Fikret Başkaya‘nın “ÇIKIŞ BURADAN: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek” adlı yeni kitabı Yordam Kitap’tan çıktı. Fikret hocanın kendi deyimiyle “Paradigmanın İflası isimli kitap ile başlayan bir yolculuğun önemli bir durağı bu kitap.” Kitabın tanıtım yazısındaki sözler de bunu tamamlar nitelikte: “Çıkış Buradan, büyük bir yalanla hesaplaşan yetkin fikir insanı Fikret Başkaya’nın entelektüel yolculuğunun geldiği yeri delalet ediyor.“ Gelin biz de bu …

Fotoğraf: AP Görünen o ki; Ukrayna’daki savaş uluslararası (büyük devletlerin müdahil oldukları) geniş bir boyut kazanıyor ve kriz giderek derinleşiyor. Rusyalı politik yorumcu Aleksandr Nazarov’un 29 Nisan 2022 tarihli makalesine bakılırsa; “Putin’in gerçek tutumu ve planını tam olarak bilmek imkânsız olsa bile, savaş çığırından çıkıyor ve kontrol edilemiyor.” Beyrut merkezli Al Ahbar gazetesi (29 Nisan) ile shaamtimes.net (27 Nisan) sitesinde konuya …

                                Dünyada askeri harcamalar (enflasyondan arındırılmış anlamda) 2021 yılında 2 trilyon doları aştı. Bu 2020 yılına göre binde 7’lik bir artış demek.(1) Bu aynı zamanda dünyada 2021 yılında üretilen toplam hasılanın (yaklaşık 94 trilyon dolar)  yüzde 2’sinden fazla bir kısmının savaş için ayrıldığı anlamına geliyor. …

”Biz Atinalılar, politika ile ilgili kararları uygun tartışmalardan sonra alırız; en kötü olan şey, sonuçları tartışılmadan bir politikanın uygulanmasıdır.” Thucydides Thucydides’in yüzyıllarca önce ifade ettiği bu durum Atina demokrasisinin nemenem bir şey olduğunu özetlemektedir bizlere. Kararların tartışılarak alınması ve bu süreç doğrultusunda bir sonuca varılması ve sorumluluğun, iktidarın, sorunların bu sayede Atinalı yurttaşlar arasında paylaşılması bu günümüzde varolan temsili demokrasiden çok farklı olan bir demokrasi …

  [Güncel Bir Örnek] UKRAYNA SAVAŞI VE GEREKLİ KAVRAM ANALİZİ (V)   24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş, iki ayı aşkın süredir hala devam etmektedir. Bir önceki yazıda, Ukrayna’nın Temel Çelişki sürecine ait Çözülme Aşamasında, egemen sınıflar kutbunu temsil eden ABD-NATO, ırkçı neonazi Faşist Siyasal İşgalci Güçler (F-SİG) ile Rus ve Rus işbirlikçi güçler arasındaki kapitalist …

Savaşlar sürekli tekrarlanyor zira kapitalizm emperyalizm peydahlamadan, emperyalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz. Kapitalizm vahşi rekabete dayanan, sınırsız büyüme-genişleme-yayılma dinamiğine ve eğilimine sahip bir sistemdir… Esasen biri yatay, diğeri dikey, ikili bir yayılma-genişleme seyri izliyor. Yatay yayılma, daha önce kapitalist üretim ilişkileriyle ‘tanışmamış’, prekapitalist ülkeleri, bölgeleri ektisi altına alma, dikey genişleme de halen kapitalist ilişkilerin geçerli olduğu alanda derinleşmedir…   Kapitalizm …

        Savaşların neden olduğu ekonomik sorunların başında yüksek enflasyon, yaşam maliyetlerindeki hızlı artış (ve yaşam standartlarındaki düşüş), yoksulluk ve açlık gibi sorunların geldiği tarihsel olarak kanıtlanmış bir gerçek.  Örneğin yüksek enflasyon, küresel üretimde fiziki olarak durma ya da kesintiler gibi arz yönlü nedenlerden kaynaklanabildiği gibi, savaşı finanse edebilmek için aşırı bir para basımına gidilmesi gibi parasal genişleme …

Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Kolaj: Independent Türkçe Filistin sokaklarında yine kan ve ölüm var. Geçtiğimiz aylarda ve özellikle de son haftalarda, İsrail işgali altındaki Batı Şeria‘nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı ve Doğu Kudüs‘te sıra dışı şiddet olayları yaşanıyor. Son bir ayda meydana gelen şiddet olaylarının arka planını anlayabilmek için, biraz geriye gitmemiz gerekiyor, biz de bunu yapacağız. Mart ayı sonunda, ABD Dışişleri …

