Perşembe , 22 Mayıs 2025

OzgurUniversite

” Felaketler  ve yıkım geliyorum diyor”- Fikret Başkaya ile kapitalizm ve ekolojik kriz üzerine söyleşi.-Emrah A. Dağıstanlı

  Ekolojik krizden ne anlaşılıyor. Ekolojik kriz dendiğinde aslında ne kastediliyor?  Ekolojik krizden biyolojik çeşitliliğin azalması, doğal kaynakların tükenmesi, küresel kirlenme ve tabii “iklim krizi” veya “atmosferin ısınması” anlaşılıyor…   O halde bu krizlerin gerisinde ne var? Neden böyle bir tablo ortaya çıktı?   Bu durumun gerisinde kapitalizm var, zira kapitalizm insana ve doğaya zarar vermeden yol alamaz. Kapitalizm akla, …

Devamı »

Helâlci sendika Konfederasyonu… – Fikret Başkaya

İki yılda bir Ağustos ayında, memur sendikaları konfederasyonları ve hükümet tarafından bir oyun sahneliyorlar. Aslında devletin sahnelediği oyunda sendika konfederasyonları figüran olarak kullanılıyor demek daha doğru. Sendika konfederasyonları ücret artışı da dahil bir dizi talep ileri sürüyor, daha doğrusu sürüyormuş  gibi yapıyor. Hükümet de o talebi dikkate alıyormuş gibi yapıyor ve sonuç her zaman hükümet tarafından önceden belirlenmiş “ücret artışının” …

Devamı »

Şeriat soslu neo-faşist tırmanışı durdurmak! – Fikret Başkaya

  Bir AKP militanı, “yeni bir devlet kuruyoruz, kurucusu da Tayyip Erdoğan” dedi. “Olur mu öyle şey!” türü tepkiler ortalığa saçıldı. Oysa, AKP militanı gerçekte yapılanı, yapılmakta olanı dile getirmişti. Zira, yeni bir devlet inşası, başta türlü söylersek, devleti dönüştürme süreci çoktan başlamıştı ve hızla yol almaya devam ediyor. Türkiye’deki rejim şu an itibariyle despotik özellikler de taşıyan dinci-faşist bir …

Devamı »

Ağustos silahları – Alex Lantier

  17 Ağustos 2017 Yazın son haftalarına girerken, on binlerce NATO ve Rus askeri Avrupa genelinde düello türü savaş oyunlarına katılıyor. Silahların Ağustos 1914’te Avrupa’da I. Dünya Savaşı’nın patlak verdiğini duyurmasından yaklaşık yüzyıl sonra, dünyanın başlıca nükleer güçleri arasında birden çok askeri parlama noktasında çatışma çıkmasının koşulları yaratılıyor.   ABD uçak gemisi George H. W. Bush, Kuzey Denizi’ndeki “Sakson Savaşçı” …

Devamı »

KATLEDİLDİĞİMİZ SURUÇ’LA ÇOĞALDIK[*] – TEMEL DEMİRER

    “Başkaları için kendinizi unutun, o zaman sizi de hatırlayacaklardır.”[1]   “Suruç Olayı” dedikleri bir katliamdır; Suruç’ta katledilenler kardeşlerimiz; bizden kopartılarak alınan Uğur Özkan, Kasım Deprem, Polen Ünlü, Hatice Ezgi Sadet, Cemil Yıldız, Çağdaş Aydın, Nazlı Akyürek, Fikriye Ece Dinç, Mücahit Erol, Murat Yurtgül, Emrullah Akhamur, İsmet Şeker, Okan Pirinç, Nartan Kılıç, Ferdane Kılıç, Serhat Devrim, Met Ali Barutçu, …

Devamı »

EMEKÇİLER, İŞSİZLER, YOKSULLAR NEREDE?[1] – SİBEL ÖZBUDUN

“Başkasının hayallerine tutsak olursanız belanızı bulursunuz.”[1]   Maltepe sahilindeki miting alanına açılan yollardan birinin kenarında durmuş, önümüzden akan kalabalığı izliyoruz. Kadın-erkek, çoluk-çocuk, İnsan seli. Etkileyici… Ellerinde Türk bayrakları, “adalet” pankartları, Mustafa Kemal’li sancaklar. Bulutsuz, sıcak bir yaz günü, bir pikniğe, deniz kenarında hava almaya gidiyormuşça bir gamsızlık, bir neşe… Arada bir – bizim gibi miting kıdemlilerinin hemen fark edeceği bir …

Devamı »

İşçi sınıfının ve dünya halklarının Enternasyonalini yeniden inşa etmek zorundayız

Samir Amin     Dünya sisteminde; yerel ve uluslararası, ekonomik ve askeri, toplumsal ve kültürel olmak üzere tüm boyutlarda inanılmaz ölçülerde bir iktidar merkezileşmesi oldu. Aşağı yukarı bin tane dev şirket ve yüzlerce finans kuruluşu kendi aralarında karteller oluşturdular ve ulusal ve küresel üretim sistemlerini taşeron statüsüne indirgediler. Bu yolla, finans oligarşileri, emekten ve kendi özel çıkarları için rant üretricilerine …

Devamı »

Kriz değil, çöküş… – Fikret Başkaya

Kapitalizm, İkinci emperyalist savaşın (1939-1945] ardından yaklaşık 30 yıl sürecek bir yükselme dönemine girdi. Kâr oranları, verimlilik ve üretimde önemli artışlar kaydedildi. Bu döneme Fransız iktisatçıları “şanlı otuzlar” diyecekti… Fakat balayı uzun süremezdi, zira krizler kapitalizmin mantığına ve işleyişine içkindir. Kapitalizm krizsiz yapamaz, yağmur bulutta ne kadar içerilmişse, kriz de kapitalizmde o kadar mündemiçtir… 1970’li yılların ortalarından itibaren (1974-75) kriz, …

