Genel

                          Özgür Üniversite’nin Mart ayında başlayan bahar dönemi Mayıs ayında yeni seminerler ile devam ediyor. Kayıtların devam ettiği seminer dizileri arasında sinema, fotoğraf, felsefe, siyaset ve hukuk gibi başlıklar dikkat çekiyor. Bahar dönemine ilgi çekici seminer başlıkları ile başlayan Özgür Üniversite’de Mayıs ayı seminerlerinin ilkini Burak Gürel 12 …

Bu yazı Evrensel Gazetesi’nin www.evrensel.net sitesinden alınmıştır. 19. yüzyılda işçi sınıfı mücadelelerinin temel talepleri; çocuk çalışmasının sınırlandırılması, kadınların madenlerde ve geceleri çalışmasının yasaklanması, insanca yaşayacak ücret ve 8 saatlik çalışma süresiydi. 8 saatlik çalışma, bu talepler arasında öne çıkmış ve sınıf mücadelesi için simgesel bir önem kazanmıştır. Bunun iki nedeni vardır: Birincisi çalışma saatlerinin uzun tutulması, o dönemde emek sömürüsünün …

Üniversitelere dair retorikle realite arasında her zaman büyük bir uçurum vardı. Başka türlü söylersek, gerçekte var olan reel üniversite, tevatür edilenden farklıydı. Üniversitelerin özgür tartışma odakları oldukları, her türlü düşüncenin özgürce/sınırsızca tartışılabildiği, yeni ve orijinal fikirlerin filizlenip-yeşerdiği, evrensel bilginin ve bilimin üretildiği, her dönemde toplumun bir kaç adım önünde olan, “bilim yuvaları” oldukları vb… şeklinde yaygın bir tevatür üretilmiş durumdadır. …

Tarihi kısaca hatırlarsak; Latin Amerika’nın sömūrgeciler tarafından “keşfi”, aynı zamanda kıtanın yerli halklarına karşı yapılan būyūk çaplı soykırımların da tarihidir. Başka bir acılı tarih de bu kıtada askeri darbelerin ve cuntaların tarihidir. Kıtada siyasetin dinamiklerini anlamak için kolonizasyon tarihine kadar uzanmak gerekmektedir. Bugün ‘’Latin Amerika’’ olarak tabir ettiğimiz bölge ülkeleri, Avrupa tarafından sömürüldükleri, yine Avrupa’dan ithal virüslerle ve bilumum hastalıklarla …

Sadece İslam Zirvesi, İslam Ordusu ve İslam Polisi gelişmelerinde değil, Irak, Suriye, Libya ve Yemen’deki savaşlarda ve tüm Ortadoğu, Kuzey Afrika ve hatta Sahra-altı Afrika bölgesinde yaşanan çatışmalarda Suudi faktörü hesaba katılmadan ne süreci anlamak ne de soruna bir çözüm yaklaşımı üretmek mümkündür. Suud hanedanının Petrol Krallığını kadınlara ehliyet vermeyen, daha düne kadar çadırlarda yaşayan şeyhlerin petrol satıp körfezde ahlaksızca …

Çevirmenin notu: Savaş esnasında işlenen soykırım, savaş suçu, insanlığa karşı suçları ve bu suçların unsurları arasındaki farklılıkları araştırırken, bir tesadüf sonucu Smedley Butler’ın yazısı ile karşılaştım. Yazının başlığı olan „Savaş Ağır Suçtur“ çok şey söylüyordu. Araştırdığım kavramlarla da bir ilgisi olabilir diye okumaya başlayınca, beklediğim gibi bir yazı olmadığını, İkinci Dünya Savaşı’nın gelişini fark eden yazarın, savaşın kendisinin organize, ağır …

“Materyalist dünya görüşü, doğanın, olduğu gibi, hiç bir şey katmaksızın kavranmasıdır.” Engels, “Yeni toplumun, eski toplumdan, başlayan doğuşu; eski toplumdan, yeni topluma geçiş biçimi; doğal bir tarih sürecidir.” Lenin, “Kurtuluş, tarihsel bir olgudur. Zihinsel bir iş değildir. (…) İlk gereksinmenin kendisi bir kez sağlandığında, sağlama eylemi ve bu sağlama işinden kazanılmış olan alet, yeni gereksinmelere iter. Ve yeni gereksinmelerin bu …