Türkçeye Çeviren: Reha Alpay  Hayır, Putin Ukrayna’yı “Nazilerden temizlemek” için savaş açmadı – ancak bu ülkenin karanlık aşırı sağ milisleri büyük sorun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın işgalini hükümeti “Nazilerden temizlemek” için emrettiğini iddia ederken, ABD’nin eski Moskova büyükelçisi Michael McFaul gibi Batılı yetkililer bunu saf propaganda olarak nitelendirerek, “Ukrayna’da Nazi yok” diye ısrar etti. Rus işgali bağlamında, 2014 sonrası …

M.Ö. kimi tarihçilere göre.V. Bazı araştırmalcılara göre ise VI.yüzyılın başlarında Atina’da o ana kadar olmayan bir yönetim biçimi: Siyasal bir sistem vardı… Demokrasi  daha doğrusu doğrudan demokrasi. Demokratia diye de adlandırılan bu yönetim biçiminde Atinalı erkek yurttaşlara (vatandaşlara) özel yetkiler verilmişti. Kendi kendini yönetme yetkisi. Bu siyasal sistem M.Ö. 338’e kadar sürdü. Dönemin Yunanistan’ı birçok şehir devletinden, site devletinden oluşmaktaydı. Diğer …

Amerikalı akademisyen Prof. Marc Lynch, Ortadoğu’nun bu eski haritasının artık önemsiz ve geçersiz olduğunu ileri sürüyor Rusya’nın “askeri harekât” ve “operasyon” diye isimlendirdiği çatışma hali, Batılı devletler tarafından “Ukrayna’nın işgali” olarak tanımlanıyor. Savaşın 46’ncı gününde, durum henüz açıklık kazanabilmiş değil. Hemen herkes kendi meşrebi ve dünyaya bakış açısına göre yorum yapmayı sürdürüyor. Benim yazacaklarım ise hem geçmişe hem geleceğe ilişkin bazı kenar notlarından ibaret. Amerikalı …

                     “Yediği yoksul eti                                                                                           İçtiği kan olmuştur…” Yunus Emre                                                                                                                                Kapitalizm insanlığın ‘normal hali’ değil, bir sapmaydı. Araçlarla amaçlar ters-yüz olmuş, öküz arabanın arkasına koşulmuş durumdadır… Şimdilerde yüzleşmek zorunda olduğumuz sayısız sorunların, işte açlığın, yoksulluğun, sefaletin, ekolojik yıkımın, iklim krizinin, anlam kaybının, etik yozlaşmanın gerisinde söz konusu ters-yüz …

            Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi ile başlayan savaş beşinci haftasını doldururdu. Bu savaş ile birlikte bir kez daha hayatımızdaki pek çok şeyin tehlike altında olduğunu görmemiz gerekiyor. Kaybedilen ve alt üst edilen hayatlar, yerlerinden, yurtlarından ayrılmak zorunda bırakılan insanlar, aksayan tedarik zincirleri ve bunun beraberinde gelen gıda ve enerji fiyatlarındaki devasa artışlar, kayıp ve kesintiye …

Faik Bulut Independent Türkçe için Psikiyatr Fikret Zengin ile konuştu Kolaj: Independent Türkçe Bingöl‘ün Karlıova ilçesine bağlı Tuzluca köyünde 1957’de doğan Fikret Zengin, Mikail köyünde başladığı ilkokulu, 1966 depreminden sonra Solhan Yatılı bölge okulunda tamamladı. Ortaöğrenimini sırasıyla Tatvan (yatılı bölge okulu), Elazığ, Bingöl ve Diyarbakır’da yaptı. Dr. Psikiyatrist Zengin’in üniversitede okuduğu dönem, sağ-sol çatışmasının alabildiğine tırmandığı 1970’li yıllardı. O da bu …

Faik Bulut’un Psikiyatrist Fikret Zengin ile gerçekleştirdiği röportajın ikinci kısmı Röportajın ilk bölümünde esas olarak “beyni geliştirme” yöntemleri ile beynin duygu ve düşüncelerle olan bağının az bilinen yanlarına değindik. DAHA FAZLA OKU Zürih’te yaşayan ünlü Psikiyatr Fikret Zengin: İnsan, 100 yaşındayken bile beynini canlı tutup geliştirebilir (1) Şimdi de farklı psikolojik-psikiyatrik olayların tedavisine ilişkin görüşlerini sunacağız. – Duygusal zehirlenme üzerinde çalıştığınızı duydum. Nedir …