Devamı »

ABD derin devleti dünyanın geri kalanına karşı*

  Thierry Meyssan   ABD’deki egemen sınıf, Başkan Trump’ın tetiklediği uluslararası değişikliklerin tehdidi altında olduğunu düşünüyor. Trump’ı Kongrenin vesayeti altına sokmak için güç birliği yapmış durumdalar. Kongrede oybirliğiyle onaylanan bir yasayla, Kuzey Kore, İran ve Rusya’ya karşı yaptırım uygulanması ve Avrupa Birliği ve Çin’in yatırımlarının engellenmesi kararlaştırıldı. Kongre için, Başkan’ın işbirliği ve kalkınma siyasetinin durdurulması ve Wolfowitz’in yüzleştirme ve egemenlik …

Devamı »

Köşeye sıkışan Trump faşizan tabanını güçlendirmek için homofobi kartını oynuyor*

Eric London   Trump yönetiminin lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel (LGBT) bireylerin demokratik haklarına yönelik saldırısı, gerici bir siyasi stratejinin hayata geçirilmesidir. O, faşist bir hareketin gelişmesini teşvik etmek için, homofobik histeri, dinsel bağnazlık, polisin kutsanması ve yabancı düşmanı Amerikan milliyetçiliği söylemlerini birleştirmeyi amaçlamaktadır.   Aralıksız kriz içinde darmaduman olan Trump yönetimi, demagog başkanın etrafında dönen ve mevcut iki partili …

Devamı »

OHAL KOŞULLLARINDA SANAT Ya da İKTİDARIN VE SERMAYENİN İĞDİŞ ETTİĞİ SANAT

Adil Okay   “Öncelikle sanat siyasidir çünkü mekânın, görünürlüğün ve yaşanırlığın dağılımını yeniden biçimlendirir. (…) Sanat siyasaldır çünkü sosyal tahakkümün biçimlerini yapılandıran zaman ve mekânın sıradan koordinatlarını askıya alarak belli bir algısal modeli biçimlendirir.”[i]  Jacques Ranciére   Ranciére’in görüşlerine katıldığımı söyleyerek başlayayım ve konuyu açayım. Tabi ki siyasetle sanat birbirinden bağımsız değildir. Sanat siyasete, siyaset sanata bazen açık, bazen dolaylı …

Devamı »

ABD Kongresi Rusya’ya yaptırım tasarısını ezici çoğunlukla kabul etti* – Joseph Kishore

28 Temmuz 2017 ABD Temsilciler Meclisi, Salı günü, Rusya’ya, İran’a ve Kuzey Kore’ye yeni yaptırımlar getiren ve Trump yönetiminin bunları kaldırma gücünü sınırlayan bir yasa tasarısını ezici çoğunlukla kabul etti. ABD ile başlıca rakipleri (yalnızca Rusya değil, Avrupa’daki emperyalist güçlerle de) arasındaki jeopolitik anlaşmazlıkları önemli derecede arttıracak olan tasarı 419’a karşı 3 oyla geçti. Tasarı, şimdi, Haziran ayındaki bir önceki …

Devamı »

Trump CIA’in Suriye “devrimi”nden elini çekiyor* – Bill Van Auken

Trump yönetiminin Suriye’deki İslamcı milisleri eğitme, silahlandırma ve hatta maaşa bağlama biçimindeki beş yıllık şeklen örtülü CIA operasyonunu sona erdiriyor olduğuna ilişkin, ilk kez 19 Temmuz’da Washington Post tarafından yayınlanan haberler, Trump ile Moskova arasında “gizli anlaşma” olduğu suçlamaları üzerinden Washington’da sürmekte olan şiddetli siyasi savaşı daha da körükledi.   Silahlı Hizmetler Komitesi’nin Cumhuriyetçi başkanı Senatör John McCain, beyin kanseri …

Devamı »

EN AZ 17 DEVLETİN BULAŞTIĞI BİR YASADIŞI SİLAH KAÇAKÇILIĞI ŞEBEKESİ-Suriye’ye karşı milyarlarca dolarlık silah- Thierry Meyssan

Yedi yıldan beri milyarlarca dolarlık silah yasadışı bir şekilde Suriye’ye sokuldu; sadece bu somut veri bile savaşın bir demokratik devrim olduğuna ilişkin anlatımı yalanlamaya yetmektedir. Birçok belge bu kaçakçılığın, önce Başkanı olduğu CIA aracılığıyla devlet adına, ardından da özel olarak üst düzey memurların yardımıyla KKR adlı finans şirketi üzerinden olmak üzere General David Petraeus tarafından örgütlendiğini ortaya koymaktadır. Böylece başlarda …

Devamı »

AYDIN/ ENTELEKTÜEL MESELESİNE DAİR[1] – TEMEL DEMİRER

“Entelektüelin görevi iktidara hakikâti söylemektir.”[2]   Aydın/ entelektüel konusunda epeyce yazdım.[3] Yazdıklarımın tümü, elbette taraflıydı. Yeri geldi belirteyim, sınıflı bir toplumda “tarafsızlık” yaygaralarını kaale almayan birisi olarak: Marguerite Duras’nın, “Politik değilseniz, entelektüel de olmazsınız!” Albert Camus’nün, “Entelektüel, aklı kendisini gözleyen kişidir”![4] Harvey Cox’un, “Aydının görevi her zaman ‘Başka türlü düşünmek’tir. Bu asla bir sapkınlık değildir. Toplum için kesinlikle gerekli bir özelliktir”! …

