Katip Mustafa Çelebi Mah. Billurcu Sokak. No. 5 D.3 Taksim / Beyoğlu  

Televizyon kanallarında ve sosyal medya üzerinde sunulan görüntü ögeleri insanına ürperti veren nitelikte: Bombalarla arabaların patlatılması, gece kulüplerinde katliamlar, görev başındaki polisleri vuran caniler vede katil polisler. Butoplumsal cinnet halibir zamanlarLenin’in “sonu olmayan korku” ve de “sonunun nereye varacağı beli olmayan kapitalizm” diye tanımladığı durum olsa gerek. Bu olaylar yalnızca “uzak diyarlar” olan Irak, Afganistan ve Meksika gibi ülkelerde yaşanmıyor, …

15 Temmuz 2016 da ‘başarısız’ bir darbe girişimi oldu. Gerçi darbe başarısız oldu ama AKP iktidarının eksiği tamamlayacağından kimse şüphe etmesin! Darbe haberi duyulur duyulmaz bir tek soru soruldu: “Bunu kim yaptı, arkasından kim var?”. Bir Allah’ın kulu da çıkıp “bu ülkede hâlâ neden darbe oluyor?” sorusunu sormuyor… Oysa darbeler TC rejiminin normal halidir, bir istisna değil kuraldır. Zira bu …

Savaş Tanrısı Ares (Mars) *; işte orada!ABD’nin büyük kentlerinden birisi olan Dallas’a,şehir garımahalline kadar gelmiş, her türlü cezai yaptırımdan muaf olarak, düşmanını imha etmek üzere tahtını kurmuş bekliyor. Mitoloji literatürününen vurdumduymaz veen sapkın Tanrısı; Savaş Tanrısı Ares. Şimdilik sadece Başkan Obama’yı dinlemekle yetiniyor: «Konunun tanımı gereği», size hiç bir şekilde tehdit olmayan insanları vurmaya kalkarsanız, – (yani, ülkenize gelmiş masum) yabancıları …

  NATO teşkilat olarak Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) Avrupa güvenliğinisağlama örgütüdür. ABDyönetimi Avrupa güvenliğini sağlama işini bedelsiz de yapabilir; NATO’ya üye ülkeler bunu biliyor ve ona göre savunma harcamalarında tahsisat yapıyorlar. NATO’nun Varşova zirvesi, Polonya başkentti Varşova’da yapıldı, başka bir zirvenin de düzenlenme zamanı geldi bile. Her bir NATO zirvesinin kendine özgü bir teması olur;katılımcı liderler ailesinibir arada gösteren birkaç …

Ulusal egemenlik ne için?  Ulusal egemenliğin savunusu, aynı şekilde eleştirisi, yürütülen stratejinin sosyal muhtevasından koparıldığında bir dizi yanlış anlamaya neden oluyor. Kapitalist toplumdaki yönetici sosyal blok, ulusal egemenliği her zaman emeğin kapitalist sömürüsünü derinleştirmenin ve uluslararası pozisyonlarını güçlendirmenin bir aracı olarak görüyor. Şimdilerde Bruno Ogent’in çok yerinde olarak ordo-liberalizm dediği,  küreselleşmiş neoliberal dünya sistemi, finanslaşmış triad (ABD, AB, Japonya)  tekellerinin …

  Başta Büyük Britanya olmak üzere Avrupa ve bütün dünyanın Birleşik Krallık’ta “Brexit” (İngiltere’nin Avrupa Birliğinden ayrılması) konusunda yapılan referandumun yan etkilerini sindirebilmesi için daha uzun zamana ihtiyacı olacak. Etkisi derinlerde hissedilecek sonuçları Avrupa Birliğinin (AB) Birleşik Krallığın AB’den ayrılma iradesine vereceği cevaba bağlı olacak. Çoğu insan daha işin başından itibaren Avrupa Birliği liderleri “AB’nin üzerinde durduğu zemini yıkmayacaklar” diye …

NATO’nun tarihi ve bugün yürüttüğü faaliyetleri, Batı’nın yalanlarını nasıl inşa ettiğini ve artık neden bunun esiri haline geldiğini anlamamızı sağlıyor. Makalenin içerdiği unsurlar çok çarpıcı olsa da, somut olguları inkar etmek mümkün değildir. Üstelik yalanlara sarılıp, bunu uzun süre sürdürmekte ısrar edilebilir mi?   13 Mayıs 2015’te İstanbul’da gerçekleştirilen toplantı sırasında, NATO yöneticileri bol içkili bir akşam yemeği yerler. Hep …