 [Güncel Bir Örnek] ‘ABD’NİN UKRAYNA MANEVRASI’ ve RUSYA’NIN UKRAYNA İŞGALİ (IV)     24 Şubat 2022 tarihinden itibaren, Rus Ordusunun Ukrayna’yı işgali, bir aylık süreyi aşarak devam etmektedir. Bu işgal ile başlayan savaş, göründüğü veya bilindiği gibi Ukrayna ile Rusya arasındaki bir savaş değildir. 8 Mart 2022 tarihinde, Rusya Dış İşleri Bakanı Lavrov, “ABD ve Rusya barış içinde yaşama prensibine …

                                        Aşık Veysel’in 49. ölüm yıldönümü anısına ressam Haydar Özay’ın “Aşık Veysel Resimleri” sergisi 28 Mart’ta CRR’de açılıyor. Yoksulluklar içinde bir Anadolu köyünün ve köyü çevreleyen bozkırın biçimlendirdiği Sivaslı büyük halk ozanı Aşık Veysel’le ilgili sıra dışı resimler bunlar… Haydar Özay’ın …

Kıbrıs’ın kuzeyinde Türkiye’deki hegemonya değiştikçe ekonomik sosyal ilişkilerin de değişti süreçleri yaşayıp duruyor, hükümet değişikliği değil, hegemonya! 1974’te aslında Türkiye solunun da hesaplaşması gereken bir olaydı ama maalesef bu olmadı… TC’nin işgali ile başlayan süreç tam bir trajedi sürecini getirdi, tıpkı 1910’larda ve sonra farklı tarihlerde olduğu gibi, Kıbrıs’ın kuzeyinde de gayri Müslimlerin birikimlerine el konarak sermaye birikimi yaratılmaya çalışıldı, …

  Özgür Üniversite’de 2022 Bahar  dönemi başlıyor! Seminerlerini online-zoom üzerinden yapmaya devam eden Özgür Üniversite’de bahar dönemi, 26 Mart’ta  Fikret Başkaya’nın ‘Çıkış Buradan: Perspektifi ve Paradigmayı Değiştirmek’ semineriyle başlıyor. Kayıtların alınmaya başlandığı ve Haziran ayının sonuna kadar sürecek  bahar dönemi; tarih, felsefe, psikoloji, edebiyat ve güncel tartışmaların yer aldığı seminerler dizisinden oluşuyor. Yaklaşık 30 yıldır, bilimsel ve estetik faaliyetin yozlaşmasına …

              Kapitalist toplumda devletin üç işlevi vardır: 1. Sermayenin hareketine uygun koşulları oluşturmak; 2. Özel sektör [sermaye] tarafından asgari düzeyde bile karşılanması mümkün olmayan ‘kamu hizmetlerini’ sağlamak; 3. Zenginleri yoksullardan korumak… Neoliberal küreselleşme çağında durum değişti. A’dan Z’ye her şey özelleştirildiğine, bir kâr aracına dönüştürüldüğüne, müştereklerin’ yerinde yeller estiğine göre, artık devletin işlevi ikiye …

Ümit Akçay Polonya AB nezdinde yeniden itibar kazanırken Almanya 1945’ten beri ilk defa kayda değer silahlanmaya yöneliyor, savaş Keynesçiliği’ne kapı aralıyor. Ve akla Çehov’un ünlü sözünü getiriyor. Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın Avrupa’ya etkisine yakın plan… Tomasz Ciecierski, İsimsiz, 1990 Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi 15. gününü doldurdu. Bu süreçte yazdığım iki yazıda, ilk olarak yaşadığımız bu sürecin tarihsel bağlamına işaret etmek …

 “Feminizm, sosyalizm, bir vücudun iki kanadı, bir vücudun iki kolu, iki ayağıdır.. Bu iki cereyan el ele vermiş iki kardeştir. Her ikisinin gayesi birdir.” Çevirenin notu: Mükerrem Belkıs hanım bu yazıyı Nisan 1918’de kaleme almıştı. O tarihte, Meşrutiyet döneminde Ermeni komünistler tarafından temsil edilen sol hareket zorla ezilmiş, 1910 yılında kurulan Osmanlı Sosyalist Fırkası da tarihe karışmıştı. Gene o tarihte …

                                        2022 BAHAR DÖNEMİ ONLINE SEMİNERLER Açılış Semineri: ÇIKIŞ BURADAN PERSPEKTİFİ VE PARADİGMAYI DEĞİŞTİRMEK Konuşmacı: FİKRET BAŞKAYA Tarih: 26 Mart Cumartesi Saat: 19.30   PROGRAM:  OSMANLI’DA MARKSİZM VE SOSYALİZM (1905-1919) EROL ÜLKER STEFO BENLİSOY Y. DOĞAN ÇETİNKAYA YAŞAR TOLGA CORA Y. …