Devamı »

AKP’NİN EĞİTİM SİSTEMİYLE İMTİHANI[1] – SİBEL ÖZBUDUN

“Ne zaman kültür sözcüğünü duysam, elim tabancamın kabzasına gidiyor.”[1]   Söze şu saptamayla başlamalı: İktidarını sağlama alıp “demokrasi, liberalizm, AB’ye uyum” gibi retorikleri bagajından boşalttığından beri, AKP’nin eğitim politikası iç içe geçmiş iki eksen etrafında biçimleniyor: İslâmîleş(tir)me ve piyasalaştırma… Bunlar, kimilerinin öne sürdüğü üzere, birbirini dışlayan ya da nötralize eden kutuplar değil. Pek çok liberal yazar, AKP’nin kapitalizm sevdasının partinin …

Devamı »

Bu Popülizm Değil – John Bellamy Foster

    Trump Yönetiminin Kabine Toplantısı (2017-03-03) John Bellamy Foster,  Monthly Review’un editörüdür. Ben güç siyaseti ile ilgileniyorum—yani söylemek istediğim, bana faydalı görünen her aracı, toplumsal ve ahlaki kurallar açısından en ufak birkaygı taşımadan kullanırım. —Adolf Hitler1   Donald Trump’ın, Amerika’nın başkanı olarak yükselmesi çoğunlukla “sağ popülizmin”, ya da kısaca   “popülizmin” zaferi olarak değerlendiriliyor. 2 Popülizm sözcüğü; belirli, sağlam bir  …

Devamı »

Fikret Başkaya: Gezi Parkı ve Hayır Bloğuyla toplumun yarıdan çoğu Erdoğan rejimine karşı olduğunu ortaya koydu- Röportaj: Politikyol

  Özgür Üniversite Kurucusu ve Başkanı Fikret Başkaya ile Politikyol Dosya kapsamında “Hayır’ın Yol Haritası”nı konuştuk. Başkaya, Hayır’dan sonraki süreci ve Adalet Yürüyüşü’nü değerlendirdi. CHP’nin Adalet Yürüyüşü hakkında ne düşünüyorsunuz ve sizce bu yürüyüş nasıl bir sürece evrilmeli? Bu yürüyüş önemli. Resmin netleşmesini sağlayan bir eylem. Aslında bu yürüyüşün bir yol açıcı, bir başlangıç niteliği kazanması gerekiyor, ki, kazanmalı ve …

Devamı »

İslam ve genişletilmiş Ortadoğu’da klerikalizm* – Thierry Meyssan

Batı’da « İslam ve demokrasi muhasebesi » ya da « İslam ve laiklik » konusunu işlemek adettendir. Ortaya atılan bu sorunsallar İslam’ın doğası gereği klerikal olduğu izlenimi vermektedir. Dolayısıyla da İslam bir din değil ama bir siyasi akımdır. Böylece en « radikal » Müslümanlar teröristtirler ya da tersi. Oysa bir aydan beri, halkının çoğunluğu Müslüman olan genişletilmiş Ortadoğu, bu dinin …

Devamı »

Başkaya: Büyük insanlık elini çabuk tutmalı – Röportaj: Ahmet Külsoy

1930 ve 1980’den farlı olarak ‘nihai bir kriz’ yaşandığını belirten Doç. Dr. Fikret Başkaya “Kapitalist sistem kendi dışındaki bir sınıra da toslamış bulunuyor” dedi. Devrimlerin ne zaman patlayacağının bilinmeyeceğini belirten Başkaya “Büyük İnsanlığın elini çabuk tutması gereken kritik bir kavşaktayız” yorumunda bulundu.    Avrupa’da son yıllarda bir çok seçim gerçekleşti. Seçimlere katılım oranı düşük kalırken, merkez sağ partiler yerlerini sağlama …

Devamı »

TOTALİTERLEŞMEYE, İHVAN’LAŞMAYA KARŞI[*] -SİBEL ÖZBUDUN

“Uygarlığın seviyesini ölçmek için, kadının hayat şartlarına bakın.”[1]   Olan (ve ne yazık ki “bitmeyen”)i, salt ve bağlamından kopartılmış bir “eril şiddet” klişesiyle açıklama ve/veya bir erkek(ler)- siyasal iktidar ortak komplosu olarak görme kolaycılığından sıyrılırsak;[2] AKP iktidarının Türk ortalamasının en olumsuz vasıflarını su yüzüne çıkardığını söyleyebiliriz: aydın nefreti, kendinden güçsüz karşısında dayılanma, güçlüye yaltaklanma, farklı olana güvensizlik, aşağılık kompleksine belenmiş bir …

Devamı »

Cüppeli Ahmet hoca bir istisna değil – Fikret Başkaya

” İşçi çıkarılınca kıdem tazminatı almak caiz midir? şeklindeki soru üzerine, Ahmet Mehmet Ünlü, “Caiz değil. Çünkü, kıdem tazminatı hakkı değil, maaşını almış. Kendi çıksa alamıyor, adam çıkarırsa alıyor. Hakkı olsa kendi çıksa da alması lâzım. Demek ki hakkı değil” demiş. Tepkiler hocaya yönelik ama asıl önemli olan böyle bir sorunun sorulabiliyor oluşudur. Zira bu soru, işlerin nereye vardığını, dinci …

Devamı »