Panama belgelerinin açık edilmesiyle ortaya çıkan yoksuzluk skandalı ( vergi kaçırma, “vergi cennetleri”, kara para aklama, servet kaçırma, kaçakçılık, kamu kaynaklarının yağmalanması, spekülasyon, banka sırrı, her türden ahlaksızlık, vb.) aslında buz dağının yüze çıkan kısmı, ormanı gizleyen ağaçtır…  Yine de o skandalın açık edilmesi, kapitalist çürümenin ne boyutlara ulaştığı hakkında bir fikir veriyor. İnsan havsalasını zorlayan yolsuzluklar (corruption) kapitalist dünya …

İnsanların eylemlerinde, her daim varolacağı ileri sürülebilir bir toplumsal ıra (karakter) söz konusu edilebilir. Bu ıra, aslında bir yandan tekillik diğer yandan da tümellik taşımaktadır. Buna göre, düşünce ve eylemlerinde iki yanlı bir yönelime sahip olması insanda belirleyici bir ırasallık taşır. Böylelikle insanın dünyayı anlaması, algılaması ve soyutlayarak dile getirmelerinde, tekillikleri ve içinde bulundukları bütün-tümel olan neyse o yer alır …

25 Haziran 2016   Britonların çoğunluğunun Avrupa Birliğinden ayrılma yönünde oy kullanması olgunlaşmamış demokrasinin ürünüdür. Milyonlarca sıradan insan; büyük partilerde daha iyi oldukları varsayılanlar, iş dünyasının liderleri, bankacılık oligarşisi ve medya tarafından uğradıkları zorbalığa, edilen tehditlere ve açık bir aşağılamayla maruz kaldıkları dışlanmaya itiraz ettiler.   Bu, büyük ölçüde, “kalma” yanlılarının katıksız kibrine ve Britanya’daki sivil yaşamın toplumsal olarak parçalanmasına …

Artvin’de,Cerattepe’ de insanlar sermayenin saldırısına karşı yaşam alanlarını savunmak üzere harekete geçtiklerinde, devletin nasıl tepki gösterdiğini dünya-alem görmedi mi? Türkiye’nin önde gelen muhalif aydınlarından Doç. Dr. Fikret Başkaya, “Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto” kitabında “Ezilenlere devlet yakışmaz” diyerek ezilen sınıfların devletle ilişkisi konusunu yeniden tartışmaya açtı.   Ahmet Çelik, Fikret Başkaya ile ABC Gazetesi için iki gün süürecek bir söyleşi gerçekleştirdi. İşte Fikret Başkaya …

Birgün Gazetesi Pazar ekinde Can Uğur’un Fikret Başkaya ile yaptığı röportaj Siyaset bilimci Doç. Dr. Fikret Başkaya ile Türkiye-İsrail anlaşmasından yola çıkarak siyasal İslam’ın emperyalizm ve İsrail’le tarihsel ilişkisini konuştuk. Başkaya “Türkiye’deki Siyasi İslamcıların İsrail karşıtlığı içi boş bir söylemdir. Müslüman Kardeşler’in Türkiye versiyonu olan AKP’nin İsrail karşıtlığı da bir retorikten ibarettir. Filistin’in işgaline ve kolonizasyonuna radikal olarak karşı çıkmadan, …

Erdoğan ve rejimi “onurlu yalnızlığı”ndan kurtulmak için dış politikada Davutoğlu sonrası bir dizi seri adım atmaya başladı. Kuşkusuz bu adımların en önemlilerinden birisi de İsrail ile yaptığı anlaşma. Anlaşmanın birçok boyutu var ancak konumuz açısından önemli olan yanı yapılan anlaşma ile Türkiye’nin aslında İsrail’in Gazze ablukasını da zımnen kabul etmiş olduğu. Bu husus İslami camia içinde hemen bir tepkiye neden …

Artık o hale geldi ki, kapitalizm, insanları tek tek kutulara koydu ve neredeyse kimse kendi kutusunun sınırları dışında söz söyleme hakkına sahip değil. Entelektüel =meslek sahibi kişi daha çok da belli bir konuda uzmanlaşan kişiyle eşanlamlı olarak anılmaya başlandı (özellikle de akademisyenlikle). Ancak entelektüel içine sığdırılmaya çalışıldığı kalıbın sınırlarına sığmayan kişidir. Tarihe biraz baktığımızda bu özellikte entelektüeller görebiliriz. Entelektüellik üzerine …

Yağmacı Irak askeribirlikleri 1990’daişgal etmek üzere Kuveyt’e girdiklerinde hastaneyi bastıklarına, daha kuvözdeki bebekleri nasıl da parçaladıklarınadair “tanıklık” ifadeleri gündeme gelmişti. 2001’de direğe bağlanan Afganlı bir kadını tezahüratlar eşliğinde ölümüne taşlayan bir kalabalığın video görüntüsü sosyal medyada yayına verilmişti. Bu tür görüntüler bazı ülkelerin ABD ve müttefiki güçler tarafında “sözüm ona özgürleştirmelerine” rağmen medyada yer almaya devam ediyor. Günümüzde de IŞİD …

Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi  Kamuoyunun dikkatine Hani üniversite “her türlü düşüncenin özgürce tartışılabildiği yerlerdi”…     Barış için Akademisyenler tarafından hazırlanan, ” Bu suça ortak olmayacağız” bildirisine imza atan, Mersin Üniversitesi öğretim üyeleri, Hakan Mertcan, Mustafa Şener, Selim Çakmaklı, Esin Gülsen ve Attila Güney hakkında. “Cumhurbaşkanına hakaret”, “terör örgütünün propagandasını yapmak”, “halkı düşmanlığa teşvik etmek”, “devletin kurum ve organlarını aşağılamak”… …

İngiltere’de seçmenin yüzde 51.9’u Avrupa Birliği’nden çıkma yönünde ama nereye çıkacağını bilmeden oy verdi. Şimdi, projeksiyonlar şöyle: İskoçya ve İrlanda’nın AB’de kalmak için yapacakları basınçla Birleşik Krallık parçalanacak. İngiltere AB’den çıkınca AB dağılacak. Bu resmin ekonomik bir boyutu da var. Sabah sterlin, dolar karşısında adeta göçtü, onu İngiltere ve dünya borsaları izledi; sonra kısmen toparlandılar. Altın yükseldi. Başbakan Cameron İstifa …

Faşizm sözcüğünün yüzeysel ve gelişigüzel kullanımı yaygın bir yanlış anlaşılmaya sebep olmuştur. İnsanlardan faşizmi tanımlamalarını istediğinizde birçoğu; diktatörlük, anti-semitizm, kitle histerisi, etkili bir propaganda aygıtı, psikopat bir liderin kitleleri hipnotize eden hitabeti ve benzeri sözcükleri sıralayacaktır. Faşizm sözcüğünün, bu her tarafa sirayet eden yanlış algısı tamamen rastlantısal bir durum değildir. Bu, büyük ölçüde, sözcüğün uzun süreden beri faydacı bir anlayışla …

Soğuk Savaş çok sıcak bir bölge olan Ortadoğu’da sürdürülmeye devam ediliyor. Ortadoğu coğrafyası Sünni ve Şii İslam mezhepleri arasındaki rekabetin kilit noktada önemli bir bileşenijeopolitik konusu İran ile Suudi Arabistan ve Suudilerin Körfez bölgesindeki müttefiklerini bölgesel egemenlik için karşı karşıya getirdi. ABD ve Sovyetler Birliği arasında yaşanan Soğuk Savaş’ta olduğu gibi anlaşmazlık, en azından, henüz esas rakip ülkeler arasında doğrudan …

Referandum yapıldı; sonuç belli oldu; İngiltere AB’ye “hayır!” dedi. Bu kez, oylar verilirken bile sondajlarına devam eden The City anketçileri de yanıldılar. Ve bizleri de yanılttılar. Kısaca Johnson kazandı; Jo kaybetti. Boris Johnson eski Londra belediye başkanıydı. Eton ve Oxford’dan geçmiş has bir İngiliz “seçkini” idi. Oysa kökeni Osmanlıydı. 2. Meşrutiyet yıllarının ünlü gazetecisi Ali Kemal’in torunuydu. O da Mülkiye’de …

– CENGİZ KÖSTENLİOĞLU – İnsanlığın bir uygarlık krizi yaşadığı apaçık ortada. Bir yanda sınırsız zenginlik, diğer yanda derin bir yoksulluk ve açlık. Sürekli hale gelen ve yayılma riski taşıyan bölgesel savaş ve çatışmalar toplumları tehdit ediyor. İnsan eliyle oluşan doğa tahribatı giderek şiddetleniyor ve dönülmez eşiğe doğru hızla yol alıyor. İnsanî değerlerde ciddi bir erozyon yaşanıyor. Bu gidişi durdurmak için acilen harekete geçilmesi, kaçınılmaz yıkımı …

Florida-Orlando’daki toplu cinayetin ABD anavatanına yönelik IŞİD güdümlü bir saldırı olduğu biçimindeki ilk resmi hikayenin boşa çıkması hemen hemen 48 saat aldı. Omar Mateen’in İslamcı terörizme sempatisi onun Pulse gey barında askeri türde bir saldırı tüfeğiyle toplu cinayet gerçekleştirme kararında ne tür bir rol oynamış olursa olsun, onun eylemlerinin IŞİD ya da benzeri bir örgüt tarafından yönlendirildiğine ilişkin hiçbir kanıt …