        ABD İkinci emperyalist savaşın sonunda tartışmasız hegemonik bir güç haline geldi. O kadar ki, bir başına dünya sanayi üretiminin yarıdan fazlasını sağlıyordu. Faşizmin yenilgisinde başat rol oynayan Sovyetler Birliği’nin de etkinlik alanı Avrupa’nın ortalarına kadar genişledi, prestiji arttı. ABD başkanı Roosevelt’le Stalin arasındaki bir kompromiye göre, “Hür Dünya”, ABD’nin, “Komünist Blok” da Sovyetler Birliğinin nüfuz bölgesi …

  “Amerikalıların istediği yegane şey, bölgenin kaos ortamına sokulmasıdır…”   Fikret Başkaya: Geçen yılın Eylül sonunda Cezayir’deki kollokyumdan 11 ay sonra seninle yeniden buluşmak güzel bir sürpriz oldu. Türkiye’ye hoş geldin. İstersen şöyle başlayalım. Emperyalist savaşlar söz konusu ama aslında “emperyalist saldırı savaşı” veya “emperyalist işgal” demek daha doğru. Sana göre bu savaşların asıl nedeni ne? Emperyalist kamp bu savaşlarla …

28 Şubat 1997 tarihi Türkiye Cumhuriyeti yakın siyasal tarihi açısından bir dönüm noktasıdır. 28 Şubat 1997’deki MGK kararları siyasal tarihe geçecek ve Türkiye’de siyasetin farklı bir kulvara evrilmesinin önünü açacak gelişmelerin yaşandığı bir dönemin de adıdır aynı zamanda. Tarihe “Postmodern Darbe” olarak geçen müdahale ile siyasal İslamın ayrışmasını ve dönemin iktidar partisi olan Refah Partisi içinden farklı bir siyasal programın …

  Örgütlenme ve işleyişi ( tarihsel, sınıfsal, iktisadi, sosyal, kültürel, coğrafi, ideolojik vb)   ile ortaklaşılan anayasası ile meşruluğunu halkın olayından alan demokrasi; kapitalist devletin yönetsel ihtiyaçlarına göre daima yeniden biçimlenmektedir. Bu biçimleniş, sözde, gücünü halk onayından almaktadır ve çoğunlukla seçimde oy kullanmaya indirgenen bir meşruiyete haizdir. Özgürlük, eşitlik, katılımcılık, çoğulculuk ve benzeri ile bezenmiş gerçek bir demokrasiye ise yönelme görünmemektedir. …

    Oxymore, oxymoron, Kadim Grekçe bir kavram. Karşıt anlamlı (antinomik) iki kelimeyi veya kavramı yan yana getirmeye deniyor. İşte, gerçek yalanlar, gecenin aydınlığı, bakire anne, özel halk otobüsü, sürdürülebilir kalkınma gibi…  Sanatçıların, şairlerin, edebiyatçıların, eski dildeki tecâhül-i arifane [bilinen bir şeyi, edebî bir nükte ile bilinmiyormuş veyâ başka türlü biliniyormuş gibi gösterme sanatı) denilenin bir gereği olarak oxymore’a başvurmalarının …

        Yüksek enflasyon ve giderek çekilmez bir hal alan geçim sıkıntısı sadece genel olarak ülke ekonomisinin değil, geniş emekçi yığınların da gündemini belirlemeye devam ediyor. Ülkenin artık bir seçim atmosferine girdiği bu süreçte kuşkusuz yüksek enflasyon ülkeyi yönetenlerin de endişe kaynaklarından biri haline geldi. Bir gazetenin manşetinde bir kaç gün evvel şöyle bir haber vardı: “Türkiye genelinde …

    “Tarihsel gelişimi belirleyen kadınların özgürleşme oranıdır.”[1]   Gün gelecek, ortalığı bir duman kaplayacak, dabbet-ül arz (yeraltı canavarları) yeryüzüne çıkacaklar, güneş batıdan doğup doğudan batacak, Yecüc ve mecüc[2] ortalığa salınacak, büyük toprak hareketleri (deprem ve çökme) yaşanacak, Yemen tarafından başlayacak bir ateş kümesi ortalığı saracak… O zaman İsa Mesih yeryüzüne inerek Deccal’a karşı savaş açacak… Bunlar, “kıyamet alâmetleri”[3]… Tek …

Mahmud Muhammed Taha’nın idama meydan okuduğunu simgeleyen karikatür Bağnaz kesimlerle despot yöneticilerin; inanç tarihine eleştirel bakan ve bu konuda resmi söyleme aykırı fikir yürüterek mantık silsilesi içinde ezberin dışında tespit yapan aydınlara dini gerekçelerle uyguladıkları baskı, zulüm ve cinayetlerin sayısı küçümsenemeyecek kadar fazladır. Sudanlı yazar Mahmud Muhammed Taha da fanatik önyargılarla hayatına son verilen binlerce, belki de on binlerce düşünürden biridir. Düşüncelerinden …