İşçiler, sendikalar, kıdem tazminatı… / Fikret Başkaya

Kapitalizm 1910’lu yılların başında ‘yapısal krize’ girdi. Krizden ancak iki emperyalist savaş sonrasında çıkabildi. “Otuz yıl savaşlarının” ardından yeniden yükselme dönemine girdi. Aslında süreç: Kriz-savaş-yeniden yapılanma şeklinde tezahür etti. Bu arada kapitalizmin tarihinin en büyük krizlerinden biri, “Büyük Buhran” (1929-1932) da yaşandı. İkinci emperyalist savaşın ardından sistem, yaklaşık 30 yıl sürecek istikrarlı bir genişleme dönemine girdi. Bu durum bir kaç …

Devamı »

Almanya Asya’ya dönüyor / Johannes Stern

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Pazar günü Bavyera’daki bir bira çadırı etkinliğinde yaptığı konuşmada ABD’nin artık güvenilir bir müttefik olmadığını ve Avrupa’nın kendi göbeğini kesmek zorunda olduğunu ilan ederek, Atlantik ötesi ilişkilerde geçtiğimiz hafta yapılan NATO ve G7 zirvelerinde gözler önüne serilen tarihsel krizin açıkça üzerine gitmişti. Bu yönelimin bir boyutu, Berlin’in Asya ile siyasi ve ekonomik bağlarını sistematik olarak genişletmesinde …

Devamı »

NATO zirvesine Avrupa ile Amerika arasındaki anlaşmazlık yön verdi – Johannes Stern

  ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk Avrupa gezisi, NATO ittifakı içindeki derin çatlağı gözler önüne serdi. Dünkü [25 Mayıs] NATO zirvesinde, tüm üyelerin savunma harcamalarını gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 2’sine çıkarmaları ve ittifakın ABD önderliğindeki IŞİD karşıtı koalisyona katılması konularında resmen anlaşmaya varıldı. Bununla birlikte, emperyalist güçler arasındaki, özellikle de ABD ile Almanya arasındaki anlaşmazlıklar artık o kadar keskin …

Devamı »

« Latin Amerika baharları » na doğru / Thierry Meyssan

Latin Amerika’da kaygı büyüyor: Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık, « Arap Baharları »na benzer bir « bahar » hazırlığı içerisindeler. Tabi ki bu kez halkları dinsel olarak bölerek savaşı yaygınlaştırmak değil –Latin Amerikalıların hemen hemen tümü Hıristiyandır-, ama yerel kimlik unsurlarının kullanılması söz konusudur. Oysa hedef yine aynıdır: basit bir hükümet değişikliği değil, emperyalizme karşı her türlü direniş olasılığını …

Devamı »

“CULPA VACARE MAXIMUM EST SOLATIUM”[1]-TEMEL DEMİRER

“Her insan herkes karşısında her şeyden sorumludur.”[2]   Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2016/109 no’lu dosyası ya da kamuoyundaki yaygın adıyla “Ayşe Öğretmen Davası”ndan ötürü karşınızdayım.[3] İddia makamı esas hakkındaki mütalaasında: “Her ne kadar sanıklar… Temel Demirer… haklarında terör örgütü propagandası yapmak suçundan cezalandırılmaları talebiyle kamu davası açılmış ise de… Ayşe Çelik’in show programında geçen konuşmasının içeriğinin suç unsuru bulunmadığına …

Devamı »

Kadima! En Marche! – Thierry Meyssan

Fransızlar, arka arkaya bir CİA ajanını ve Körfez emirliklerinin memurunu Cumhurbaşkanı olarak seçtikten sonra, bu kez bir İsrail ürünüyle üçüncü kez kazıklandılar. NATO, Rotschild Ailesi, CAC40’a dahil tüm şirketler ve tek ses basın tarafından desteklenen bir adaya oy vererek faşizm hayaletini uzaklaştırdıklarını sanıyorlar. Yaptıkları hatanın farkına varmanın çok uzağında, hala hipnozun etkisi altındalar ve genel seçimler sonuçlanmadan da uyanmaları beklenmiyor. …

Devamı »

Yol haritası veya alternatif programın gerekliliği – Fikret Başkaya

16 Nisan şaibeli referandumu AKP karşıtı önemli bir potansiyelin varlığını gösterdi. Onca baskı, şiddet yalan-dolan, dalavereye, tüm devlet imkânlarının evet lehine seferber edilmesine, son derecede eşitsiz koşullara rağmen “hayırı” sandıkta değil, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) mahallinde hileyle yenebildiler. Reel olarak kaybettiler. Kazanan taraf “hayır cephesi” oldu. Meşruiyeti daha baştan tartışmalı bir referandumdu. Zaten toplumun yarısının  reddettiği bir anayasa, problemli olmaktan …

Devamı »

Trump Suriye’de Rejimi Değiştirmek İstiyor, ABD’nin Başını Çektiği Savaş Yemen, Afganistan ve Güney Sudan’a Uzanıyor

Stephen Lendman Global Research,25 Nisan 2017 Obama Mart 2011’de Suriye’nin egemenliğini ortadan kaldırmak ve Esad’ın yerine Batı yanlısı kukla bir yönetimi başa geçirmek amacıyla bu ülkeye  karşı savaşı başlattı. Trump ise vites yükseltti. Savaşı tırmandırdı, ABD bombardımanını artırdı ve sahadaki ABD kuvvetini iki katına çıkardı ve daha fazlasının da gelmesi muhtemel görünüyor.. Trump’ın son derece tehlikeli bu savaş planı Rusya’yla …

Devamı »