Amerika Birleşik Devletleri, son haftalarda, Amerikan halkının arkasından ve süre giden seçim kampanyasındaki tartışmanın dışında, Çin ile askeri soğukluğunu keskin bir şekilde tırmandırdı. New York Times, Perşembe günü bir başyazıda, Amerika Birleşik Devletleri’nin yakında, Çin’in hak iddia ettiği 12 deniz millik bölgenin içine girecek şekilde, Güney Çin Denizi’nde üçüncü bir “denizcilik özgürlüğü” tatbikatı yürüteceğini bildirdi. Ekim 2015’te ve Ocak 2016’da …

Fikret Başkaya’nın Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto kitabı raflarda…  Gündelik hayatımıza dokunan bir manifesto bu. İçinde yaşadığımız sistemle birlikte kişisel tercihlerimizi de sorgulamamıza yardımcı olan, üretimden tüketime, bireyden topluma, doğadan teknolojiye geniş bir çerçeveyi tartışma olanağı sunan… Nasıl bir ihtiyaçlar hiyerarşisine tabiyiz? “İleri teknoloji” toplumsal ve bireysel olarak bizi ne kadar ilerletti? Geçerli üretim, tüketim ve yaşam tarzı, doğa-toplum metabolizmasını …

  02 Nisan, 2016 ABD ordusunun önemli bir kısmı, onun gizli servisleri ve politikacıları, Irak ve Suriye’de İslam Devletinin yaratılmasında kendi kabahatlerinin olduğunu inkâr etmek istiyorlar. Bu yüzden tarihsel gerçeklikleri aşırı bir şekilde tahrif etmeyi çare olarak görüyorlar. Kendi hatalarını tamamen yok sayan fantastik hikayeler uyduruyorlar.   ABD Merkez Komutanlığı, IŞİD’e karşı savaşmak amacıyla çeşitli ülkelerin askerlerinden oluşan bir koalisyon …

Sanatın nasıl tanımlanabileceǧi yūzyıllardır tartışıldı, hâlâ da tartışılıyor. Sanat kapsamı içine giren ūrūnlerin kapsamı tarihsel olarak genişliyor. Bu da sanatın devrimci bir eylem, bir manifesto olduǧu yönūndeki görūşleri gūçlendiriyor. Sanat, içinde bulunduǧu çaǧa, onun deǧerlerine, tabularına, kurallarına ve sınırlamalarına meydan okudukça gelişti. Bir pisuvarı imzalayarak sergiye gönderen ve reddedilen, kutsal Mona Lisa’ya bıyık çizerek meydan okuyan, tabuları yıkan ve başarı …

   Britanya’daki Bütçe Sorumluluğu Bürosu’nun (OBR), bu ayın başında, Maliye Bakanı George Osborne’un son bütçesinin öngününde yayınladığı rapor, Cameron hükümetinin kemer sıkma gündeminin arkasındaki ekonomik itici güçleri ve bu programa Jeremy Corbyn önderliğindeki İşçi Partisi’nin desteğini açığa vuran bir ışık tutuyor.   Rapor, 2008’deki küresel mali kriz patlamasından yaklaşık sekiz yıl sonra, Britanya’daki ve uluslararası ölçekteki işçi sınıfına yönelik saldırıların …

“Materyalist dünya görüşü, doğanın, olduğu gibi, hiç bir şey katmaksızın kavranmasıdır.” Engels,   “Yeni toplumun, eski toplumdan, başlayan doğuşu; eski toplumdan, yeni topluma geçiş biçimi; doğal bir tarih sürecidir.” Lenin,   “Kurtuluş, tarihsel bir olgudur. Zihinsel bir iş değildir. (…) İlk gereksinmenin kendisi bir kez sağlandığında, sağlama eylemi ve bu sağlama işinden kazanılmış olan alet, yeni gereksinmelere iter. Ve yeni …

    27 Mart 2016 İzmir Resmi ve Gayri resmi Ödül Konuşması… Bilgesu Erenus İzmir 9 Eylül Üniversitesi Sahne Sanatları Bölümü, Suat Taşer Sahnesi’nde gerçekleştirilen ödül töreninde Bilgesu Erenus ödül konuşmasını resmi ve gayri resmi diye adladığı iki bölümde tamamladı: “Emeğin ve emekçinin horlandığı, paranın ve para ilişkilerinin tek değer, sanatın ve sanatçının, giderek toplumdan, yaşananlardan  uzaklaştırılıp, piyasaya düşürüldüğü günümüzde …