İki binli yıllarda, Doğu Avrupa ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinin birçoğunda çokça yankı bulan renkli devrim olaylarının başarısından bu yana,çok sayıda Sivil Toplum Kuruluşunun/Örgütünün (Organisations Non Gouvernementales-ONG) siyasi misyonu tartışmaya açılmak üzere gündeme geldi. Gördükleri fiili işlev itibariyle aslında birer devlet kuruluşu olan söz konusu bu STK’lar (ONG) kamuoyunu aldatıcı bir şekilde, demokrasi, İnsan Hakları ve ifade özgürlüğünü ihraç etme …

Faşizmin doğan yeni bir şafağın arifesinde miyiz, acaba? Birçok insan böyledüşünmeye başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Avrupa siyaset yelpazesinde çeşitle meşrepte faaliyet gösteren demagog ve sağ-kanat çalçene palavracı siyasilerin bir zamanlardaki durumunda olduğu gibi ABD 2016 Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump dabu günlerde faşist bir siyasetçi kişilikle mukayese edilmeye başlandı. Yüksek perdeden kabadayılık taslayan otoriter gelgit …

Demokrasi kültürü kişilerin ve toplumların dünyasında birbirini izleyen aydınlanma süreçlerinin bir sonucudur, bir önceki bir sonrakinin itici gücünü oluşturan süreçlerde kendini yeniden yaratan bilincin, aralıksız dönüşerek insanın daha da insanlaşmasını sağlayan bilincin ürünüdür. İnsan doğayla ve kendiyle ilişkisi içinde sürekli bilinçlenme durumundadır. Doğa insanda kendi bilincine varır. Uygarlaşmak aydınlığa yürümektir. İnsan en eski uygarlıklarda ilk aydınlanmacı eğilimleri yaratırken yaşamın gerekleri …

Obama yönetimi Suriye’de barış istemiyor. Ateşkesin sürdürülmesinde, IŞİD ve El-Kaide’ye karşı eşgüdümlü taarruz ve Suriye’de barışı tesis etme konusunda ABD’nin  bir ortak olamayacağını Ruslar en sonunda kabullenmek  zorunda kaldı. Lavrov’un açıkladığı gibi gerçekte, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin El-Kaide’nin kökünün kazınmasını talep eden iki kararı olmasına rağmen ABD yeniden, El-Kaide’nin Rus hava saldırılarından korunmasını istiyor. Türkiye’den “asilere”,  her zaman yaptıkları gibi …

Yeryüzü ve uzay şimdi büyük bir gizlilikle, yeni ve akla hayale gelmeyecek türden kitle imha silahlarıyla örülmüş durumda ve ayrıca küresel ısınma da gelecek için bir saatli bomba niteliğinde. Dünyanın en nefret edilen ve en çok korkulan liderleri, kendi çıkarları ve iktidar hırsları uğruna yarattıkları sorunları çözebilecek ne entelektüel ne de politik yeterliliğe sahiptir. Çözüm için insanlık, kürenin her yerinde …

“Öyle mahzun bakma çocuk ‘Devletin ve milletin bekası’ zedelenir.”[1]   Bazı kavramlar vardır, Türkçeleştiremezsiniz bir türlü… Hep biraz ayrıksı, biraz aykırı, biraz yabancı dururlar, sırıtır, kulağı tırmalarlar… “Süper” gibi; o bir türlü doğru yazılamayan “karoser” gibi, “ombudsman” gibi… Bunları “yerlileştirme” çabaları çoğunlukla acı bir şakaya dönüşür: “Demokrat” örneğin, yerlileşirken “demirkırat”a dönüşüverir… Ama bazı kavramlar, bir anda karşılıklarını bulurlar; yerleşirler, ve …

“Artık hep hayal ettiğimiz yeni bir başlangıcı değil; hiç düşünmediğimiz mutlu sonu istemeliyiz.”[2]   “Aşk, Travma ve Toplumsal İnşa” başlıklı konuşmama bir saptama ile başlamam “olmazsa olmaz”. Egemenlerin biz(ler)e ezberlettiği alışkanlıklara bağımlıyız; bu yüzden ezberlenmesi kolay olan düzene, kurallara ve birilerinin bize ne yapacağımızı söylemesine ihtiyacımız var ki; “olağan” dedikleri tam da budur! Egemenlerin “olağan” dediklerini, insan(lık) dışı bir olağanüstülük …