                                         Yazının başlığı, Foti Benlisoy’un Habitus Yayıncılık’tan çıkan harika eserinin başlığı. Alt-başlık insanlığın ve uygarlığın nasıl bir ikilemle karşı karşıya olduğunu, nasıl tehlikeli bir kavşağa gelip dayandığını ima ediyor… Aslında kapakta ‘alarm çıkış kapısı’ da bir okla gösterilmiş. Kitap, altı bölüm, 341 sayfadan oluşuyor. Kitabı okuduğunuzda, Türkiye’de yapılan “tartışmaların” ne kadar saçma ne kadar anlamsız ne …

Faik Bulut Independent Türkçe için yazdı Boşluktan yararlanan IŞİD’in geri dönüşü tarşılıyor / Fotoğraf: EPA Önceki bölümde IŞİD‘in Hasekê Cezaevi’ne yaptığı baskın ile Suriye ve Irak’taki öldürücü askeri eylemlerinin bölgede yarattığı karmaşa ortamını ele aldık. Durumu fırsat bilen bölgedeki aktörlerle yabancı devletlerin farklı hesapları ve suçlamalarına da yer verdik. DAHA FAZLA OKU Hasekê’de IŞİD eylemi ve gelecekte cihatçıların durumu (1) Bugünkü …

          AKP iktidarı ilk dönemlerini, pembe dizi kıvamında dolaşıma soktuğu büyüme ve demokratikleşme illüzyonu ile oradan devşirdiği destekle geçirdi. Ne var ki her filmin olduğu gibi onun da sonu geldi. İzlediği neoliberal politikalarda deniz tükendi. Bu tükenmişlik içinde politikalarının yol açtığı yoksulluğu, işsizliği inkâr ederek gemisini yürütme peşinde. İnkâr siyaseti belli bir karşılık yaratmış olsa bile …

Hasekê’deki mahkum IŞİD’liler, 26 Ekim 2021 / Fotoğraf: AFP Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü militanları, 20 Ocak’ta Hasekê vilayetinin varoşu sayılan Xiwêran (Ğuweyran) mahallesindeki El Sinaa (Sanayi eğitim ve meslek okulu) merkezine nakledilen tutuklu örgüt elemanlarını kurtarmak üzere 20 Ocak’ta planlı bir eylem gerçekleştirdiler. Cezaevine dönüştürülen El Sinaa’da yatan mahkûmların içerideki battaniyeleri yakarak isyan çıkarması üzerine dışarıdan getirilen bomba yüklü …

  Yerel politik savunma doğanın da savunulmasını içine alan geniş bir hat çizer. Bu hat gereklidir ve önemi sürece yayıldıkça artacaktır. Ormanın kıymetini arttıran coğrafi konumu kadar onunla birlikte yaşayan ve etkileşim de bulunan tüm canlıların varlığıdır. Ormanı savunmak sadece bir savunudan çok daha fazlasıdır. Ormanla iç içe yaşanmış gelenekleri , kültürel ve tarihsel mirasları , törel birliktelikleri de savunmak …

Halk ve ekmek sözcüklerinin her birinin kendine özgü bir etimolojisi, bağlamı ve tarihi vardır fakat ikisi birlikte son derece özgün sosyolojik bir durumu anlatırlar. Hatta bu iki sözcüğün birlikteliği tarihsel, ekonomik, kültürel bütün yaşam öykülerinin toplandığı bir anlam mecrası gibidir. Şu sıralar ülkenin gündemindeki Halk Ekmek büfelerini bu anlamsal mecranın mekânda cisimleşen örnekleri olarak düşünebiliriz. Halk, politik bir sözcüktür. Kapitalist …

          Türkiye toplumu bir yandan aylık yüzde 15’i bulan enflasyon altında ezilirken, diğer yandan bir süredir sürdürülmekte olan bir nepotizm (1) altında, devlet ile iş yapan bazı büyük müteahhitlerle ilgili milyarlarca lirayı bulan yolsuzluk iddialarıyla sarsılıyor. Yani ülkedeki sömürü düzeni sadece vergi ödeyen halkın cebinden, döviz kurundaki yükselişi durdurma gerekçesiyle, döviz garantili kur mevduatı sahibi zengin …

