaptığı açıklamanın ardından yorum anlamında bir uyarı ekleyerek ilk makalenin çevirisini bitirmek üzereyken, MoA ikinciyi çekti. (Deneyim) ABD, Rusya ve Çin’e karşı savaşında yenilgiyi kabul etti… Hayatın …
Devamı »Etik yozlaşma veya burjuva siyasetinin sefaleti!
Fikret Başkaya Etik, ‘sorumluluk, dayanışma, sınır demektir’. Potansiyel olarak yapılabilir olandan sakınmaktır. Etikten farklı olarak ‘ahlak’, iyiyle kötünün ayrımını yapar… … Kapitalizm etik değerlere yabancılaşmış bir sistemdir. Her şeyi metalaştırıyor, nesneleştiriyor, şeyleştiriyor, soysuzlaştırıyor, canlı olan ne varsa ölü metalara dönüştürüyor. Bu yüzden boşuna kapitalizme kadavra medeniyeti demiyorum… Oysa, etik değerlere yabancılaşmış bir toplumsal yaşam, sürdürülebilir değildir Marx, Felsefenin Sefaleti adlı ünlü eserinde şöyle yazmıştı: …
Devamı »Dünyada jeopolitik değişimler, ekonomik ve askeri kamplaşmalar hızlanıyor: ABD-Avrupa-Japonya ile Rusya ve Çin, ölüm-kalım kavgası eşiğindeler
Faik Bulut Kolaj: Independent Türkçe Türkiye kamuoyu, seçim ve sonuçlarıyla meşgul olduğu bir dönemde Avrupa, Asya, Afrika ve Güney Amerika’daki jeopolitik ve ekonomik gelişmeleri yakından izleyemedi. Oysa uluslararası dengeleri, Ukrayna’daki savaşının gidişatını ve Avrupa Birliği (AB), özellikle Almanya’daki çevre ve savaş karşıtı hareketleri, işçi hakları, mülteci meselesi ve basın yasalarını ilgilendiren ciddi kararlar alındı. Rusya ve Çin ittifakına karşı çıkan ABD …
Devamı »“İnsan odaklı kalkınma”, gerçekten mi?
Mustafa Durmuş Şu ana kadar siyasal iktidarın gerçekleri ters yüz edip, üstüne de cila çekip topluma sunma ve onu ikna etme konusundaki becerisi çok yüksek oldu. Bunun nemasını da son seçimlerde aldı. İktidar bunu seçimler sonrasında yapılan ilk Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısında da yaptı. Toplantının ardından Cumhurbaşkanı Yardımcısı C. Yılmaz, bundan böyle iktidarın para, maliye politikaları ve yapısal reformlarla, enflasyonla …
Devamı »Su(Yumuz) Isınıyorken![*]
Sibel Özbudun-Temel Demirer “Biz fâkirdik. Bizde ne bağ, ne bahçe vardı, Ama insandık…”[1] Evet, su(yumuz) ısınıyor! “Su korunmalıdır. Su ortak mülktür. Kimse yok etme hakkına sahip değildir. Su ikame edilemez, metalaştırılamaz,” gerçeğine rağmen sürdürülemez kapitalist yıkımın icraatlarıyla yok ediliyor![2] Yerkürede ücretli kölelik ile metalaştırılan iktisadi yaşamın getirisi, seragazlarının iki yüzyılda gösterdiği artışın sonucu devreye sokulan iklim kriziyle yüz yüzeyiz! Küresel …
Devamı »Ortadoğu’nun Habis Uru: Siyonist İsrail[*]
Temel Demirer “Basit gerçekler kadar güçlü ve güvenli hiçbir şey yoktur.”[1] Noam Chomsky’nin hakkında, “Kendilerini İsrail’in destekçileri olarak adlandıran insanlar aslında ahlâki yozlaşma ve nihai yıkımın destekçileridir,” notunu düştüğü Siyonist İsrail’in, kuruluş mitolojisine takıntılı, dini, kavimsel söylemlere boğulan ırkçı bir coğrafya olduğu su götürmez bir hakikâttir; aşırı sağın yükselişi ve ‘Bibi’ lakaplı Binyamin Netanyahu’nun dönüşü de bunun kanıtlarından biri. Ancak …
Devamı »Kapıdaki döviz krizi ve iktidar blokunun çaresizliği
Mustafa Durmuş Yüksek enflasyon, yüksek dış borç stoku, işsizlik ve derin yoksulluk gibi sorunların yanı sıra, ülkede, kapıdan içeri girmeyi bekleyen ciddi bir “döviz krizi” ya da teknik adıyla “ödemeler dengesi krizi” var. İktidar bloku ve onu destekleyen sermaye grupları, arzuladıkları emek ve özgürlükler karşıtı despotik rejimin inşasının tamamlanabilmesi için, önümüzdeki yerel seçimlerin kazanılması gerektiğinin bilincinde hareket ediyorlar ve tıpkı …
Devamı »Savaş yayılıyor. Demokrasi batıyor.