Korkaklığı ölüm tanrısı (Thanatos) taşır gibi görünür.Çünkü o (Thanatos), ölüm olarak korku ve kaygı yayar. Ölüm; boşluk, yokluk ya da hiçlik olarak değer ve anlamdan da yoksundur. Böylelikle ölüm Tanrısı (Thanatos), boşluk, hiçlik ve yokluk olarak boyun eğmeyi, yılgınlığı, tehdidi, güvensizliği ve gerilim içeren hertürlü olumsuz duygu durumuna işaret eder olarak gösterilebilir. Savaş istemek korkaklıktır. Çünkü savaş isteyenler her zaman …

Rusya’nın Suriye’deki hava kuvvetlerini çekmesi, IŞİD’in yok edilmesi ve savaşan tarafları müzakerelere zorlamak suretiyle barış görüşmelerine başlanması açısından amacına ulaştığı bir noktada  gerçekleşti. Çıkarları ağır bir şekilde zedelenen Türk yönetimi bu sonuçtan hiç hoşnut değil… Türkiye, başından beri, başlıca yardımı Suudi Arabistan’dan alan İslamcı muhalefete oynuyor. Sözde “Arap Baharını” müteakip ve onu kopya ederek Esad rejiminin çabucak alaşağı edileceği ümidiyle …

Yüz yıllardan beri Amerikan beyaz adamın üstünlük statüsünü sürdürmek ve (küresel bir hegemonya kurmak amacıyla) Amerikan askeri maceralarının haklılığını göstermek üzere başvurulan en önemli propaganda aygıtlarından biri, Amerikan sinema sektörü olmuştur. Hollywood yapımı filmlerde bir konu çok net olarak görülebiliyor: Amerika’nın inşasındaki ırkçılık ve beyaz adamın üstünlük ögeleri o kadar karmaşık halde iç içe geçmiştir ki; karbondaki monoksit misali, ölümcül …

Bu hafta, çeyrek milyondan fazla insanın yaşamına mal olan ve ülke nüfusunun yarısından çoğunu evinden ederek yaklaşık beş milyon insanı sığınmacıya dönüştüren, yedi milyon kişiyi de ülke içinde yerinden eden Suriye’deki savaşın beşinci yıldönümüne işaret ediyor. Ulusal ekonomi, Suriyelilerin yarısının işsiz olması ve nüfusun yüzde 85’inin yoksulluk içinde yaşaması ile birlikte, paramparça edilmiş durumda. Ülkenin büyük kısmı, elektrik santrallerine ve …

Güney Amerika’da 2000’li yıllardan itibaren yükselen “sol” ya da “ilerici” görūnūmlū hūkūmetler bir bir seçimleri kaybediyor yada gūçlerini būyūk ölçūde yitiriyorlar. Son olarak Arjantin’de popūlist “Kirschnerism”  sona erdi ve neoliberal muhalefet seçimleri kazandı. Neoliberal hūkūmetin ilk işi Mayıs Anneleri Derneǧi’nin başkanına dava açmak oldu. Venezūela’da yapılan yasama seçimlerinde muhalefet ezici çoǧunluǧu kazandı. Benim de çeşitli yönlerden eleştirdiǧim Bolivarist hūkūmet, bu …

Gelişmekte olan küresel ekonomik, politik ve askeri yapılandırmaların (configurations) haritasını çıkarmak, dinamik haldekibazı politika eksenleriyle birlikte ülkelerin ve bölgelerin de incelenmesinigerektiriyor: Kapitaliste karşıanti-kapitalist, neo-liberale karşı anti-neo-liberal, kemer sıkma politikasıkarşıtı politika.Savaş komuta merkezleri ve savaş bölgeleri; siyasal değişimler ve sosyo-ekonomik devamlılık; Yeni Dünya Düzeni ve politik çürümüşlük. Konunun bazı boyutlarında çakışma meydana gelirken, diğer yandan da küresel güç ilişkileri karşısına yerel …

Andre Vltchek Global Research,  26 Şubat, 2016 Filozoflar, batılı küresel rejim tarafından susturuldu; birçok büyük, modern felsefe kitlelerden gizlendi. Geriye yüzeysel, etkisiz, yersiz ve anlaşılmaz bir felsefe kaldı: çok küçük sayıda entelektüel snobun uğraştığı modası geçmiş, aptalca bir teorik alan. Felsefe önceleri, insanlığın entelektüel edinimlerinin içinde  değeri en yüksek bir  mücevher gibiydi. Daha iyi bir dünya için verilen mücadelelerin neredeyse …