BARIŞ İÇİN ya da VİCDANA ÇAĞRI… – Çetin Veysal

Ortak eylemleri ve ortak yaşam tarzları olmayanların, ortak düşünceleri de yoktur.           Bugünlerde egemen olan iktidar odaklarının darbe ya da FETÖ ile mücadele adı altında gerçekleştirdikleri, ancak temel haklar ve özgürlükleri gasp ya da ihlal eden politik adaletsizliklerin yöneldiği düzlemin bir parçası da, “Barış İçin Akademisyenler” grubu olmuştur. Yalnızca toplumsal barış ve demokrasi amacında olan bir …

Devamı »

“Radikal olmak, sorunları kökeninde ele almaktır” – Fikret Başkaya

Fikret Başkaya ile söyleşi Ahmet Külsoy Ahmet Külsoy: Emperyalist  – Kapitalist  sistem , son çeyrek yüzyılda  başta işçi sınıfı olmak üzere tüm emekçi  sınıflara , küçük esnaf ve üreticiye  fütursuz  ahlaksızca  savaş açtı.  Yıllarca   mücadele edilerek  kazanılmış ekonomik demokratik  hakları  geri almak istiyor. Örneğin kıdem tazminatına  saldırıyor, iş güvencesini ortadan  kaldırmak istiyor. Daha da önemlisi , sağlık ve sosyal güvenlik …

Devamı »

1 Mayıs; Emekçi Sınıfı Mücadelesinin kısa bir tarihçesi – Rob Swell

Milyonlarca emekçi ve genç, uluslararası işçi sınıfı dayanışma günü olarak, 1 Mayıs Bayramını kutlamak üzere küresel düzeyde sokaklara çıkmış olmaları nedeniyle dünya çapında kapitalizm krizi gelişmelerine göre ortak hedeflerimizi yeniden değerlendirmeliyiz. Yüz yıldan fazla bir süredir, on milyonlarca insan, dünyamızı zulüm, savaş ve yoksulluktan kurtarma kararlığını gösterme iradesini defalarca dile getiriyorlar. 1917 Ekim Devrimindeki Rus işçi sınıfı zaferi toplumun sosyalist …

Devamı »

Küresel popülizmin kanlı yükselişi – Alfred W. McCoy

Siyasi bir hareketin şiddet politikasıyla “düşman” izini sürmesi 2016 yılı dünya siyasetinde, farklı ülkelerde, küresel olağanüstü siyal bir durum baş göstermeye başladı. Sözde demokratik ulusların toleransından faydalanan popülist yeni bir lider nesli, eşzamanlı olarak ve şaşırtıcı bir hızda, iktidara yükselerek siyaset sahnesine çıkmış oldu. Küresel düzeydeki bu yeni lider kuşağı, iktidara çıkma yolunda, küreselleşmenin halklara getirdiği sosyal maliyetleri konusunda kamuoyunda …

Devamı »

Yönetemiyorlar, yönetemeyecekler… – Fikret Başkaya

“İnsan, iyiyle kötüyü birbirine karıştırdığında, Tanrılar ruhunu öylesine feci bir felakete sürüklerler ki, artık felaketin farkına varmak için çok az zamanı kalmıştır.”                                                                                               Sophocles, [Antigone] Kapitalist toplumda mülk sahibi sınıfların (sermaye sahiplerinin) beş yönetim biçimi vardır: Klasik parlamenter demokrasi, sosyal demokrasi, asker-polis diktatörlüğü, Bonapartizm ve faşizm. 1980 sonrasında neoliberal küreselleşmenin dayatılmasıyla sosyal demokrasi gündemden düştü. Şimdilerde klasik parlamenter demokrasi de …

Devamı »

Irak işgali 2003, İran’ı işgal 2018 – Eric Zuesse

Donald Trump’ın ABD Başkanlığı ilk gündeme geldiğinde, Başkan Barack Obama’nın postal izinde, Suudi Hanedanlığı yanlısı, son derece köktenci, Şiilik (özellikle İran başta olmak üzere) ve Rusya karşıtı bir politika izleyeceği gittikçe belirginleşmeye başlamıştı zaten. Obama ve Trump yönetimleri özünde aynı askeri strateji etki alanına sahipler:  Daha fazla cihatçı sahaya sürmek, daha fazla işgal, daha fazla savaş ve herkesin daha az …

Devamı »

Yalan – Fikret Başkaya

Toplumun sınıflara bölünüp, devletin ortaya çıktığı dönemden sonra, yalan, hile, dalavere, aldatma, yanıltma, sinizm, egemen sınıfların etkin bir egemenlik aracına dönüştü. Lâkin, hiç bir zaman iletişim teknolojilerinin “harikalar yarattığı” son dönemdeki boyutlara çıkmamıştı. Şimdilerde enformasyon-komünikasyon-dijital teknolojiler, yalan üretmeyi ve yaymayı iyice kolaylaştırdı. Artık, belirli mahfillerde üretilen yalanlar anında dünyanın dört-bir bucağına ulaştırılıyor. Teknolojik gelişmeyle yalan da hızla gelişti. O kadar …

Devamı »

Yeni bir Ortadoğu’nun doğum sancıları – Pepe Escobar

ABD Dışişleri eski Bakanı Condoleezza Rice’in (2005-2009) «Yeni bir Ortadoğu’nun Doğum Sancıları» konusunda 2006’da kehanetini herkes hatırlar. İktidarda bulunan George W.Bush/Dick Cheney ikilisi askeri rejimi ile ilgili olarak Bayan Condi, yalnızca Lübnan ve İsrail konusunda değil, aynı zamanda Irak, Suriye ve Suudi hanedanlığı için öngördüğü bazı tasarımları konusunda bariz bir şekilde yanılmış oldu. Başkan Obama yönetimi, Cinsiyet Tabancaları (The Sex …

Devamı »