IŞİD örgütünün aslında ABD-İsrail güçlerinin sosyal mühendislik eseri olduğu gökyüzünün mavi renginde olduğu kadar gerçek. Örgüt bayrağındaki siyah ve beyaz renkler kadar açık. Alternatif bazı haber kaynakları okuyucusu için bu durum gayet açık olabilir, ancak,  bu makale IŞİD örgütünün arkasında gerçekten kimin olduğu konusunda hala da yeterli bilgi sahibi olmayan çoğunluk için kaleme alınmıştır. Hangi tanımlamayla adlandırılsa adlandırılsın yine değişen …

Gün Zileli: Son kitabında (Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto -Nasıl Üretmeli, Nasıl Tüketmeli, Nasıl Yaşamalı?-, Yordam Kitap, 2016) “uygarlık krizi”nden söz ediyorsun. Bu deyimi kullanmak ve özellikle vurgulamak gereğini neden duydun? Eskiden beri tanımı yapılan “kapitalizmin krizi” ile uygarlık krizi arasında bir fark var mı? Fikret Başkaya: Kriz normal durumdan bir sapma demeye gelse de, normale dönüşü de ima eder. O …

2015 yılı Aralık ayında, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 34 İslam ülkesi, “Teröre Karşı İslam İttifakı” adıyla bir birlik kurdular. Merkezi Suudi Arabistan’da olan bu ittifak ABD tarafından da desteklendi. İran, Irak ve Suriye bu ittifakın dışındaydı. İttifakla birlikte bir de “İslam ordusu” kurma tartışmaları başladı.  Ardından Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, 30 Ocak-1 Şubat 2016 tarihleri arasında Suudi Arabistan’ı ziyaret etti. …

Sadaka, dini anlamı bakımından insanların Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine madden yardım etmesi olarak adlandırılır. Sadaka, bir yardım ya da varlıklı olanın yoksul olana, ihtiyaç sahibine el uzatması, yardımlaşma olarak görülmektedir. Burada varlıklı ve yoksul olgusu karşımıza çıkmaktadır. Öncelikle yardım ya da sadaka olarak yardım, yoksul ve yoksunlara yönelikse, hemen yanıt verilmesi gereken noktalar belirmektedir; kimler neden yoksul ve yoksundurlar …

Hâlâ umut var tabii. Yalnız sistem dahilinde, sermaye düzeni dahilinde hiçbir sorunu çözemezsin. Kapitalizmden çıkmadan sorun çözmek mümkün değil. Ama ne yapacaksın; mülksüzleştirenleri mülksüzleştireceksin. Üretim ve yaşam araçlarını hırsızların elinden alıp gerçek sahiplerine iade edeceksin. Müşterekler alanına taşıyacak, sosyalleştireceksin. O zaman tabii her şey değişmiş olur. Fikret Başkaya’nın “Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto” adlı kitabı Mayıs 2016 itibariyle Yordam Yayın etiketiyle raflardaki …

Başlangıçta Batı liderlerinin kendi aralarında akıllarına estikçe yaptıkları basit sohbetlerden ibaret olan G7 toplantıları, önemini yitirip bir iletişim çalışmasına dönüşmeden önce, bir dünya hükümetine dönüşmeye özendi. Ise-Shima zirvesi, her bir katılımcının kullanacağı söylemin öğelerini belirleyerek, dünya sorunlarını yeniden ele aldı. Rambouillet’de düzenlenen ilk G5 toplantısı (1975). G7 toplantısı geçenlerde Ise-Shima’da (Japonya) toplandı. Daha önceki zirvelerle ilgili haber bombardımanına tutulmaya alışmışken, …

Birinci Dünya Savaşı döneminin orta yerinde Büyük Britanya ve Fransa arasında,16 Mayıs 1916’da,  Londra’da gizli bir anlaşma imzalandı. Ortadoğu’nun kederi ve siyasal düzenini belirleyecek(Ortadoğu’nun iki devlet arasında paylaşılması) ve resmi olarak ittifak devletleri arasında Ön Asya/Küçük Asya Anlaşması (AsiaMinorAgreemenet) olarak anılacak bu anlaşma sürecinde Britanya adına Diplomat SirMark Sykes ve Fransa adına Askeri-diplomat/Albay François George-Picot görüşmeleri sürdürüyorlardı. Ancak bu Anlaşmayla …

Japonya’da, nükleer soykırıma maruz kalan ilk şehir, Hiroşima’da buluştular. Yeryüzündeki en güçlü ülkelerin bazılarını temsil ediyorlardı:Kanada,Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere ve Amerika  – 7’ler grubu ( G7 ) dedikleri. Ve buluşmanın sonunda “nükleer silahsız bir dünya” çağrısı yaptılar. Dünyanın en büyük yedi ekonomisine sahip ülkesinin Dışişleri Bakanları hakkında konuşuyorum. Bu ülkelerin isimlerini teker teker, dikkatlice okuyun! On yıllardan hatta yüzyıllardan …