  NASIL KAYIT YAPTIRACAKSINIZ ? TIKLAYINIZ     ÇİN’DE DEVRİMLER VE KARŞI-DEVRİMLER Burak GÜREL  Bu seminerler dizisinde Çin’in ekonomik, toplumsal ve siyasal dönüşümü sınıf mücadeleleri temelinde ve uzun dönemli bir perspektif ile incelenecek. 1949 Çin Devrimi’ni hazırlayan koşullar, devrimin başarıları ve başarısızlıkları, kapitalizmin restorasyonu ile ülkenin güncel toplumsal ve siyasi çelişkileri ele alınacak. Devrim Öncesinde Çin Çin Devrimi’nin Öznel Koşulları  …

Bundan yirmi yıl önce, Avusturya’nın Burgenland eyaletine bağlı Oberwart adlı şehrin bir mahallesinde bomba patladı. 5 Şubat 1995’te meydana gelen patlamada Peter Sárközi, Josef Simon, Ervin ve Karl Horvath adlı Roman yurttaşlar yaşamını yitirdi. Anılan yer şehrin kenarında ve Romanların meskun olduğu bir mahalleydi. Orada oturanlar, mahallenin hemen yanından başlayan tarla yolunu aynı zamanda gezinti yeri olarak kullanırdı. Gece yarısı …

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 37.Başkanı Richard Nixon’un (1969-1974) Danışmanı Henry Kissinger 1969 yılında Kamboçya’ya “masif” bir bombalama yapılması için verilen talimatı aşağıya iletirken “Hareket halinde olan herhangi bir şey üzerinden uçan her bir şey” bombalanacak diye açıklama yapmıştı. Mevcut Başkan Barack Obama Barış Nobel Ödülünü aldıktan bu yana Müslüman Alemine karşı yedinci savaşını sürdürüyorken ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande’ın da …

Bireylerin özgür olmadığı toplumda, bağımsızlığını yitirmiş ve  haliyle barışık her birey, öteki tarafından pohpohlanmaya ihtiyaç duyar. Soytarı bu ihtiyacı giderdiği için halkın büyük çoğunluğu tarafından olumlanır. Soytarının aşağılanmayı olanaklı kılan hali; kendine yabancılaşmış insanın aşağılanma haline ilişkin teselli olanağıdır. Güç karşısında diğer insanların ne hale/kılığa girebileceğini somut olarak gösterdiği için, soytarı; ciddi, güler yüzlü, sert, yumuşak, sol, sağ, liberal, muhafazakar; istisnasız her efendiye …

Cumhuriyet 29 Ekim 1923’de “kuruldu”. Nasıl “kurulduğu” ne olduğundan bağımsız değildi. Kavramın gerçek anlamındaki Cumhuriyetle [res publica] bir ilgisi yoktu. Sadece o tarihten sonra “Eski Rejim” yeni adıyla çağrılacaktı. Cumhuriyetin kurulmasında halkın [res publica’nın] bırakın bir dahli olmasını, kuruluştan [ilânından densin] haberi bile olmamıştı. Elbette haberi olmayan sadece halk değildi. Mustafa Kemal Nutukta “kuruluş” hikayesini şöyle anlatıyor: “Yemek esnasında; yarın …

Batı âleminde ismi en çok rağbet gören lider Sir Winston Churchill’in ölüm yıl dönümü 24 Ocak 2016, Pazar günü. İngiltere’nin mevcut Başbakanı David Cameron Churchill’i anarken “bütün zamanların en büyük Başbakanı ”diye ifade etti ve  “Britanya halkı daha yakınlarda gelip geçen en büyük Britanyalı olarak Churchill’i seçti” diye de açıkladı. İngiltere’de okutulan ders kitaplarında Churchill hakkında bilgi verilirken “daha önce …

Dünya Sosyal Forumu, alternatif küreselleşme hareketi yanlılarının dünyada yürütülecek kampanyaları düzenlemek, stratejileri belirlemek ve dünyadaki gelişmeleri değerlendirmek için yılda bir kez düzenledikleri kūresel çapta bir etkinliktir. İlk Dünya Sosyal Forumu 25 Ocak-30 Ocak 2001 tarihleri arasında Porto Alegre`de düzenlendi. 15 yıl sonra tekrar aynı kentte düzenlenen etkinlik 19-23 Ocak 2016 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Forum, “Başka bir dünya mūmkūn” sloganıyla “Barış, …

Özerklik üniversite için vazgeçilmezdir. O kadar ki, “özerk değilse üniversite değildir” denecektir. Kendi kendini yönetemeyen bir kurum üniversite adını hak etmez… Fakat, devlet ve sermaye karşısında özerklik önemli olmakla birlikte, yeterli değildir. Veya aynı anlama gelmek üzere, özerklik bir şekil sorunundan ibaret değildir. Özerk üniversite, özgür düşünceyi, eleştirel düşünceyi içselleştirmiş,bilim namusuna ve entelektüel dürüstlüğe sahip akademi üyelerini varsayar. Aksi halde, …