IŞİD’i yok etmek mi? – Thierry Meyssan

Washington IŞİD’i yok etme niyetini doğrulayan işaretleri çoğaltırken, Avrupa ülkelerinin tamamını peşine takan İngiliz ve Fransızlar, ayrı bir çete kurmak niyetinde. Suriye Arap Ordusunun savunma için bölgeye ağırlık vermesini sağlamak ve bu yolla Rakka çevresindeki varlığını zayıflatmak üzere, Şam ve Hama saldırılarının eşgüdümünü Londra ve Paris’in yaptığı düşünülüyor. Avrupalılar cihatçıların kaçışını Türk sınırına doğru yönlendirmeyi umut ediyorlar. 22-23 Mart tarihleri …

Devamı »

Avrupa Birliği bahçesinde bir Türk dikeni – Javier Solana

Avrupa Birliği (AB) bir yandan çekirdek kurumlarına tehdit oluşturan milliyetçi dalgayı savuşturmaya çalışırken, diğer yandan stratejik en önemli müttefik ülkelerinden bazıları mevcut siyasi iklime daha fazla belirsizlik enjekte ettiler. Bu ülkelere açık bir örnek, 1952 yılından beri NATO üyesi ve 1999’dan bu yana AB’ye üye olmak amacıyla resmi olarak aday olan Türkiye’dir. Türkiye, coğrafyası itibariyle, kâğıt üzerinde Avrupa ile Ortadoğu …

Devamı »

Referandumun AKP’cesi… – Fikret Başkaya

Referandum, yürütme organı (iktidar) tarafından teklif edilen bir kanun veya düzenlemenin yurttaşların tamamının oyuna sunulmasıdır. Referandumun en çok başvurulduğu ülke İsviçre’dir. Orada belirli sayıda yurttaşın talebi üzerine de referandumlar yapılıyor. Fakat herhangi bir örgüt, bir sendika, bir şirket, vb. de üyelerine bir sorunu oylatma yoluna gidebilir. Oylama evet-hayır veya onaylama-reddetme şeklinde tezahür ediyor. Yüzde elliden bir fazla oy alan taraf …

Devamı »

Ya “HAYIR” ya da AYDINLANMANIN SONU…! – Çetin Veysal

Hem “HAYIR”da hem de evet’de karşıtı ya da çelişiği olan evet ve “HAYIR” içerilir. Kısaca evet diyen kendi karşıtı olan bir şeye “HAYIR” demektedir ve “HAYIR” demekle de, bir şeye evet denir. Kendinden menkul evet ya da “HAYIR” yoktur. Belli bir şeye karşı “HAYIR” ya da evet denmektedir. Bir yerde ve süreçte evet ya da “HAYIR” denildiğinde, belli durum ve …

Devamı »

Vaat edilmiş topraklar (Arz-ı Mevud) efsanesi; Filistinliler yüz yıldan beri siyasetin girdabı içindeler

Prof. ChemsEddine CHİTOUR               «İsrail topraklarında yapılan 70 yıllık arkeolojik kazı ve kapsamlı araştırmalardan sonra arkeologlar, ben-i İsrail’in atalar diyarı olarak ileri sürdükleri coğrafyaya/topraklara yönelik çalışmaları aslında bir resmi tarih oluşturma hikâyeleri olduğunu tespit ettiler. (Yahudiler) Mısır’da hiç yaşamadık ve Mısır’dan göç de etmedik. Dünya’yı da fethetmiş değiliz. Ne Karal Davut, ne de Kral …

Devamı »

Musul’un Sessizliği – Guillaume Borel

Suriye ordu güçlerince Aralık 2016’da Doğu Halep’in cihatçı örgüt El-Nusra Cephesinin elinden kurtarılmasından sonra Batılı medya kuruluşları adeta koro halinde sivil halkı kitlesel olarak rehin alan El-Nusra örgütü görüşlerine yer vererek haber yapma yoluna gitmişlerdi. Suriye düzenli ordu güçlerinin, Rusya’nın hava desteğiyle, ilerleme kaydetmesiyle birlikte sivil halk kesiminde meydana gelen acı kayıpları ve halkın yaşadığı cehennem azabını hikâye eden yazılar …

Devamı »

Pallywood: Siyonist evrende karanlık madde

Yakın zamanlarda meydana gelen, İsrail askerlerinin Filistinlileri öldürürken görüntülendiği iki olay bize, tersi çok güçlü kanıtlar olmasına karşın neye inanmak istiyorsa ona inanmaya karar vermiş ulusun gücünü ve sınırlarını gösteriyor. Eishton Buna “Pallywood” diyorlar. Tıpkı Karanlık Madde gibi, gördüklerimizle olmasını beklediklerimiz arasındaki çelişkiyi çözme ihtiyacından türettiğimiz, gözlenemeyen bir fenomen. Yıldızlara baktığımızda, yerçekimi ile yavaşlayacağını düşündüğümüz evren gerçekte hızlanıyor ve genişliyordu. …

Devamı »

Burjuva devlet bir vampire dönüşürken… – Fikret Başkaya

Yıllar önce bir politikacı: “Hocam, özelleştirmeye niye karşı çıkıyorsunuz. Ne güzel işte, zarar eden bu kurumlar, bu işletmeler satılacak, o parayla yenileri kurulacak” demişti. Aslında özelleştirme lehine ileri sürülen gerekçelerin hiç bir inandırıcılığı olmadığını, asıl amacın sermaye sınıfına değer (varlık) aktarmak olduğunu, hiç bir kapitalistin zarar eden bir şirketi, bir kamu kurumunu satın almayı aklından bile geçirmeyeceğini, bu kurumların bidayette …

Devamı »

UBUNTU YAPMANIN OLANAKLARI – Çetin Veysal

  Dünya bugüne değin bu derecede kötücülleşmenin yayıldığı bir yer olmamıştı. Benzer derecede toplumlar da bu kadar bozulmamış, bugüne kadar insanı ve doğayı hiçe sayan böylesi vicdansızlıklar, zalimlikler, bencillikler ve kötücüllüklerle yaşamaktan haz alan insan tipi ve toplum kesimleri ortaya çıkmamıştı. Dünyada yerleşikburjuva demokrasilerinin kök saldığı ülkeler, doğal alanlarında eskil ortaklaşa yaşam sürdüren kabilelerdeğerlendirme dışıtutulursa, neredeyse her sözde modern toplumlarda,temsiliyetçiliğin …

Devamı »

Mahşerin yeni atlıları, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü, İMF her yerde iş başında.