22 Mayıs’ta yapılan AKP Kongresi, aslında bu partinin ikinci “olağanüstü” kongresi idi. Birincisinden, yani 27 Ağustos 2014’te yapılandan sonra, yine bu sayfalarda sıcağı sıcağına şunları yazmıştım: “AKP Kongresi’nden sonra gazetelerde iki çarpıcı manşetle karşılaştım. Bunlardan birincisi (Hürriyet), Erdoğan’ın ağzından ‘Kardeşim emanetçi değildir!’ diyordu; ikincisi ise (Milliyet), bu kez Davutoğlu’nun ağzından, Kongre’yi ‘Vefa Kongresi’ olarak niteliyordu”. Şimdi düşünüyorum da, galiba bu …

TBMM’den HDP milletvekillerini atma operasyonu haklı olarak şaşkınlık ve öfke yarattı. Oysa TBMM’nin ve siyasi partilerin ne mene şeyler olduğu bilinirse, öyle bir şaşkınlığa kapılmaya yer olmazdı… Benzer bir operasyon bundan 20 yıl kadar önce de yapılmıştı ve henüz belleklerden silinmiş değil… Aslında sorun rejimin niteliğine dair bir dizi yanlış anlamayla ilgili. O halde bir kaç kısa hatırlatma durumu netleştirmeye …

NATO, Avrupa’yı Nazizm’den kurtaran ve bizi Rus ayısından koruyan kadim bir ittifaktır; en azından bizi buna inandırmaya çalışıyorlar. Tarihsel gerçekler bundan çok farklı ama İttifak bunu yeniden yazmaya soyunuyor. Bu, uzun vadede ciddi sorunlara yol açacak bir projedir. Acil durum :  Bu  makaleyi diğer dillerde yayınladığımız sırada, Polonya istihbarat servisinin koordinatörünün belirttiğine göre yazarı tutuklanarak hapse atıldı [1]. Varşova, 8 …

“Materyalist dünya görüşü, doğanın, olduğu gibi, hiç bir şey katmaksızın kavranmasıdır.” Engels, “Yeni toplumun, eski toplumdan, başlayan doğuşu; eski toplumdan, yeni topluma geçiş biçimi; doğal bir tarih sürecidir.” Lenin, “Kurtuluş, tarihsel bir olgudur. Zihinsel bir iş değildir. (…) İlk gereksinmenin kendisi bir kez sağlandığında, sağlama eylemi ve bu sağlama işinden kazanılmış olan alet, yeni gereksinmelere iter. Ve yeni gereksinmelerin bu …

“Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto” adıyla yayımladığı son çalışmasında Fikret Başkaya, içine sürüklendiğimiz yıkım tablosundan çıkmanın muhtemel imkânlarını tartışıyor. “Manifesto bir iddia ve perspektiftir” şeklindeki belirlemesini “Neden böyle oldu ve Nasıl başka türlü olabilir?” sorularının yanıtlarıyla temellendiriyor. Başkaya’la kitabı üzerine söyleştik. Erdoğan AYDIN  Fikret Başkaya, hayallerimizi inatla yinelemeye, kapitalizmin yenileyip durduğu vitrinin gerisindeki gerçekliği belirginleştirmeye çalışan çınar ağaçlarımızdan biri. Sadece …

Fikret Başkaya, Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto (Nasıl Üretmeli, Nasıl Tüketmeli, Nasıl Yaşamalı?), Yordam Kitap, 2016     Fikret Başkaya’nın son kitabı, sadece egemen kapitalist sistemi, neo-liberalizmi, kapitalizmin yol açtığı ekolojik yıkımı eleştirmekle kalmıyor, anlayışlarımızla, yaşam tarzımızla, kör inançlarımızla, tüketim alışkanlıklarımızla, aşağılık komplekslerimizle, düşüncesizliklerimizle, sorumsuzluklarımızla, bencilliklerimizle vb. bu yıkıcı sisteme bilmeden de olsa katkıda bulunan bizleri de eleştiriyor. Doğru da …

Toplumsal bir hareketin duyurulmasında ve ideolojik önermelerin yer aldığı,  bir hareketi oluşturan yazıların bütünü manifestoyu oluşturur. Karl Marx ve Friedrich Engels’in bugüne bıraktığı ölümsüz eser Komünist Manifesto ise birçok akıma kılavuzluk eder nitelikte. Manifesto’lar kendi iç tutarlılığı olan görece kısa ve açıklayıcı metinler toplamıdır. Fikret Başkaya’da Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto‘yu yazmaya başlarken kısa yazmak üzere kolları sıvıyor. Ancak kitabı …