Manlio Dinucci The New York Times şöyle yazıyor: “Ukrayna cephesindeki Nazi sembolleri çetrefilli tarihi konuları vurguluyor . ” NATO tarafından eğitilen ve Alman Leopard tankı gibi giderek daha güçlü silah sistemleriyle donatılan birçok Ukraynalı asker üniformalarında Nazi amblemleri taşıyor. NYT, “Nazi amblemlerinin Ukrayna askerleri tarafından kullanılması, Rus propagandasını körükleme ve Batı’nın ortadan kaldırmak için yarım yüzyıldır uğraştığı görüntüleri yayma riski taşıyor” yorumunu yaptı. Ama bu sadece …
Devamı »“Türkiyede Kadınların Seçim Hakkı Mücadelesi”
Hakk-ı İntihâp- 1908-1935 Fikret Başkaya Yazının başlığı Osman Tiftikçi’nin kitabının başlığı… Tiftikçi, bu harika eserinde İkinci Meşrutiyet’le (1908), kadınlara seçme ve seçilme hakkı “verildiği” 1935 aralığında kadın mücadelesinin tahlilini yapıyor… Medenî Kanun’un kabulünden 97 yıl, kadınlara seçme ve seçilme hakkının ‘verilmesinden’ de 88 yıl sonra kadın haklarının neden hâlâ yerlerde süründüğü, neden tehdit altında olduğu sorularına odaklanıyor… Şimdilerde sınırlı kadın …
Devamı »“Boş tencere” neyle dolduruldu?
Mustafa Durmuş Seçim sonrasının en çok sorulan sorularının başında “boş tencerenin neden mevcut iktidarı devirmediği” sorusu geliyor. Özellikle de sosyal ve siyasal gelişmeleri açıklarken indirgemeci bir ekonomik determinizme başvuranlar, ülkede bunca ciddi ekonomik sorun ve derin bir yoksulluk ve adaletsizlik yaşanmasına rağmen iktidarın devrilmemesinin nedenlerini açıklamakta zorlanıyorlar. Oysa Erdoğan gibi 21 yıldır iktidarda olan otoriter bir liderin seçimle kolayca iktidardan düşürülebileceğini düşünmeleri …
Devamı »On adımda otokrat olmak
Tüm gücü elinize alın ve bir daha geri vermeyin. Nasıl mı mümkün? İşte rehber olabilecek on örnek. Göreceksiniz, bu amaca ulaşmak sandığınızdan kolay… bone OlA-AA+ Michael THUMANN Mesleki olarak kendinize yeni bir yön mü çizmek istiyorsunuz? Güç ve yaratıcılığınızı kullanabileceğiniz yeni bir iş mi arıyorsunuz? Otokrat olsanıza… Otokrat olmak düşündüğünüzden çok daha kolay. Yaşamınızın en verimli yıllarını yaşamanıza rağmen politik …
Devamı »Türkiye’deki Arap lobisinin seçimlere etkisi
Faik Bulut Cumhurbaşkanlığı seçiminin 14 Mayıs-28 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştiği süreçte onlarca Arap yorumcu ve medya mensubuyla karşılaştım. İstanbul’un farklı semtlerindeki uydu-yayın stüdyolarında yüzlerce kişi çalışıyor. Iraklı, Ürdünlü, Suriyeli, Filistinli, Lübnanlı, Mısırlı, Suudi Arabistanlı, Katarlı, Birleşik Arap Emirlikleri ve Cezayirliler yayın faaliyetinde bulunuyorlar. Başta Arap ülkeleri olmak üzere yurt dışındaki televizyon kanallarına (ABD, Rusya, Almanya, İngiltere, İran, Fransa gibi) uydu …
Devamı »