Ahmet Külsoy’un Dr. Cengiz Başkaya ile sağlık sektörünün dünyada ve Türkiye’de dönüşümü konusunda söyleşisi                   Ahmet Külsoy: Sağlık sisteminde özelleşme yönünde eğilim ve uygulamalar artıyor. Bu konuda ne gibi farklı görüşler var?   Sağlık hizmetinin nasıl sağlanacağı ve nasıl örgütleneceği tüm dünyada sürekli tartışma konusu olmuştur. Bunun nedeni sağlık hizmeti kavramının kendine …

Devamı »

“Şark cephesinde yeni bir şey yok!”* – Fikret Başkaya

1960 yılında Mülkiye’de (SBF) birinci sınıf öğrencisiydim. Adnan Menderes’in Demokrat Partisi 1950’den beri üç dönemdir iktidardaydı. Muhalefete ve basına yönelik baskı ve şiddet almış başını giriyordu. O kadar ki, muhalif gazeteler yasaklanmadığı günlerde bazı sayfaları beyaz çıkardı ve gazeteyi koynumuzda saklardık… Devlet Radyosu iktidarın borazanıydı… Rejim tam bir parti-devlet halini almış, her türlü keyfilik ve baskı sıradanlaşmıştı. Toplum kutuplaştırılmış, DP’li …

Devamı »

Başkaya ile Demirtaş arasında ‘özgürlük’ yazışmaları

Tutuklu bulunan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile darbe süreçlerinde baskılara maruz kalmış Türkiye’de alternatif düşüncenin saygın isimlerinden olan yazar Fikret Başkaya’nın mektuplaşması yayımlandı. Demirtaş’a yazdığı mektupta “özgürlük ve tutsaklık” konusunda önemli belirlemeler yapan yazar Fikret Başkaya’ya cevap veren Demirtaş, “içerideyken de dışarıdakilerin özgürlüğü için mücadele etme azimlerinden bir şey yitirmediklerine” işaret etti. Türkiye’de alternatif düşüncenin saygın isimlerinden olan …

Devamı »

Machiavelli; Beş yüzyıl sonra hala şoke ediyor – Stewart M. Patrick

Uluslararası ilişkiler alanında; Thucydides ve Hobbes’ten  Morhgenthau ve Mearsheimer’e kadar olan realist akım yazarları yelpazesinde, okuyucuyu şoke edebilmede en büyük kapasiteyi  koruyabilen yazar  Nicollo Machiavelli’dir. Yazar yaşamayı sevdiği Floransa kentinden 1513’te sürgüne gönderildiğinde, türünde bir şaheser olan The Prince (Hükümdar/Prens) kitabının yazma çalışmaları üzerinde yoğunlaşmaya başladı. Arada geçen beş yüzyıllık zamana rağmen, devlet idaresi konusunda adeta bir el kitabı haline …

Devamı »

Üniversite, üniversite olsaydı! – Fikret Başkaya

Son Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK- 686) artık üniversitede neredeyse dostum, tanıdığım kalmadı. Tek-tük kalan varsa bile sıra onlara da gelecektir. Kaldı ki, “istisnalar” önemli değildir denmiştir… Elbette sadece Akademide değil, Milli Eğitim Bakanlığı Okullarında da nice dostumuz/arkadaşımız/tanıdığımız/tanımadığımız eğitimci de işinden oldu. Tabii diğer bir çok devlet kurumunda da… “Politik kriz”  dönemlerinde devlet aygıtında tasfiyeler her zaman istisna değil kuraldır. Şimdilerde …

Devamı »

MEYDAN “KADAVRA AKADEMİSYENLER”E KALDI VAH ÇOCUKLARIMIZA… VAH ÜLKEMİZE… – ADİL OKAY

  Olağanüstü hal (OHAL) kapsamında 686 numaralı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yayımlandı. Yayımlanan KHK ile 330 akademisyen ihraç edildi. Kısa bir süre önce “Fikret Başkaya ve Kadavra Akademisyenler” başlıklı bir makale yazmıştım. Şimdi onu yeniden paylaşmanın zamanıdır.   ‘KADAVRA AKADEMİSYENLER’E KARŞI “16.12.2014 günü Hacettepe Üniversitesi’nde “Yeni Türkiye ve Eğitim” konusunda bir panel planlandı. Panelin konuşmacıları Doç.Dr. Fikret Başkaya ve Prof. …

Devamı »

TOTALİTARYANİZMİ SOKAKTA ALT EDEBİLMEK…[*] – SİBEL ÖZBUDUN

“kalbim en uzak yıldızla birlikte çarpıyor.”[1] Yıllar önce, başbakanlığı sırasında Süleyman Demirel’in, sonradan bir “özdeyiş” hâline gelen bir sözü olmuştu. Sokak gösterilerinin, protestoların zirve yaptığı günlerdi. “Yürüsünler, demişti Demirel. “Yürümekle yollar aşınmaz.” Kimileri tarafından bir “demokratlık gösterisi” olarak alkışlanmıştı bu sözler. Bence değil. Demirel’in “demokrat”lığındansa, o yıllar egemenlerin kendilerine olan güvenlerinin göstergesiydiler. “Sokaktakiler ne derse desin, biz işimizi yürütürüz” güveni. …