Mısırlı İhvancıların sokak gösterisi / Fotoğraf: Arab News İslam dünyasının önemli politik hareketlerinden biri sayılan Müslüman Kardeşler (İhvan) hakkında geçen yıldan bu yana çok sayıda makale yazıldı, yorum yapıldı. Değerlendirmeler esas olarak üç noktada yoğunlaştı: 1. Yüz yıla yakın zamandır politik İslam’ın simgesi haline gelmiş olan İhvan’ın siyasi başarısızlığı sonucunda kutsal haleye büründürülmüş büyüsünün bozulması yani kitleler nezdinde inandırıcılığının kalmaması… 2. Örgüt içindeki …

          “… birçok kanıtın biriktiği, fakat düşüncenin geri kaldığı zamanlarda daima ansiklopediciler çağı başlar…”                                                                                                                                  Karl Marx “Eleştiri silahı, silahların eleştirisinin yerini alamaz. Maddi güç ancak maddi bir güçle yenilgiye uğratılmalıdır. yığınları etkisi altına aldığında, teori maddi bir güç durumuna gelir.” Karl Marx Şeyler, sosyal olgular sürekli değişen dinamik bir süreç olarak tezahür ediyor. Oysa onları …

        Cemaat ve tarikat kamuoyunda sürekli olarak birbirine karıştırılıyor, birbirinin yerine kullanılıyor. Her cemaat belli bir tarikata (çoğunluğu Nakşi)mensuptur ama bu cemaatle tarikatın aynı şeyler olduğu anlamına gelmez. Her cemaat belli bir mezhebe de mensuptur ve bu durum cemaatle mezhebin aynı şey oldukları demek değildir. Mezhepler, tarikatlar ve cemaatler birbirini izleyen tarihi Sünni oluşumlardır. Her yeni oluşum …

Öğrenciler burs ve sosyal yardım talebiyle sokaklara çıktılar / Fotoğraf: Almayadeen.not Pandemi ve siyasi-ekonomik krizler nedeniyle Ortadoğu‘nun birçok ülkesinde istikrarsızlık ile huzursuzluk had safhaya ulaştı. Irak Kürdistan Bölgesi de bu krizlerden nasibini alıyor. Yaklaşık 13 yıl süren istikrarlı ekonomik canlanma ve güvenli bölge olmasından dolayı başta Türkiye olmak üzere komşu ülkeler ile batılı yatırımcıların çekim merkezi haline gelmiş olan Irak Kürdistan’ı, …

                                            Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde 2021 yılı toplam ihracat rakamına ait öngörüsünü açıklarken:  “Bu dünden bugüne ulaştığımız bir rekordur. Bundan 19 yıl önce 36 milyar dolardan devraldığımız ihracatı 2021 yılında sizlerle beraber altı kattan fazla artırarak 225 milyar 368 …

          Son Milli Eğitim Şurasında ana okulu çağındaki çocuklara (4-5 yaş) dini eğitim verme kararı alınmış. Aslında bu gidişle 2-3 yaşa da inebilirler… Böyle bir şey herhalde Taliban’ın bile aklına gelmezdi… Neyse bizim eğitimcilerimiz erken davranmışlar. Çocukların kimlere emanet edildiğini bir düşünün… Asgari pedagojik formasyona sahip biri bu kepazeliği kabullenebilir mi? Aslında bu kadarı bile Türkiye’de …

İllustrasyon: YourStory Yazı dizimizin bu bölümünde Türkiye ile bazı Ortadoğu ve Asya ülkelerinin dış politikalarında kadın temsiliyetini ele alacağız. Görüşlerinden oldukça yararlandığımız Doç. Dr. Zehra Yılmaz’ın tespitleriyle başlayalım: Türkiye’de diplomaside kadınların temsil edilebilmesinin tarihi, dünya örnekleriyle uyumludur. Türkiye’nin ilk kadın diplomatı Adile Ayda, 1932 yılında bakanlığa girmiştir. Atama yoluyla diplomat olan Ayda, 1967 yılında Roma Büyükelçiliğinde görevlendirilmiştir. Dışişleri Bakanlığı’nın ilk …

7 Görsel: Latestly Bir önceki bölümde, erkek egemen diplomasiye yönelik feminist eleştiriler ile alternatif önerilerin teorik çerçevesi hakkında farklı örnekler sunmuştuk. Burada ise dünyanın farklı ülkelerindeki diplomatik faaliyet ve uygulamaların feminist anlayışa uygun olup olmadığına bakacağız. Diplomasi, aynı zamanda mümkünat (mümkün kılma) sanatıdır. Dolayısıyla da dış ilişkilerin elverdiğince uzlaşmacı bir anlayış ve barışçıl bir yöntemle yürütülmesini öngören geleneksel bir kurumdur. DAHA …