Hindistan ülkesi şimdilerde yıllardan beri karşı karşıya olduğu en berbat kriz olan su sorunu kriziyle cebelleşiyor. Hindistan nüfusunun (1.252.000.000) dörtte biri oranında, yani 330 milyon insanın kuraklık kurbanı olduğu tahmin ediliyor. Etiyopya da, ürün rekoltesinin önemli bir kısmının heba edilmesine ve nüfusun üçte ikisinin gıda maddesi kıtlığı çekmesine neden olan,yakın tarihinin en kötü kuraklık sorunuyla karşıyadır. Böylesi şartlar altında kaynak …

“İnsanlarda bunama nadir bir durumdur, diyordu Nietzsche, ama halklarda, gruplarda, partilerde kuraldır”. Aslında kendi yaşamına pek de uygun düşmedi bu aforizma, Alman halkından çok daha önce kaybetti aklını çılgın filozof. Yine de bu sözleriyle galiba isabetli bir teşhis yapmıştı. Anlaşıldı herhalde, sözü bize getirmek istiyorum; şu son dönemde garip semptomlar veren kendi toplumumuza! Gerçekten de son yıllarda etrafımız reel dünyadan …

1967 yılının Milli Türk Talebe Birliği başkanı, şimdi AKP’nin Meclis Başkanı olan İsmail Kahraman’ın, İslami bir anayasa istemesinden sonra, “Türkiye laiktir laik kalacak” sloganı tekrar meydanlarda, stadyumlarda, basında, sosyal medyada sıkça duyulmaya başlandı. Bu slogan 1990’ların sloganıydı. Atatürkçü, devletçi, militarist bir slogandı bu ve bir taşla birkaç kuş vurmayı amaçlıyordu. En başta gelen amaç Aleviler başta olmak üzere demokrat kitleyi, …

Suriye askeri kuvvetleri Palmira’yı kurtardığında, Cumhurbaşkanı Esad, ülkesine sundukları önemli destekten dolayı Vladimir Putin ve Rus halkına teşekkür etti. Suriye ve Rusya,IŞİD ve  bölgede faaliyet yürüten diğer terörist gruplara karşı omuz omuza savaşıyor – ağırlıklı olarak, Batının sadık müttefikleri tarafından yerleştirilenler: Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye. Suriye’deki en son zaferlerden sonra, terörizmin yenilmezliği miti de çöktü, tuzla buz oldu.Eğer samimi …

ABD kamuoyu Libya’nın istikrarsızlaştırılması sürecinde Washington’un kilit noktadaki rolü hakkında çok az bilgiye sahip.  ABD–NATO ittifakı 2011 yılı Mart ayında başlayan hava saldırıları ve cihatçı faaliyetlerden oluşan kombine bir harekâta giriştiğinde, adeta işbirliği halinde çalışan kurumsal medya mevcut durumun istenilen yönde bir görüntü kazanması için Libya Lideri Muammer Kaddafi ve egemen Libya yönetimini kamuoyuna öcü olarak göstermekle meşgul oluyordu. O …

Fikret Başkaya, Başka Bir Uygarlık İçin Manifesto adlı kitabıyla kalkınma mitini eleştirmeye ve insanlığa bir çıkış yolu göstermeye devam ediyor. Başkaya’nın eleştiri oklarının hedefinde teknoloji de var: “Kapitalizm dahilinde ‘teknolojik ilerleme’ çözümün anahtarı değil, bizzat sorunun kendisi. Artık teknoloji bir yıkım, yok etme ve kirletme aracına dönüşmüş durumda. Onun için şu teknolojiye tapınma aymazlığından, teknoloji fetişizminden kurtulmak gerekiyor.” Nasıl bir …

GİRİŞ İnsanlık tarihi boyunca insanlar doğrudan kendi ihtiyaçlarını gidermek için üretim faaliyetinde bulunmuşlardır. Temelde kendi geçim ve üretim araçlarını üretmek amacıyla yapılan bu üretim faaliyeti, zamanla az da olsa, bir kullanım değeri ile bir başka kullanım değerinin mübadelesi biçimini almıştır. İnsanın doğa ile girdiği sınırlı ilişkinin ürünü olan bu üretim ilişkileri, insanın üretici güçlerinin gelişmesi ile birlikte gelişmiş ve derinleşmiştir. …