Ortadoğu’da yaşanan sosyal kargaşa şu ana kadar, büyük çoğunlukla Sünni halktan oluşan ülkeler arasında (Türkiye, Mısır,Suriye ve Libya) yalnızca Suudi Arabistan’daolumsuz bir siyasal etki yaratmadı. Ancak, Yemen’de sürdürülen savaş bataklığı nedeniyle ve Şii lider El-Nimr’in idam edilmesinden sonra İran ile Suudi yönetimleri arasında tırmanan gerilim ile birlikte,(ilk Suudi devletinin kurulduğu ve Vahhabi mezhebiyle ittifakın başlandığı) 1744 yılından beri ülkenin sahibiolan …

2016 yılına girerken bir gazetemiz, “2015, seni hiç özlemeyeceğiz!” diye başlık atmıştı. Yoksa bu bir yanılgı mı olacak? Baksanıza 2016’nın daha ilk günlerinde, kafalarda “acaba?” diye sorular tınlamaya başladı. Gerçekten de günlerdir Güneydoğu’dan gelen iç karartıcı haberler yetmiyormuş gibi, dün de Suriyeli bir intihar komandosunun Sultanahmet’te, turistlere karşı gerçekleştirdiği kırımla sarsıldık. Çok planlı olduğu anlaşılan bu suikastta adeta bir taşla …

Geçtiğimiz haftalarda her bir ulus bir diğerinin ardından, İslam Devleti ya da DAEŞ’e karşı mücadele görüntüsünde, hatalı bir şekilde hindi avı olarak gördükleri Suriye’deki savaşa dahil olmak için can atıyordu.Cevabı en çok merak edilen ve  fakat cevabından en çok da korkulan soru: bu savaş çılgınlığı nereye varacak ve tüm gezegenin, dünyayı yok edecek bir  dünya savaşına doğru sürüklenmesinin önüne nasıl …

NATO ittifak teşkilatının doğuya doğru genişleme kaydetmesinin iki işlevi var: Bir yandan, Rusya’nın askeri olarak çevrelenmesi ve Doğu Avrupa ülkelerinin Rusya ile güç birliğine gitmesini engellemek söz konusu iken, diğer yandan da, Avrupa Birliğinin (AB) dünya siyasetinde politik bir rol oynaması değil de, sadece, ekonomik alanda bir rol oynamasına yönelik AB’ye katılımda gelişme kaydetmek. Son etap ülke; Montenegro. Kuzey Atlantik …

Barış nedir sorusu, barışın neliğini söz konusu eder. Barışın neliği demek, barışın belirleyici özelliklerinin neler olduğunun betimlenmesi anlamına gelir ki, barışı belirleyen başkaca neden ve nasılları inceleyen deneyimsel, bilgisel ve bilimsel tüm başka alanların bilgileri üzerinde yeniden düşünmek ve asıl belirleyenin ne olduğunun bulunması barışın tanımını vermek demektir. Barış; çatışmasızlık, uzlaşma kültürü, karşılıklı tanınma ya da tekil-tikel karşılaşmaların tam örtüşmesi …

  Hem aydın olduklarını söylüyorlar ya da duyuruyorlar hem de yerli yersiz ya da fırsat buldukça “ortaçağ karanlığı” diye bir şeyden sözediyorlar. Cahilliğin uç noktasında çadır kurmak değil de nedir bu? Hem kendini aydın sayacaksın hem de insanlığın bir çağını kökten mahkum edeceksin, onu kafana göre tarihten oyup çıkaracaksın. Ortaçağ karanlığı diyene o senin karanlığındır demek gelir içimizden. İnsanlığın durgunluk …

RUSYA KRİZİ: “ŞARK MESELESİ”NİN YENİDEN DOĞUŞU MU? TANER TİMUR “Çar, Sultana karşı!”… “Rus uçağı tuzak mıydı?”.. İşte size son günlerde çıkan iki yazının başlığı.. Birbirlerine ters gibi görünseler de aslında birbirlerini tamamlıyorlar. Birincisi Londra’da yayınlanan The Economist dergisinde (5 Aralık) çıktı; ikincisini ise Yeni Şafak gazetesinde (8 Aralık) okuduk. Çar ve Sultan? İster istemez 19. yüzyılı ve bu yüzyıla damgasını …