Devamı »

BİRLİKTE YÖNET/EME\MEK! – Çetin Veysal

Özgürce ve cesaretle konuşan, yaratıcı, eleştirel, üretici, araştırmacı, birbirlerini kendi eşitleri gören, adalet ve hukuka, yargı ve kolluk kuvvetlerinin dürüstlüğüne güvenen, geleceğine kaygısız bakan güvenli bir toplum mu, yoksa ne yapacağını bilemeyen, devletin kolluk, yargı ve yöneticilerinden korkan, düşündüğünü söylemekten ya da yazmaktan çekinen, korkak sinik ve dalkavuk bir toplum mu istenmektedir? Kendi insanlarını kişiliksizleştiren, her dönemin adamı yapmayı baskı …

Devamı »

MODERN FELSEFEDE TABAKALAŞMA, ÖZGÜRLÜK VE ADALET – Doğan Göçmen

Bu, kendi değerli çağımızda doğmuş olmanın paradoksundan ne sonuç çıkarılmalıdır; ve eğer birisi, ne pahasına olursa olsun zengin olmak zorunda ise, erdeme ne olacaktır? Eskiçağ politik düşünürleri daima ahlak ve erdemden bahsetmiştir; bizimkiler sadece ticaretten ve paradan bahsediyor. Jean Jacques Rousseau İçinden geçilen süreçte insanlığın çok acil bir şekilde çözmesi gereken sorunu, özgürlük ve adalet sorunudur. Bu sorunun çözümü bugün …

Devamı »

“Sanayi kapitalizmi çökerken! “- Fikret Başkaya ile söyleşi- Serdar Değirmenci*

Fikret Başkaya ile derin söyleşi. Serdar Değirmenci*   Serdar Değirmenci: Dünyanın şu an itibariyle içinde bulunduğu durumu iki kelimeyle ifade etseniz, bu iki kelime ne olurdu?   Fikret Başkaya: Herhalde “kaos ve çöküş” olurdu. Artık kapitalist dünya sistemi patinaj yapıyor, çözdüğünden daha çok sorun yaratıyor. Genel bir sürdürülemezlik durumu veya aynı anlama gelmek üzere, bir uygarlık krizi ortaya çıkmış bulunuyor. …

Devamı »

Neoliberalizm – tüm sorunlarımızın kaynağındaki ideoloji – George Monbiot

Finansal çöküş, çevre felaketleri ve hatta Donald Trump’ın ortaya çıkışı – neoliberalizm hepsinde rol oynadı. Sol neden bir alternatif üretmekte başarısız oldu?                              ‘Alternatif Yok’ … Ronald Reagan ve Margaret Thatcher Beyaz Saray’da.Fotoğraf: Rex Features Sovyetler Birliğinde halkın komünizm sözcüğünü hiç duymadığını hayal edebilir misiniz? Hayatlarımıza egemen …

Devamı »

IŞİD sonrası Irak’ta Siyasi Belirsizlik – Andrew Korybko & Hamsa Haddad

Irak ülkesini meydana getiren, son birkaç yıldan beri IŞİD örgütü şiddet olaylarına maruz kalan, Şii, Sünni ve Kürt toplulukları arasındaki iç bölünmeden dolayı Irak’ın siyasi geleceği belirsizlik arz ediyor. 2003 yılı sonrası Irak’ta sürekli şiddet olayları yaşandı. Ancak, Irak’ın sosyal dokusunu oluşturan bu üç topluluk arasında, daha önce hiç olmadığı kadar bölünme olmuş durumda. Bu aşamaya gelinceye kadar Kürtler dışında …

Devamı »

Gelecek Dünya Düzeni – Ana Palacio

Felaketlerin, talihsizliklerin üst üste yaşandığı 2016 yılı (annushorribilis) artık geride kaldı. Ancak,  İngiltere’nin Avrupa Birliğinden (AB) çıkma referandumu (Brexit) , Donald Trump’ın ABD Başkanı seçilmesi, Suriye’de devam eden zulüm gibi olaylar, aslında küresel sisteme dayalı liberal dünya düzenin çöküş sürecine girdiğine dairbaş gösteren semptomlardır. Liberal sistemin bünyesinde görülen bu marazi semptomlar, ne yazık ki, çöküşünü giderek daha da hızlandırıyorlar. Bu …

Devamı »

Amerika Birleşik Devletleri ve Küresel Hegemonya Savaşı – Federico Pieraccini

Önce yayınlanan ilk makale uluslararası düzenin tanımı, küreselleşme, jeopolitik teoriler ve bir ülkenin diğer ülkeler üzerine hâkimiyet kurma konseptini nasıl değiştirdiği üzerine odaklanmıştı. Bu ikinci makalede çeşitli jeopolitik kuramlar, bu kuramların modern konseptlerle tercümesi ve Birleşik Devletlerin son onylılarda küresel egemenliği kurmak üzere amaç edindiği nesnel uygulamaları incelenecektir. Rimland  Stratejisi   Bir önceki yazıda tartışmaya açılan jeopolitik teorileri hatırlayacak olursak, …

Devamı »

Takvim

Mayıs 2025
P S Ç P C C P
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  

timeline

Aylık

ÖZGÜR ÜNİVERSİTE YOUTUBE