Türkiye işçi sınıfının mücadele geçmişi 1870’li yıllara kadar dayanır. Özellikle 1960’lı yıllardan 1990’lı yılların ortalarına kadar, Türkiye’de toplumsal muhalefetin belirleyici gücü bu sınıf oldu. 1960’lı yıllaraişçi sınıfı, gençlik ve öğrenci eylemleriyle birlikte; Saraçhane mitingi, Kavel direnişi, Zonguldak direnişi, DİSK’in kuruluşu, 15-16 Haziran isyanı gibi tarihi eylemlerle damgasını vurdu. İşçi sınıfı 1970’li yıllarda, DGM direnişi, 1 Mayıslar, Tariş direnişi ve çok …

Yer ve yurt; olanak, koşullar, ilişki ve etkileşim olarak belirlenirse, iletişim organı olarak dil, bir kök, kaynak, varlık ya da dayanak olarak görülebilir. Yersizyurtsuz olma hali yoktur, dilsizlik ve iletişimsizlik vardır. Çünkü her zaman bir yerdedir insan ama ortak paydası adaletli tanınma olan dil, iletişim ve ilişki içerisinde olamayabilir.Dil, ortaklaşılan düzlemde etkileşim, ilişki, simge, hareket, mimik, koku ya da başka …

“Materyalist dünya görüşü, doğanın, olduğu gibi, hiç bir şey katmaksızın kavranmasıdır.” Engels, “Yeni toplumun, eski toplumdan, başlayan doğuşu; eski toplumdan, yeni topluma geçiş biçimi; doğal bir tarih sürecidir.” Lenin, “Kurtuluş, tarihsel bir olgudur. Zihinsel bir iş değildir. (…) İlk gereksinmenin kendisi bir kez sağlandığında, sağlama eylemi ve bu sağlama işinden kazanılmış olan alet, yeni gereksinmelere iter. Ve yeni gereksinmelerin bu …

                          Özgür Üniversite’nin Mart ayında başlayan bahar dönemi Mayıs ayında yeni seminerler ile devam ediyor. Kayıtların devam ettiği seminer dizileri arasında sinema, fotoğraf, felsefe, siyaset ve hukuk gibi başlıklar dikkat çekiyor. Bahar dönemine ilgi çekici seminer başlıkları ile başlayan Özgür Üniversite’de Mayıs ayı seminerlerinin ilkini Burak Gürel 12 …

Bu yazı Evrensel Gazetesi’nin www.evrensel.net sitesinden alınmıştır. 19. yüzyılda işçi sınıfı mücadelelerinin temel talepleri; çocuk çalışmasının sınırlandırılması, kadınların madenlerde ve geceleri çalışmasının yasaklanması, insanca yaşayacak ücret ve 8 saatlik çalışma süresiydi. 8 saatlik çalışma, bu talepler arasında öne çıkmış ve sınıf mücadelesi için simgesel bir önem kazanmıştır. Bunun iki nedeni vardır: Birincisi çalışma saatlerinin uzun tutulması, o dönemde emek sömürüsünün …

Üniversitelere dair retorikle realite arasında her zaman büyük bir uçurum vardı. Başka türlü söylersek, gerçekte var olan reel üniversite, tevatür edilenden farklıydı. Üniversitelerin özgür tartışma odakları oldukları, her türlü düşüncenin özgürce/sınırsızca tartışılabildiği, yeni ve orijinal fikirlerin filizlenip-yeşerdiği, evrensel bilginin ve bilimin üretildiği, her dönemde toplumun bir kaç adım önünde olan, “bilim yuvaları” oldukları vb… şeklinde yaygın bir tevatür üretilmiş durumdadır. …

Tarihi kısaca hatırlarsak; Latin Amerika’nın sömūrgeciler tarafından “keşfi”, aynı zamanda kıtanın yerli halklarına karşı yapılan būyūk çaplı soykırımların da tarihidir. Başka bir acılı tarih de bu kıtada askeri darbelerin ve cuntaların tarihidir. Kıtada siyasetin dinamiklerini anlamak için kolonizasyon tarihine kadar uzanmak gerekmektedir. Bugün ‘’Latin Amerika’’ olarak tabir ettiğimiz bölge ülkeleri, Avrupa tarafından sömürüldükleri, yine Avrupa’dan ithal virüslerle ve bilumum hastalıklarla …

Sadece İslam Zirvesi, İslam Ordusu ve İslam Polisi gelişmelerinde değil, Irak, Suriye, Libya ve Yemen’deki savaşlarda ve tüm Ortadoğu, Kuzey Afrika ve hatta Sahra-altı Afrika bölgesinde yaşanan çatışmalarda Suudi faktörü hesaba katılmadan ne süreci anlamak ne de soruna bir çözüm yaklaşımı üretmek mümkündür. Suud hanedanının Petrol Krallığını kadınlara ehliyet vermeyen, daha düne kadar çadırlarda yaşayan şeyhlerin petrol satıp körfezde ahlaksızca …