                    Özgür Üniversite’de 2022 Kış  dönemi başlıyor!   Covid-19 salgını nedeniyle seminerlerini online-zoom üzerinden yapmaya devam eden Özgür Üniversite’de kış dönemi, 8 Ocak’ta Fikret Başkaya’nın ‘Krizden Değil, Kapitalizmden Çıkmak’ başlıklı semineriyle başlıyor. Kayıtların alınmaya başlandığı ve Mart ayının sonuna kadar kadar sürecek kış dönemi; tarih, felsefe, psikoloji ve güncel tartışmaların yer …

İllüstrsyon: Franziska Barczyk/NYT Türkiye’de feminizm ve feminist hareketler üzerine pek çok şey yazılmış ama uluslararası ilişkiler ile diplomasiye feminist yaklaşım hakkında oldukça sınırlı sayıda makale kaleme alınmıştır. Son yıllarda bilhassa yabancı siyaset arenası ile akademik çevrelerde tartışılmakta olan “diplomaside feminizm” ya da “feminist diplomasi” anlayışı, giderek yükselen bir akım haline gelmiştir. “Kürtlerde Diplomasi” isimli iki ciltlik kitabımın yazım sürecinde (2014-2015) diplomasi yöntemleri ve anlayışlarını incelerken, feminist yaklaşımlara …

                                                29 Aralık 2021 Son haftalarda ülke ekonomisinde olup bitenlerin, özellikle de bir akşamüstü yapılan bir resmi konuşmanın sonuçlarının 2021 yılına damgasını vurduğunu söylesek yeridir. Malum Eylül ayından bu yana Merkez Bankası politika faizi aşamalı olarak yüzde …

            “Ol mahiler ki derya içredirler deryayı bilmezler.” Hayalî (1)   Balıkların denizde yaşayıp da denizi bilmedikleri gibi, insanlar da kapitalist toplumda yaşıyorlar da kapitalizmi bilmiyorlar… Fakat bilmeyen sadece sıradan insanlar değildir, eğitimli taife de kapitalizmi bilmez, merak da etmez. Kapitalizmi insanlığın normal hali sayar… Dahası, burnundan kıl aldırmayan akademik iktisatçı, iktisat profesörü de bilmez. …

Kolaj: Independent Türkçe Fransızca yayımlanan bir kitapta okuduğuma göre; Suriye’de Cumhurbaşkanlığı makamında bulunmuş olan Hüsnü Zaim ile Edib Çiçekli isimli politik şahsiyetler Kürt kökenlidirler. Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) başkenti Erbil’den yayın yapan Rûdaw TV sitesinde (Arapça bülteni) verilen kısa biyografik bilgilerden anlaşıldığına göre ise dört kişiydiler. Bunlar: Muhammed Ali el-Abid, Hüsnü Zaim, Fevzi Selu (Selo) ve Edib Çiçekli’dir. Rûdaw’daki yazının girişinde şu cümleler yer alıyor: “Eski çağlardan beri …

2022 ÖZGÜR ÜNİVERSİTE KIŞ DÖNEMİ ONLINE-ZOOM SEMİNERLERİ Açılış Semineri: KRİZDEN DEĞİL KAPİTALİZMDEN ÇIKMAK FİKRET BAŞKAYA TARİH: 8 OCAK CUMARTESİ SAAT:19.30 ____________________ PROGRAM: HOMO ACADEMİCUS VE SERMAYENİN FİKRİ TAHAKKÜMÜ GÖZDE YILMAZ Bu seminer süresince, Türkiye’deki akademik akıl, öğrenci hareketleri ve üniversite dışı alternatifler üzerinden tartışılacak, Pierre Bourdieu’nun Homo Academicus çalışması başta olmak üzere diğer çalışmaları ve Fikret Başkaya’nın Özgür Üniversite’ye dair …

            ABD, İkinci emperyalist savaşın sonunda tartışmasız bir hegemonik güç haline geldi. O kadar ki, bir başına dünya sanayi üretiminin yarıdan fazlasını sağlıyordu… Emperyalist savaşta Almanya, Japonya, İtalya çökertilmiş, İngiltere ve Fransa da büyük kan kaybına uğramışlardı… Rotayı ABD’nin belirlediği, İngiltere, Fransa ve Japonya’dan oluşan yeni bir hiyerarşi ortaya çıktı. Samir Amin ona kollektif emperyalizm …

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz ile ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, haziranda ABD’de bir araya gelmişti / Fotoğraf: AFP Nükleer silah üretimini engellemek maksadıyla İran ile Batı arasında sürmekte olan görüşmeler, medyatik haber-yorumlar, resmi demeçler ve ziyaretlerin aniden sıklaşmasına yol açtı. Söz konusu haber-yorumlar, hem psikolojik savaş hem de müzakereler sürecinde baskı ve yönlendirme aracı olarak kullanılıyor. Dünyaca ünlü Reuters haber ajansı mahreçli …

  Farsça kökenli olan renk sözcüğünün TDK’ya göre anlamı -sözcüğün yan anlamlarını şimdilik bir kenara bırakarak söyleyecek olursak- şöyledir: Cisimler tarafından yansılanan ışığın gözde oluşturduğu duyum. Türkçeye Orta Farsça/Farsçadan geçen sözcüğün aslı –kaynaklardaki biçimiyle- rang (رنگ)’dır. Sözcüğün Sanskritçe rāga sözcüğüyle eşanlamlı olduğu ve özellikle kırmızı rengi vurguladığı da belirtilir.   Antrparantez: Farsçada iki ayrı (a) sesi mevcuttur. Bunlardan biri uzun …

  Kolaj: Independent Türkçe Ekim 1973 Arap-İsrail Savaşı’nın perde arkasına ilişkin ilk iki bölümden sonra, bu kez de savaşın gidişatında hayati bir rol oynamış olan Mısırlı üst düzey politikacı ve milyarder işadamı Eşref Mervan‘dan söz edeceğiz. Ekim Savaşı boyunca MOSSAD’a haber taşıyan Mervan’ın aslında kimin lehine ajanlık-casusluk yaptığı konusu, günümüzde bile tartışmalıdır. Eşref Mervan, hem Arap dünyasında hem de İsrail’de tartışmalı …

İsrail Arşivi’ndeki 1973 Savaşı tutanak ve protokolleri / Fotoğraf: makan.org.il Bir önceki bölümde savaşın Mısır cephesinde yaşananları yazdık. Peki, o sırada İsrail’in askeri ve siyasi cephelerinde neler oluyordu? 1973 Ekim Savaşı hakkında İsrail arşivlerinde bulunan tutanak, belge ve raporlar arasında kamuoyuna açılan evraklar, aslında her şeyin en iyisini bilen, en iyi istihbarat teşkilatına sahip olmasından ötürü “asla yanılmaz ve yenilmez (namağlup) …

Ekim Savaşı anısına Mısır’da dikilen anıt, hatıra fotoğrafı çekmek için bir dekor / Fotoğraf: AFP Günümüze kadar devam edegelen Arap-İsrail savaşlarının (1948, 1956, 1967, 1969-1970, 1973) arka planı hâlâ spekülatif, esrarengiz ve tartışmalıdır. Perde arkasındaki birçok sır henüz açıklığa kavuşabilmiş değil. Savaşan devletlerin ilgili arşivlerinin henüz tamamı açılmadı. Bilindiği gibi bu tür sırlar, resmi veya gayri resmi biçimde peyderpey açıklanmaktadır. …

            POLİS’İN “HEDEFİ KONUMUNDAKİ MAHMUT KONUK” YARGI KISKACINDA 30 yılı aşkın süredir sendikal ve demokratik haklar mücadelesi içinde yer alan, 30 yıldır aynı zamanda İnsan Hakları mücadelesi veren, Hrant DİNK cinayetinden sonra ise rejimin “tabu” saydığı konularda “düşünce ve ifade özgürlüğü” alanında ANKARA DÜŞÜNCEYE ÖZGÜRLÜK GİRİŞİMİ içinde aktivite gösteren, düşünceleri nedeniyle yargılanan herkesle dayanışma içinde …

          3 Aralık 2021   TÜİK tarafından açıklanan büyüme verilerine göre, Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte (Temmuz-Ağustos-Eylül 2021) bir yıl önceki aynı çeyreğine göre yüzde 7,4 oranında daha fazla büyüdü. Büyüme verisinin açıklanmasının hemen ardından, devletin en tepesinden “ekonomideki büyüme hızının beklentileri aşmasının aç kurtlar gibi bekleyenleri şaşırttığı, ancak büyümeyi istikrarsız hale getirmek isteyenlere de izin verilmeyeceği” …

        Türk-İş genel başkanı Ergun Atalay, 1 Aralık’ta başlayacak asgari ücret görüşmeleriyle ilgili olarak, bir rakam telaffuz etmeyeceklerini, hükümetin teklifini beklediklerini söyledi… Asgari ücreti kimin, nasıl belirlediğini bildikleri için bir rakamı telaffuz etmiyorlar… Cumhuriyet döneminde, 1947 yılına kadar işçilerin sendika kurması yasaktı… Esasen her şey yasaktı… 1946 yılında Cemiyetler Kanununda yapılan bir değişiklik, dernek kurmanın önünü açtı …